Чек ара чыры. Баткендеги соңку кырдаал боюнча онлайн-репортаж

Баткендеги чыр чыккан аймакта ок атуу токтоду. Бул тууралуу Чек ара кызматы кабарлады.

Аталган кызмат кыргыз-тажик чек арасындагы саат 23.45ке карата абал боюнча маалымат берди.

"Чыр чыккан аймакта ок атуу токтоду. Баткенге чогулган Чек ара кызматынын бөлүктөрү жергиликтүү бийлик, укук коргоо органынын кызматкерлери менен биргеликте абалды курчутууга жол бербөө боюнча бардык чараларды көрүп жатат", — деп айтылат маалыматта.

Баткендеги чек ара чырынан жалпысынан үч кыргызстандык каза таап, 51 адам жаракат алды. Бул тууралуу Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлиги билдирди.

Саат 23.30га карата берилген маалыматта, эки киши Баткен облустук ооруканасында көз жумганы, ал эми Лейлекте жаракат алган 13 жашар кыз ооруканага бараткан жолдо үзүлгөнү айтылат.

29-апрель, саат 22:30га карата кыргыз-тажик чек арасында жабыркаган кыргызстандыктардын саны 46 адамга жетти. Булардын ичинен бир адам көз жумган, бир киши дарыгердин текшерүүсүнөн соң үйүнө жиберилген.

Бул сааттарда 44 киши Баткен облусунун аймагындагы ооруканаларга жаткырылган.

Бир нече сүйлөшүүлөрдөн соң саат 20:00дө (29-апрель) Кыргызстан менен Тажикстан чек арадагы жаңжалды толук токтотуу жана куралдуу күчтөрдү мурдагы жайгашкан жерине жайгаштыруу боюнча сүйлөшүү чечимине келди. Бул туурасында ТИМден кабарлашты. 

Буга чейин Кыргызстандын Тышкы иштер министри Руслан Казакбаев тажикстандык кесиптеши Сироджиддин Мухриддин менен жолугуп, сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп жаткандыгын билдирген эле.

"Руслан Казакбаев Тажикстандын тышкы иштер министри Сироджиддин Мухриддин менен сүйлөштү. Бул учурда Казакбаев кыргыз тарап башка өлкөнүн аймагына кызыкпасын, ошол эле учурда өзүнүн жерин дагы эч кимге бербей турганын белгиледи, — деп айтылат билдирүүдө.

ТИМдин маалыматына караганда, тараптар кыргыз-тажик чек арасынын жаңжал чыккан аймагында саат 20.00гө карата ок атуулар толугу менен токтотулуп, аскердик күчтөрдү алып кетүү чечимин кабыл алышты.

Казакбаев абалды жөнгө салуу үчүн тараптар чек араны делимитация жана демаркациялоо боюнча өкмөттүк делегациялардын катышуусунда сүйлөшүүлөр жүрүшү керектигин билдирди.

Ошондой эле жакынкы сааттарда эки өлкөнүн күч түзүмдөрүнүн жетекчилеринин сүйлөшүүлөрү күтүлүп жатканы кошумчаланды. 

Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги Тажикстандын тышкы сыясат ведомствосу менен Баткендеги чек ара боюнча кырдаалды жөнгө салуу үчүн  сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп жатат

"Эки өлкөнүн жогорку бийлик органдары менен Тышкы иштер министрликтеринин деңгээлинде сүйлөшүүлөр жүрүп жатат. Эки сааттан бери улам-улам тыныгуу алып, абалды жөнгө салууга арает кылып жатабыз", — деди Казакбаев.

Баткендеги кыргыз-тажик чек арасында Кыргызстандык аскерлер менен техникалар көбөйө баштады. Учурда тирешүү дагы деле тыйылбай, атышуу токтой элек. Бул маалыматтарды Кыргызстандын чек ара кызматынан кабарлашты.

Баткен районундагы "Головной" суу бөлүштүрүүчү жайына кыргыз тарап толугу менен көзөмөл кылып турат.  

29-апрель, саат 20:00гө карата Баткен аймагындагы ооруканаларга түшкөн адамдардын саны 31ге жетти.  Алардын бири каза тапса, бирөө үйүнө жиберилген. 26 адам ок жеп, ар кыл жаракаттары менен Баткен облустук ооруканасында жатат.

Дагы эки киши Самаркандек жана Лейлек аймактарындагы ооруканаларына жеткирилген. Эки жаран оор абалда жатат.

Премьер Улукбек Мариповдун Тажикстандын өкмөт башчысы Кохир Расулзода менен жолугаары пландалып жатканын өкмөттөн кабарлашты. 

"Евразиялык өкмөттөр аралык кеңешинин алкагында, бүгүн, 29-апрелде аталган уюмдун жыйынынан кийин Мариповдун Тажикстан премьери   Расулзода менен мурда пландалбаган эки тараптуу жолугушуусу өтөөрү күтүлүүдө", - деп айтылды. 

Кыргыз-тажик чек арасында кырдаал курч бойдон калууда. Бул тууралуу УКМКнын Чек ара кызматынан билдиришти.

Маалыматка караганда, саат 17:00дөр чамасында тажик тарап Кыргызстандын "Капчыгай, "Миң-Булак", "Достук", чек ара заставалары менен "Кожогар", "Булак-Башы" чек ара постторун миномет менен аткылаган. Натыйжада Баткендеги "Достук" чек ара заставасы өрттөнүп кеткен.

"Мындан улам Тажик тарапка жооп катары Кыргызстан УКМКсынын "Бөрү" атайын даярдыктагы аскер бөлүгүн Тажикстандын "Ходжа Аълло" чек ара заставасын басып кирди", — дешти УКМКдан.

Кыргыз-тажик чек арасынын аймагына эки тараптан тең кошумча күчтөр тартылууда.

Кыргыз-тажик чек арасындагы чатак болгон аймактан учурда 800гө чукул адам коопсуз жайга көчүрүлдү. Жергиликтүү жарандык коргонуу кызматтары аларды тамак-аш жана керектүү буюмдар менен камсыздап жатат.

Саламаттыкты сактоо жана социалдык жактан өнүктүрүү министрлиги Баткен облусуна 54 тонна азык-түлүк жөнөттү. Жүктү Кыргызстандын Өзгөчө кырдаалдар министрлиги алып кетти.

Күйүп жатканы тартылган застава кайсыл жерде жайгашкандыгы такталууда.

"Абал чыңалуу бойдон калууда, бирок күч түзүмдөрү тарабынан көзөмөлдөнүүдө. Андан сырткары, жарандарды коопсуз райондорго жеткирүү иштери жүрүүдө", - деп кабарлады ИИМ. 

Ички иштер министринин биринчи орун басары Сүйүн Өмүрзаков Баткен облустук милициясынын жана ИИМдин Ички аскерлеринин аскер бөлүгүнүн өздүк курамын түзүлгөн кырдаалды жөнгө салуу боюнча координациялоо үчүн Баткен облусуна барды.

Жеринде күч түзүмдөрү менен биргеликте коомдук тартипти күчөтүлгөн тартипте камсыздап жатат.

Милиция кызматкерлери  блок постторду коюп, чек арага чектеш райондордогу жергиликтүү калкка түшүндүрүү иштери жүргүзүлүүдө.

"Жогорку Кеңеш кыргыз-тажик чек арасындагы жаңжалды талкуулаган жыйынга чогулду. Эртең айрым эл өкүлдөрүнүн Баткенге барып, элден кабар алуусу күтүлүүдө", - деп билдирди ЖКнын маалымат кызматы. 

Кыргыз-тажик чек арасындагы жаңжалда бир кыргызстандык каза тапты. Бул туурасында Саламаттыкты сактоо министрлигинен кабарлашты. 

Саат 18:00гө карата Баткен облустук ооруканасына жарадар болгон 5 адамды алып келишкен. Дагы бир  киши Лейлектеги ооруканага түштү.

Жарадар болгондордун саны 17 адамга жетти.

Президент Садыр Жапаров Коопсуздук кеңешинин чакан курамдагы жыйынын өткөрдү.

Кыргыз-тажик тилкесинде түзүлгөн кырдаалдагы чыңалууну жумшартуу, өлкөнүн аймактык бүтүндүгүн сактоо жана чек ара аймагындагы жергиликтүү тургундардын коопсуздугун камсыз кылуу боюнча чаралар талкууланган. 

"Жапаров учурдагы кырдаалды тынчтык жолу менен жөнгө салуу үчүн тийиштүү бардык мамлекеттик органдар тарабынан чара көрүлүшү керектигин белгиледи", - деп билдирген мамлекет башчынын маалымат кызматы. 

Саламаттыкты сактоо министрлиги кыргыз-тажик чек арасындагы чатакта жабыркап, медиктерге кайрылгандарды жалпы саны 11 адам экендигин билдирди. Алардын бирөө амбулатордук жардам алса, калгандары Баткен облустук ооруканасына жаткырылган.

Алардын ичинен жети адам ок жеп түшсө, үчөөнүн абалы оор экени айтылды. Учурда эки кишиге операция жасалганы кабарланды.

Президент Садыр Жапаров Баткендеги абал боюнча ыкчам жыйын өткөрдү. Анын жыйынтыгында кырдаалды жөнгө салып жана абалды иликтеп чыга турган жумушчу топ түзүлүп, аны биринчи вице-премьер-министр Артем Новиков жетектемей болду.

Бул туурасында президенттин маалымат кызматынан кабаралашты.

"Ушул тапта Баткен облусунун аймактык ооруканасына жарадар болгон жети жаран жаткырылды. Алардын ичинен эки кыргызстандыктын абалы оор, жай тургундар эвакуацияланды. Атышуу болгон жерден дагы 15ке жакын жабырлануучулардын келиши күтүлүүдө", - деп билдирди Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин маалымат кызматы. 

Митинг "Баткен, сен жалгыз эмессиң" деп аталат. Алар Баткен облусундагы чек ара жаңжалына бийлик тарабынан көңүл бурулуп тез арада чечилишин талап кылышууда. 

"Шаршеев ал жердеги абалды координациялап, чек арага жакын аймактагы тажикстандык чек арачылар козуткан куралдуу чатакты жоюу боюнча чараларды көрө баштады", - деп билдирди УКМК. 

Тажикстандын ИИМинин спецназ күчтөрү менен Чек ара кызматынын аскерлери 29-апрелде саат 14:00дө жапырт аткылоону баштады. Алар миномет, пулемет жана автоматтардын Баткен районундагы Көк-Таш айылындагы "Головной" деп аталган суу бөлүштүрүүчү жайдан ок чыгарган.  Бул маалыматты Кыргызстандын Улуттук коопсуздук боюнча комитетинен билдиришти. 

Бул туурасында Саламаттыкты сактоо министрлигинен кабарлашты.

Аларды Тез жардам 14:30да Баткен облустук ооруканасына жеткирген. Маалыматта алардын алган жаракатын дарыгерлер карап жатканы айтылды.

УКМКнын жетекчиси Камчыбек Ташиев кечээ, 28-апрелде дарылануу үчүн чет өлкөгө чыгып кеткен. Бул туурасында аталган комитеттин маалымат кызматы билдирди.

Парламенттин маалымат кызматынан билдиришкендей, депутаттар бүгүн саат 16:00дө чек ара маселесин карап, өкмөттүн маалыматын угат.

Соңку маалымат боюнча Баткен районунун кыргыз-тажик чек арасындагы кырдаал турукташа элек. Жергиликтүү тургундар ок атышуулар болуп жатканын айтууда.

Аймакта ок атуу токтой элек.

Баткен районунун Тажикстан менен чектеш аймагындагы кырдаалга байланыштуу чек аралаш аймактын тургундарына түшүндүрүү иштери жүрүп жатат. Бул тууралуу өкмөттүн өкүлчүлүгүнүн маалымат кызматы кабарлады.

Баткен облусунун башчысы Өмүрбек Суваналиев менен Тажикстандын Согди облусунун башчысы Раджоббой Ахмадзода чек арадагы абал боюнча эки ирет телефон аркылуу сүйлөшүштү.

Суваналиевдин тапшырмасы менен биринчи орун басары Маруфхан Тулаев жана Баткен районунун акими Акылбек Орозовдор чек арада топтолгон жарандар менен жолугуп, жаралган бардык маселелерди сүйлөшүү жолу менен чечүү үчүн аракеттер көрүлүп жатканын айтып, элге кырдаалды курчутпоо боюнча түшүндүрүү иштерин жүргүзүшүүдө.

Жетекчилер абал күч түзүмдөрүнүн көзөмөлүндө экенин айтып, элди үйлөрүнө тарап кетүүгө чакырып жатышат.

Аймакта эки тараптын күч түзүмдөрүнүн жетекчилери да жолугуп, сүйлөшүүдө.

Социалдык тармакта жергиликтүү тургундар чогулуп, өлкө жетекчилигине кайрылуу жасаган видеолор тарап жатат. Анда жашоочулар президент Садыр Жапаровдун, УКМК төрагасы Камчыбек Ташиевдин жана премьер-министр Улукбек Мариповдун келип, көйгөйдү чечип берүүсүн талап кылышууда. Маалыматты Ак-Татыр айылдык кеңешинин депутаты Мухтарали Халмурзаев да тастыктады.

Ушу тапта Баткендин кыргыз-тажик чек арасындагы аймакта милиция кызматкерлери күчөтүлгөн тартипте иштеп жатат. Облустук башкармалык тажик тараптын ок атуусу боюнча 266 жана 39-130-беренесинин ("Бейбашчылык" жана "Адам өмүрүнө кол салуу") негизинде сотко чейинки өндүрүш башталганын айтты.

Кыргыз-тажик чек арасында бүгүн абал турукташып бара жатат. Бул тууралуу өкмөттүн Баткендеги өкүлү Өмүрбек Суваналиев билдирди.

Анын айтымында, акимчилик, айыл башчылары, күч түзүмдөрү иштөөдө.

"Кечээтен тарта абалды турукташтыруу менен алекпиз. Азыр абал өзгөрүлмөлүү болуп, кайра тынчып, кайра чыгып кетип жатат. Элдин коопсуздугун сактоо максатында алдын ала иш жүргүзүп жатабыз. Кечээ, 28-апрелде, Согди делегациясы менен биздин делегациянын сүйлөшүүсү аяктап, маселе чечилип калганда саат бештерде чагымчылдык болуп кетти. Алардын чиновниктери жетекчилеринин сөзүн укпай койду", — деди Суваналиев.

Көк-Таш айылынын Төрт-Көчө участкасы аркылуу өткөн Исфана — Ош жолу жабылып, унаалар өткөрүлбөй жатат. Маалыматты өкмөттүн Баткен облусундагы өкүлчүлүгүнүн маалымат катчысы Чолпон Бердигулова тастыктады.

Анын айтымында, Лейлек районунан Баткенди көздөй келген унаалар Ош тарапка өтө албай, кыргыз-тажик чек арасындагы Төрт-Көчө участкасында токтоп турат.

Аталган аймак тажик жарандары тарабынан эки тараптуу жабылган. Оштон Лейлек тарапты көздөй бараткан унаалар да өткөрүлбөй жатат.

Баткен районунун өзгөчө абал режими киргизилген үч айыл өкмөтүнүн жашоочулары коопсуз жайга көчүрүлүп жатат. Бул тууралуу Баткен райондук мамлекеттик администрациясынан билдиришти.

Суваналиевдин буйругу менен чек арадагы абалга байланыштуу облустук штаб түзүлдү.

Баткендин Ак-Сай, Ак-Татыр, Самаркандек айыл аймактарына өзгөчө кырдаал режими киргизилди. Бул туурасында өкмөттүн облустагы өкүлчүлүгүнөн билдиришти.

Мындай чечим Баткен районунун акими тарабынан кабыл алынган. Облус башчысы Өмүрбек Суваналиев менен Тажикстандын Согди облусунун башчысы Раджоббой Ахмадзода абалды турукташтыруу боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп жатканы айтылат.