БИШКЕК, 12-июн — Sputnik. Бүгүнкү "Тибиртке" рубрикасында спорттук терминдердин түшүндүрмөсүнө, анын ичинен жеке кармаштардын маанисине көңүл бурабыз.
Жиу-житсу — япондун "дзю" — ийкемдүү, "дзюцу" — ыкма деген сөзүнөн алынган.
Дзюдо — япон тилинен которгондо "дзю" — ийкемдүү, "до" — жол же багыт деген сөздү түшүндүрөт. XIX кылымда Күн чыгыш өлкөсүндө пайда болгон спорттун түрү.
Грэпплинг — англис тилинен которгондо "багындыруу" дегенди билдирет. АКШда негизделген.
Каратэ — япончодон "бош, куру кол" деген маанини туюндурат.
Айкидо — япон тилинен "жашоодогу күч-кубат" же "рух менен кошулуу" дегенди түшүндүрөт.
Сумо — Япониядагы байыркы элдердин атынан коюлган.
Ушу-саньда — кытай тилинен "ушу" — аскердик же согуштук, ал эми "саньда" — эркин беттеш дегенди түшүндүрөт.
Тхеквондо (таэквондо. — ред.) — корейчеден "тхе" — бут, "квон" — муштум, "до" — жол же багыт дегенди билдирет.
Рукопашный бой — эгер орусчадан мааниси менен которсок оксуз кармашуу. Жоокерлерди куралсыз чабуулга өткөрүү үчүн пайда болгон спорт. Мында күрөштүн да, бокстун да ыкмалары бар.
Пенчак силат — Индонезиянын улуттук спорту. Кыргызса "куралсыз кармашуу" дегенди түшүндүрөт.
Бокс — англис тилинен "сокку" деген мааниде.
Кикбокс — англисче "кик" — түртүү, "бокс" — сокку деген маанини берет. Классикалык бокстан айырмасы — буттун соккусуна уруксат берилген.
Бирма боксу — башкача аталышы "летвэй". Мьянманын расмий тили болгондуктан бирма деп аталып калган. Бокстан айырмасы — башка сүзгөнгө уруксат берилген. Ошондой эле профессионалдуу кармаштарда манжалары жок кол кап кийип чыгышат.
Панкратион — грекче "пан" — чексиз, "кратос" — күч-кубат дегенди билдирет. Байыркы антикалык Олимпиада оюндарынын бир түрү. Панкратион азыркы ММА спортунун мурунку аталышы катары маалым.
ММА — англисче Mixed Martial Arts же "аралаш мушташ", "эрежесиз уруш", "бардык ыкманы колдонуп беттешүү" дегенди билдирет. 1995-жылдан тарта ушундай аталыш менен дүйнөнүн булуң-бурчунда популярдуу боло баштады.
