Ислам каржы системасы учурдагыга альтернатива боло алабы? Эксперттик пикир
© Sputnik / Асел Акмат
Жазылуу
Өлкөдө алгачкы жолу 750 миллион сомго ислам баалуу кагаздары (сукук) чыкты. Аны чыгарган компания каражатты реалдуу секторго салып, экспорт-импортту өнүктүрүүнү максат кылууда.
Өлкөдө ислам каржы системасын өнүктүрүү аркылуу араб өлкөлөрүнөн чоң инвестиция тартууга мүмкүндүк бар. Мындай пикирин Мамлекеттик башкаруу академиясынын Жаңы экономика боюнча илимий-изилдөө кафедрасынын жетекчиси, экономист Улукман Мамытов Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Маектин толук версиясын аудиодон угуңуз.
Ислам каржы системасы учурдагыга альтернатива боло алабы? Эксперттик пикир
Анын айтымында, соңку саясий абалдан улам араб өлкөлөрү каражатын сала турган жер издеп жатат.
"Соңку убакта Евразияда экономикалык абал жакшырып, анын ичинен дал ушул араб өлкөлөрү геоэкономикалык күч болуп бара жатат. Алар нефть ресурстарынан түшкөн акчаны батышка салып келишкен, бирок батыш тарабынан акчаны тоңдуруп коюу боюнча прецендент болуп кетти. Мындан улам да ар кандай кооптонуулар болууда. Эгерде Кыргызстан тийиштүү шарт түзүп берсе, алардын каражатын инвестиция катары өзүбүзгө тартууга толук мүмкүндүк бар. Маселен, коңшу өлкөлөргө салыштырмалуу Кыргызстан ислам каржы системасын киргизүү жаатында кыйла алдыда. Эми ошону өнүктүрүү зарыл", — деди Мамытов.
Ал эми Эл аралык шериктештик жана каржы ассоциациясынын президенти Асылбек Молдакматов ислам баалуу кагаздары (сукук) кандайдыр бир деңгээлде акция менен облигациянын гибриди болуп калаарын айтты.
© Sputnik / Асел Акмат
"Акция сатып алганда ишкананын кандайдыр бөлүгүнө ээ болот. Ал эми облигация кандайдыр бир убакыт келгенде үстөк пайызы менен кайтарыла турган карыз акча. Ал эми биз сөз кылып жаткан ислам баалуу кагазы Сукук аль Мудараба деп аталат жана ал учурдагы банк системасына альтернатива боло алат. Маселен, 2008-жылдагы экономикалык кризисте туруктуу иш алып барган дал ушул ислам финансы системасы болуп табылган. Анткени каражат реалдуу секторго салынып, салттуу финансы системасына салыштырмалуу туруктуу болуп саналат", — деди Молдакматов.
Ошондой эле уктуруунун жүрүшүндө эксперттер ислам каржы системасы учурдагы адилетсиз нео-либералдык капитализмге альтернатива боло аларын кошумчалашты.
