https://sputnik.kg/20250707/ekonomikalyk-basym-batysh-taraptan-azyr-da-bar--1095140101.html
Мамытов: экономикалык басым Батыштын ар доордогу куралы болгон
Мамытов: экономикалык басым Батыштын ар доордогу куралы болгон
Sputnik Кыргызстан
Жусуп Абдрахманов атындагы Президентке караштуу мамлекеттик башкаруу академиясынын жаңы экономика кафедрасынын жетекчиси Улукман Мамытов "экономикалык басым"... 07.07.2025, Sputnik Кыргызстан
2025-07-07T12:10+0600
2025-07-07T12:10+0600
2025-07-07T12:10+0600
радио
бишкек
панорама
басым
улукман мамытов
экономика
https://sputnik.kg/img/07e9/01/14/1091526758_0:94:3067:1819_1920x0_80_0_0_a8745b1ca84d498c9e497e1b4c90d766.jpg
"Экономикалык басым" терминин бир караганда тарыхта айтылып, бирок XXI кылымда колдонуудан чыккан метод катары сүрөттөшөт. Бирок андай эмес. Дүйнөлүк экономиканы карасак, азыр да кездешет, өзгөчө Батыш өлкөлөрү муну ар доордо колдонуп келишет. Мындай пикирин Улукман Мамытов Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди. Анын айтымында, учурда экономикалык басым "цивилизацияланган" методдор менен ишке ашууда. Экономист Батыш өлкөлөрүндө эл аралык деңгээлде деле чоң өзгөрүүлөр болуп кетпегенине токтолду. "Өлкөлөр арасында айта турган болсок, Батыш мамлекеттери мурдагыдай ачык бастырып кирип басым көрсөтө алышпайт. Анткени чек ара, мамлекеттердин макамы дегендей юридикалык маселелер бар. Бирок ресурска бай, өлкөсү кедей болгон, Батыш көз арткан мамлекеттерге түрдүү жолдор менен алардын аткаминерлерин "сатып алып" алардын тапкан каражаттарын англиялык банктарда кармашып, ошону менен аларды ооздуктап турушат десек болот. Мына ушундай ыкма менен айрым аткаминерлер өлкөсүнө чыгарып кеткен ири каражаттарынан айрылып калуудан коркуп, өз өлкөсүнүн келечегине каршы келген кадамдарга да айла жоктон барышы мүмкүн. Мындан башка дагы бир ыкмасы — ар кандай грант, насыялары убадалап, өз кызыкчылыктарын көздөгөн документтерге кол койдурушат. Айтор, Батыштын эл аралык саясатында экономикалык басым эч жакка жоголуп кеткен жок", — деди Мамытов. Ал БРИКС уюмун Батыштын дал ушул саясатынан чарчаган өлкөлөрдүн бирикмеси катары сүрөттөдү.
бишкек
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Жаңылыктар
kg_KG
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://sputnik.kg/img/07e9/01/14/1091526758_102:0:2831:2047_1920x0_80_0_0_0c2dbe420459f9e41e9ec76495f0c6ac.jpgSputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
бишкек, панорама, басым, улукман мамытов, экономика
бишкек, панорама, басым, улукман мамытов, экономика
Мамытов: экономикалык басым Батыштын ар доордогу куралы болгон
Жусуп Абдрахманов атындагы Президентке караштуу мамлекеттик башкаруу академиясынын жаңы экономика кафедрасынын жетекчиси Улукман Мамытов "экономикалык басым" терминине түшүндүрмө берди.
"Экономикалык басым" терминин бир караганда тарыхта айтылып, бирок XXI кылымда колдонуудан чыккан метод катары сүрөттөшөт. Бирок андай эмес. Дүйнөлүк экономиканы карасак, азыр да кездешет, өзгөчө Батыш өлкөлөрү муну ар доордо колдонуп келишет. Мындай пикирин Улукман Мамытов
Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Анын айтымында, учурда экономикалык басым "цивилизацияланган" методдор менен ишке ашууда.
"Экономикалык басым – аты айтып тургандай эле бир тараптын экинчи жакка жасаган басымы. Тарыхты алып карай турган болсок, бул ыкманы Батыш мамлекеттери дайыма колдонуп келишкен. Өлкөлөрдү ачык эле басып алып, ресурстарын тартып алып ондогон жылдар колониясына айланткан фактылар мунун ачык мисалы. Бирок XXI кылымда цивилизация өнүгүп, бардык нерсе укук талаасында чечилет дегенибиз менен иш жүзүндө андай деле эмес. Ошол эле жеке менчик кол тийбестик укугун жайылткан Батыш мамлекеттери өздөрү бул эрежелерди сактабай келишет. Мисалы, 2018-жылдан тарта Улуу Британияда эгер жаран байлыгы кайдан келгенин далилдей албай турган болсо, мамлекетке тартып ала турган мыйзам чыккан. Буга чейин, тескерисинче, жеке менчиктин кол тийбестиги бар болчу", — деди Мамытов.
Экономист Батыш өлкөлөрүндө эл аралык деңгээлде деле чоң өзгөрүүлөр болуп кетпегенине токтолду.
"Өлкөлөр арасында айта турган болсок, Батыш мамлекеттери мурдагыдай ачык бастырып кирип басым көрсөтө алышпайт. Анткени чек ара, мамлекеттердин макамы дегендей юридикалык маселелер бар. Бирок ресурска бай, өлкөсү кедей болгон, Батыш көз арткан мамлекеттерге түрдүү жолдор менен алардын аткаминерлерин "сатып алып" алардын тапкан каражаттарын англиялык банктарда кармашып, ошону менен аларды ооздуктап турушат десек болот. Мына ушундай ыкма менен айрым аткаминерлер өлкөсүнө чыгарып кеткен ири каражаттарынан айрылып калуудан коркуп, өз өлкөсүнүн келечегине каршы келген кадамдарга да айла жоктон барышы мүмкүн. Мындан башка дагы бир ыкмасы — ар кандай грант, насыялары убадалап, өз кызыкчылыктарын көздөгөн документтерге кол койдурушат. Айтор, Батыштын эл аралык саясатында экономикалык басым эч жакка жоголуп кеткен жок", — деди Мамытов.
Ал БРИКС уюмун Батыштын дал ушул саясатынан чарчаган өлкөлөрдүн бирикмеси катары сүрөттөдү.