БИШКЕК, 20-май — Sputnik. Ала качууну түп-тамырынан бери жоюу үчүн алгач адамды билим менен тарбияга сугаруу керек. Ансыз канча кишини камаба, бул жорук улана берет. Мындай пикирин кыргыз таануучу, "Бакдөөлөт" коомдук фондунун жетекчиси Мелис Мураталиев Sputnik Кыргызстан агенттигинин маалымат борборунда өткөн "Уурдалып, өлтүрүлгөн кыздар: бийлик аларды кантип коргойт" аттуу тегерек столдо билдирди.
Кыргыз таануучу өлкөдө тарбия институтуна кайра кайрылып, аны бекемдөө керектигин белгиледи.
"Отто фон Бисмарктын "мектеп салгандан үнөмдөсөң, келечекте түрмө салганга аргасыз болосуң" деп айткан сөзү бар экен. Азыр бул жерде "соттош керек, камаш керек, күчөтүш керек, бул камалды, бул акмак" деген эле сөздөр болуп жатат. Коомду кайсы жакка алып бара жатабыз? Биз азыр көпчүлүк процесстердин кесепети менен эле алпурушуп, алышуудабыз. Аны түпкүрүнөн жоюуну али ойлоно элекпиз. Бул жерде дароо эле камаш керек дебей алдын алуу маселесин ойлонуш керек. Ошол нерсеге жетпегендей абалга алып келүү зарыл", — деди ал.
Мындан тышкары, Мураталиев кыздардын тагдырына аялдар өздөрү балта чаап жатканын белгиледи.
"Ала качууга дуушар болгон кыздын бактысын жеңелери "отур" деп аялдар өздөрү байлап жатат. Бул факт. Муну гендердик маселе катары карабагыла. Ал жерде кызды эркектер эмес, аялдар, жеңелери, апасы отургузуп жатат. Жаш кыздын тагдыры чечилип жатканда өзөктүү орунду аял ээлейт. Мындай жосунсуз жоруктарды алдын алуу үчүн биз балдарга татыктуу билим беришибиз керек. Андан сырткары, тарбия деген бар. Салттуу үй-бүлө институту көйгөйгө айланды. Эмнеге биз милицияны, мыйзамды күчөтүп "соттогула", "байлагыла" дейбиз. Бүгүн бешөөнү байласаң эртең ону чыгат, онун байласаң дагы 20сы чыгат. Бул ыкма жардам бербейт. Ошол себептен тарбия институтуна кайрылып, билим берүүдө тарбия маселесин толук кандуу иш жүзүнө ашыруу зарыл деп ойлойм", — деди Мураталиев.
Ал ала качуу салт эмес, адат экенин айтып, бул эки нерсени айырмалай билүүнүн маанилүүлүгүнө токтолду. Ошондой эле азыркы ала качуулар адат дагы эмес кылмыш экенин белгиледи.