Sputnik Кыргызстан агенттиги НТС телеканалынын диктору Мирзат Мукановду конокко чакырып, кесибинин ысык-суугу жана "ашканасы" тууралуу билип көрдү.
— Биз чакырган убакыттан кечигип келдиңиз. Кыргыздын канына сиңген адат калбайт окшойт. Эфирлерге кечикпейсизби?
— Негизи өзүм күткөндү абдан жаман көрөм, ошондой эле адамдарды күттүрбөгөнгө да аракет кылам. Бирок унутчаакмын. Өзүмдүн иш графигим деле жыш, жумуштарым чачтан көп эмес, бирок тез эле унутуп кала берем. Ошондуктан маанилүү жолугушууларым болсо биринчи эле келинчегиме айтып коем. Кийин ал мага эскертип турат. Кечигип калганым үчүн сиздерден кечирим сурайм. Ал эми эфирлериме кечикпейм.
— Күткөндү жаман көрөм деп калдыңыз. Келинчегиңиз менен сүйлөшүп жүргөндө күтүүгө туура келчү да?
— Ооба, сүйлөшүп жүргөн учурда жигит кызын күткөн кадыресе көрүнүш. Бирок мен анын кечирээк чыгаарын билип жарым саат мурда эле "үйүңдүн алдында турам, жеттим" деп койчумун. Ошентип мен келгенде ал чыгып калчу.
— Журналистика бул чыгармачыл адамдардын чөйрөсү. Көпчүлүк журналисттер башка кесипте окуп жүрүп эле бул чөйрөгө кокустан келип калышат эмеспи. Өзүңүздүн окуган кесибиңиз менен иштеп жатасызбы же сиз да бул чөйрөгө "адашып" келип калдыңызбы?
— Аймактык телеканалдан келген алып баруучу болсоңуз каршы чыккан эч ким болгон жокпу?
— Мурда Ильич Кулназаров менен чогуу иштешип калганбыз. Мындан улам ал киши мага ишенди болуш керек. Анын үстүнө алар мага бул сунушту киргизээрдин алдында менин алып барган берүүлөрүмдү көрүп, кеңешип анан чакырышса керек. НТС телеканалына деле шыр эле иштеп кеткем.
— Түз эфир алып барганда силерди канча деген адам карап отурат. Бул учурда маалыматты так, туура, адашпай айтуу үчүн чоң чеберчилик талап кылынса керек?
— Кесиптешиңиздин эфирге чыгарда жасаган "сырын" ачып койдуңуз. Сиз өзүңүз да мындай "ырымдарды" колдоносузбу?
— Эми мындай ырым-жырым деле колдонбойм, бирок сөзсүз "быссымылда" деген сөз менен анан студияга кирем. Негизи дикторлорду эфирге чыгардын алдында көрсөңүз күлкүңүз келет. Эмнеге дегенде алар тилди көндүрүп, жатыктырып жатып оозуна жаңгак салып сүйлөгөндөн баштап "мөөрөгөнгө" чейин барышат. Жаактарын чоюшат, көздөрүн чалырайтат, айтор, бул учурду видеого тартып калыш керек да.
— Эфир учурунда жаңылып, жетекчиликтен катуу сын уккан учур болду беле?
— Мындай учурларда кырдаалды кантип жөнгө салып кетесиңер?
— Түз эфирде иштеген алып баруучу хирург сыяктуу. Мисалы, хирургдун бир эле туура эмес жасаган кыймылы адам өмүрүнө коркунуч алып келиши ыктымал. Алып баруучу дагы кокустан бир эле жерден одоно ката кетирсе, ал өзүн-өзү сыйлаган телеканалдар үчүн уят болот. Анткени ошол учурда чоң телеканалдын тизгини сенин колуңда да. Кандай кырдаал болуп кетпесин, эң алгач диктор коркуп кетип же ачууга алдырып жибербей сабырдуу болуусу кажет.
— Кыргыз телевидениесинде олуттуу берүүлөрдү, жаңылыктарды алып барган диктор мырзалар аз сыяктанат. Себеби эмнеде?
— Негизи эле Кыргызстанда теле жаатында чыныгы дикторлор аз. Алардын тарыхын деле карап көрсөм Жолдубай Кайыпов, Тамара Алсеитова, Тамара Жаманбаева сыяктуу саналуу эле дикторлор чыгыптыр. Анын үстүнө кыргыз телесинин тарыхына деле көп убакыт боло элек. Мага бир белгилүү эле байке "алып баруучу болгонго караганда диктор болуу кыйыныраак" деп айткан. Эркек дикторлор чындап эле аз. Алсак, бизде Башкы штаб ар түрдүү параддарды өткөрөөрдө кыйын диктор издеп эле сыйпалап таппай калышат экен. Аял дикторлор да көп деп айта албайм. Кыргызстандагы университеттердин журналистика факультеттеринде дал ушул дикторлук кесипке үйрөткөн атайын кафедра жок экен. Анын үстүнө бизде журналистиканы үстүртөн эле окутуп коюшат. Мындан улам мен да жакын арада алып баруучулук эмес, дал ушул дикторлорду гана даярдап чыгарган мектеп ачсамбы деп ойлонуп жатам. Буюрса, жакын арада пландар ишке ашып калат.
— Дайыма бетиңерге гримм коюп чыгасыңар. Аялдарга го бул кадыресе көрүнүш же силер деле көнүп калдыңарбы?
— Сизди коомчулук белгилүү акын Элмирбек Иманалиев менен ырчы Гүлбүбү Ороскул кызынын улуу күйөө баласы катары да таанып калды. Белгилүү адамдардын бүлөсү болуп калам деп ойлобосоңуз керек?
— Мен Айзуура менен таанышканда аны белгилүү адамдардын кызы экенин таптакыр билчү эмесмин. Сыртынан көрүп маңдайы жарык жакшы кыз экен деп койчумун. Кийин сүйлөшүп баштаганда гана билдим. Чындап эле чыгармачыл, белгилүү адамдардын күйөө баласы болуп калам деген ойдо жок болчу. Келинчегимди жактырып, экөөбүз сүйлөшүп, анан баш коштук.
— Кайнене, кайнатаңыз менен мамилеңиз жакшыбы? Кимисине жакынсыз?
— Кудайга миң мертебе ыраазымын, абдан жакшы кайнене, кайнатам бар. Экөө менен тең жакшы мамиледемин.
— Улуу күйөө бала экенсиз? Гүлбүбү Ороскул кызы кандай кайнене?
— Мен апамды кыргыздын салттарынын баарын жакшы билген адам катары билем. Анын жасаган тамактары да сонун. Кээде атайын үйүнө палоо жеш үчүн барам.
— Келинчегиңиз да үйдө мыкты кожойкеби?
— Тамакты абдан жакшы, айрым кафе-ресторандардыкынан ашыра жасайт. Мурда жакшы көргөн тамактарымды жеш үчүн кафеге барсам, азыр келинчегим эле даамдуу кылып жасап коет.
— Негизи маекке келичегиңизди да чакырдык элек. Бирок келе албай калыптыр…
— Ооба, буюрса жакында үй-бүлөбүз толукталганы жатат. Ошого байланыштуу келе албай калды. Мурда мындай нерселерге көп маани бере берчү эмесмин. Бирок кош бойлуу аялды, кичине баланы көпчүлүккө көрсөтө берүүнүн, жарыялоонун кажети жок экен.
