Sputnik Кыргызстан агенттиги дүйнөнүн, Европанын жана Советтер Союзунун бир нече жолку чемпионун кызыктуу фактылар менен эскерет. Анын спорттук жолун, ийгиликтерин жана тагдырын айтып беребиз.
Өжөр өспүрүм. Белгилүү спортчу Александр Мелентьев 1954-жылы 27-июнда Россиянын Пенза шаарында жарык дүйнөгө келген. Кийин жакындары менен Фрунзеге келип жашап калган. Ата-энеси курулушта иштегендиктен, ал да жаштайынан түйшүкчүл, эмгекчил болуп өскөн. Болочоктогу чемпион мектепте окуп жүргөн кезинде ок атууга кызыга баштаган. 15 жашында анын бул спортко умтулуусун, өжөрлүгүн, чыдамкайлыгын байкаган машыктыруучу шакирт кылып алган.
Алгачкы ийгиликтер. Мектепти бүткөн соң борбор калаадагы Кыргыз мамлекеттик дене тарбия институтуна тапшырып, профессионалдык спортко бел байлаган. 18 жашында эле эл аралык даражадагы спорт чебери наамын алып, 25 жашында ок атуу боюнча Кыргыз ССРинин атынан СССРдин курама командасына кирген.
Москвада 1980-жылы олимпиада кандай өткөн?
Олимпиада жана дүйнөлүк рекорд. Спортчу 1980-жылы Москвада өткөн Олимпиада оюндарына катышып, бүткүл Советтер Союзун кубанычка бөлөгөн. Ал аталган эл аралык мелдештин алгачкы күнүндө миңдеген спортчулардын ичинен суурулуп чыгып, алтын медалды багындырган. Анда Мелентьев 33 атаандаш менен күч сынашып, 50 метр аралыктан тапанчадан 60 ирет ок аткан. Жалпысынан 581 упай топтоп, дүйнөлүк рекордду жаңылаганга жетишкен. Мелдеште кыргызстандык спортчунун жылдызы жанып, аны куттуктоо үчүн Советтер Союзунун алты баатыры келген.
Дүйнөнү багынткан Александр. Тажрыйбалуу спортчу он жылдай түрдүү мелдештерге катышып, эл аралык аренада өлкөнүн желегин татыктуу желбиреткен. Көзгө атар мерген командасы менен сегиз жолу дүйнөнүн, жети жолу Европанын, 13 жолу СССРдин чемпиону болуп, эки жолу Европа биринчилигинде күмүш медаль тагынып, бир топ мамлекеттерде кадыры зор эле. Рекордчунун 1980-жылдагы жетишкендигин 34 жылдан кийин гана кореялык Чин Чжон О жаңылай алган.
Жетим өсүп жетилген. Башкы стадионго аты берилген Дөлөн Өмүрзаков деген ким?
Чет элдиктердин устаты. Эл аралык класстагы спорттун чебери Кыргызстан эгемендүүлүк алгандан кийин чет мамлекетке машыктыруучу болуп иштеп кеткен. Бирок аны 1970-жылдардын соңунда эле украиналык аткаминерлер чакырып алууга аракет жасаган. Ал эми 1990-жылдары Мелентьев Жаңы Зеландия, Кувейт, Малайзия, Катар курама командаларын даярдап, кийин АКШда эмгектенген. Он жылдан ашык убакыт ичинде бир топ күчтүү спортчуларды тарбиялаган.
Кыргызстанды кыя албай... Андан соң 2006-жылы Кыргызстанга кайтып келген. Себеби анын бул жакта баласы болгон. Кесиптештери Мелентьев АКШдагы жумушун таштап келгендигине карабастан, анын тажрыйбасын кыргызстандыктар колдоно албай калгандыгын айтып, арман кылышат.
Адамгерчиликтүү, өтө жөнөкөй, кичипейил спортчу биринчи никедеги келинчеги менен бир уулду тарбиялап өстүргөн. Вячеслав Мелентьев атасындай тапанча менен ок атууга ыктап, спорттун чебери болгон.
Учурда экинчи жубайы уулу менен АКШда жашап келет. Дүйнө жүзүнө белгилүү машыктыруучу 2015-жылы февраль айында Бишкекте 62 жаш курагында узакка созулган оорудан улам каза болгон.