https://sputnik.kg/20230925/okumushtuu-kem-akyl-oor-zhumush-1078883157.html
Окумуштуулар адамды кем акылдыкка жетелей турган 5 кесипти санашты
Окумуштуулар адамды кем акылдыкка жетелей турган 5 кесипти санашты
Sputnik Кыргызстан
Изилдөөнүн алкагында адистер жети миң адамдын ден соолугуна байкоо салышкан. 25.09.2023, Sputnik Кыргызстан
2023-09-25T09:32+0600
2023-09-25T09:32+0600
2023-09-25T09:32+0600
дүйнөдө
окумуштуулар
деменция
акыл
эс алуу
кара жумуш
https://sputnik.kg/img/07e7/09/18/1078881838_0:276:3151:2048_1920x0_80_0_0_fba0b10ece8df1d043a5d0bb5b76a57f.jpg
БИШКЕК, 25-сен. — Sputnik. Адамды катуу чарчаткан өтө оор кара жумуш кем акылдыктын өрчүү кооптуулугун жогорулатат. Муну окумуштуулар аныктаганын Science Direct жазды.Алар Норвегиядагы деменция илдетинин эң ири изилдөөсүндө камтылган маалымттарга анализ жасашкан. Анда чоң курактагы жашоочуларга 2017-жылдан 2019-жылга чейин байкоо салынган. Изилдөөгө 7000 адам катышкан. Анын ичинен 902нен деменция илдети аныкталса, 2 407 адамдан когнитивдик жеңил жабыркоо аныкталган.Окумуштуулар катышуучулардын ден соолугунун абалын жана жашоо образын изилдеп, оор кара жумуш менен алектенгендерде деменция илдетинин өнүгүшү башкаларга салыштырмалуу 15,5 пайызга жогору экенин аныкташкан.Ден соолукка кооптуу кесиптердин катарына төмөнкүлөр кирет: сатуучу-кассир, сатуучу-консультант, медициналык персонал, фермер, эт азыктарын өндүрүүчүлөр. Бул кесип ээлери оор иштерди аткаруу менен керели кечке отурбай басып жүрөт. Графиктери дагы ыңгайсыз. Мындай шартта когнитивдик жөндөмдүүлүктү сактоо дээрлик мүмкүн эмес. Бул адамдарда өзүн өзү өнүктүрүүгө жана эс алууга дээрлик убактысы жок.Окумуштуулардын айтымында, эс алуунун жетишсиздиги, күчтү калыпка келтирүүгө убакыттын жоктугу адамдын денесин, акылын чарчатып организмге терс таасирин тийгизет. Мунун баары адамдын когнитивдик мүмкүнчүлктөрүн начарлатат.
https://sputnik.kg/20230831/okumushtuu-kiymyl-baldar-zhurok-ooru-1078219991.html
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2023
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Жаңылыктар
kg_KG
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
дүйнөдө, окумуштуулар, деменция, акыл, эс алуу, кара жумуш
дүйнөдө, окумуштуулар, деменция, акыл, эс алуу, кара жумуш
Окумуштуулар адамды кем акылдыкка жетелей турган 5 кесипти санашты
Изилдөөнүн алкагында адистер жети миң адамдын ден соолугуна байкоо салышкан.
БИШКЕК, 25-сен. — Sputnik. Адамды катуу чарчаткан өтө оор кара жумуш кем акылдыктын өрчүү кооптуулугун жогорулатат. Муну окумуштуулар аныктаганын Science Direct жазды.
Алар Норвегиядагы деменция илдетинин эң ири изилдөөсүндө камтылган маалымттарга анализ жасашкан. Анда чоң курактагы жашоочуларга 2017-жылдан 2019-жылга чейин байкоо салынган. Изилдөөгө 7000 адам катышкан. Анын ичинен 902нен деменция илдети аныкталса, 2 407 адамдан когнитивдик жеңил жабыркоо аныкталган.
Окумуштуулар катышуучулардын ден соолугунун абалын жана жашоо образын изилдеп, оор кара жумуш менен алектенгендерде деменция илдетинин өнүгүшү башкаларга салыштырмалуу 15,5 пайызга жогору экенин аныкташкан.
“Биздин эмгек физикалык активдүүлүктүн парадоксун белгилейт. Бош убакытта активдүү кыймыл ден соолукка пайда алып келсе, оор кара жумуш тескерисинче абалды начарлатат”, - деди изилдөөнүн автору Вегард Скирбекк.
Ден соолукка кооптуу кесиптердин катарына төмөнкүлөр кирет: сатуучу-кассир, сатуучу-консультант, медициналык персонал, фермер, эт азыктарын өндүрүүчүлөр. Бул кесип ээлери оор иштерди аткаруу менен керели кечке отурбай басып жүрөт. Графиктери дагы ыңгайсыз. Мындай шартта когнитивдик жөндөмдүүлүктү сактоо дээрлик мүмкүн эмес. Бул адамдарда өзүн өзү өнүктүрүүгө жана эс алууга дээрлик убактысы жок.
Окумуштуулардын айтымында, эс алуунун жетишсиздиги, күчтү калыпка келтирүүгө убакыттын жоктугу адамдын денесин, акылын чарчатып организмге терс таасирин тийгизет. Мунун баары адамдын когнитивдик мүмкүнчүлктөрүн начарлатат.
