БИШКЕК, 30-дек — Sputnik. Келерки (келээрки) жылы жалпы дүйнөлүк экономикада кескин өзгөрүүлөр болуп, 2015-жыл көпчүлүк өлкөлөргө каржы-экономикалык абалды жакшыртуу үмүтүн берет. Бирок учурдагы кыйынчылыктарга олуттуу таасир көрсөтүшү мүмкүн болгон бир катар көйгөйлөр бар деп билдирет РИА Новости The Guardian гезитине таянуу менен.
Гезит чийки мунайзатынын баасындагы өзгөрүүлөр, Киев менен Москванын экономикалык көйгөйлөрү, Кытай экономикасынын өздүк абалы жана Америка экономикасынын начарлашы, ошондой эле Европа биримдигинин каатчылыкка каршы чаралары сыяктуу бир нече коопчулукту атайт.
Кара алтындын баасынын кескин төмөндөшү керектөөчүлөрдүн суроо-талаптарына оң таасир тийгизип жана компаниялардын чыгымдарын кыскартууда. Бирок, экинчи жагынан, мунайдын баасынын түшүп жатышы, серепчилердин пикири боюнча, Венесуэла менен Ирандын экономикасына сөзсүз таасир кылып, ошондой эле АКШнын да энергетика тармагына кедергисин тийгизе турган "насыялык кыйынчылыктарды" жаратышы мүмкүн деп айтылат макалада.
Россиянын каржылык бейкуттугу көп жагынан мунай рыногундагы баалардан көз каранды. Жана келерки жылы РФ экономикалык каатчылыкты көтөрө албай калса, анын кыйратуучу толкуну Кремлдин коңшуларына да, Европа биримдигинин мамлекеттерине да таасирин тийгизет деп белгилейт The Guardian.
2015-жылы дүйнөдө эң ири болуп эсептелген Кытайдын жана Американын экономикалары бир топ кызыгууну жаратат. Кетип бара жаткан жыл Кытай үчүн татаал болду. Пекин мөөнөтү өтүп кеткен насыяларга байланышкан кырдаалды оңдоо аракеттерин жүргүздү. Аталган насыялар "эмнеси болсо да өсүш керек" стартегиясына байланыштуу 2008-жылы алынган болчу. Эми келе жаткан 2015-жылда Кытайдын экономикасы жай өнүгө тургандыгы айкын. Башка мамлекеттердин КЭРге экспорттоолору төмөндөп, ал эми баа жагынан өтө төмөн кытай товарлары, мүмкүн, Европа аймагында да девляцияны жаратарын күтүшүбүз керек деп жазат басылма.
Базалык үстөк пайызды көтөрүү жөнүндө Федералдык резервдик системанын күтүлүп жаткан чечими келерки жылы Вашингтон үчүн олуттуу маселелерден болот. Бүгүнкү күнү бул үстөк пайыз эң төмөнкү 0,25 жылдык пайыз деңгээлинде кармалып турат. Акыркы мезгилдерде дүйнөлүк экономикада болуп жаткан айрым жакшыруулар баары бир көрсөткүчтүн жогорулашына алып келери айкын. Жана үстөк пайызды көтөрүү жалпы кырдаалга кандай таасир кылары анык болмоюнча, инвесторлор акмалап күтүп туруу саясатын жүргүзөт, ал эми дүйнөлүк рынокто өйдө-ылдый жылыштар баары бир болот деп эсептейт The Guardian.
2015-жылы Европа аймагында белгилүү бир деңгээлде өзүнө ишенбестик болот деп болжолдонот. Кетип бара жаткан жылы Европа биримдиги экономикалык көрсөткүчтөрдүн ишеничтүү өсүшүнө жете албай, жана дефляция коркунучуна туруштук бере алган жок. Ал эми мындай маселелер Европа аймагында келерки жылы да пайда болот. Европанын борбордук банкынын акыркы кездерде чыгарган чечимдери көп сандагы кыйынчылыктардан, анын ичинде дефляциядан куткара турган "даба" боло алган жок. Гезиттин пикири боюнча, сандык жеңилдик ЕББнын жалгыз кубаттуу күчү болуп эсептелет. Мында борбордук банктар кайсы бир суммадагы акчаны экономикага инвестициялоо үчүн активдерди сатып алышат. Бүгүнкү күнгө чейин мындай чара Германия тараптын чектөөлөрүнө байланыштуу колдонулган эмес. Бирок 2015-жылы ЕББ сандык жеңилдиктерге барбай турган болсо, инвесторлордун арасында тынчсыздануулар жаралат.
Дүйнөнүн глобалдуу экономикасы эмки жылдын башында эле эки айрылыш жолго туш келет. Бир жол кара алтындын баасынын төмөндөшүнөн – бул керектөөчүлөргө пайда, жана АКШда каржылык өсүштүн аркасы менен тез арада жакшыртууга алып келет. Муну көптөгөн мамлекеттердин жетекчиликтери 2007-жылдын акырынан бери күтүп жатат. Экинчи жол болсо дүйнө экономикаларын артка карай чегинүүгө алып келет, себеби 2008-2009-жылдардагы каатчылык учурунда эле пайда болгон экономикалык курч маселелерди мындан ары да чечпей калтыруу мүмкүн эмес деп тыянактайт Британиянын The Guardian гезити.