https://sputnik.kg/20210413/kyjmylsyz-mulkko-akcha-saluu-pajdaluubu-1052111690.html
Кыймылсыз мүлккө акча салуу пайдалуубу? Артыкчылыгы, кемчилиги
Кыймылсыз мүлккө акча салуу пайдалуубу? Артыкчылыгы, кемчилиги
Sputnik Кыргызстан
Кыргызстанда батир сатып алып, аны кийин ижарага берүү менен пайда табуу жолу бар. Sputnik Кыргызстандын редакциясы салымдын бул түрүнүн артыкчылык-кемчилигин... 13.04.2021, Sputnik Кыргызстан
2021-04-13T14:16+0600
2021-04-13T14:16+0600
2021-12-15T22:52+0600
жаңылыктар
кыргызстан
экономика
кыймылсыз мүлк
акча
инвестициялар
киреше
чыгым
артыкчылык
кемчилик
https://sputnik.kg/img/07e5/03/1a/1051906466_0:57:3072:1785_1920x0_80_0_0_1077b5a798c2d8b49314f6661b8c48ed.jpg
Үстүңдө үйүң болгонуна не жетсин! Бул ойго кошулбагандар чанда чыгар. Конуштуу болгон киши батирден-батирге көчмөйдөн же туугандардыкында батышып баш калкалагандан кутулат .Там-таштуу болуунун айласын издеп көпчүлүк карызга батып же ипотека алат. Бирок биз бул материалыбызда кыймылсыз мүлккө байланышкан башка бир жагдайга токтолууну чечтик: өлкөдө турак жайга салым салуу менен пайда табууга болобу?АртыкчылыгыКыймылсыз мүлк агенттиктеринин биринин жетекчиси Елена Гононова борбор шаардан батир сатып алуу инвестициялоонун бир түрү экенин айтат. Мисалы, ал банкта депозит кармагандан көрө ушул вариантка көбүрөөк ыктайт.Дагы бир жакшы жагы — уттурбайсыз, баа дээрлик түшпөйт. Сатып алган убактагы эле каражатты кайра чыгарып алууга болот."2014-жылдан бери доллар менен бычылган баа өзгөргөн деле жок. Башкача айтканда 2014-жылы сатып алынган батирди азыр деле ошол акчага сатууга болот. Наркында азыраак өзгөрүү байкалат. Андан бери эконом-класстагы үйлөр кымбаттады. Анткени аларга талап чоң. Элиталык турак жайлардын баасы бир аз арзандай түштү", — деп түшүндүрдү Гононова.Кошумча вариантАшыкча кыймылсыз мүлкүңүз зарыл учурда сизге запастык вариант болуп бериши мүмкүн (жашап турган үйүңүз табигый кырсык же дагы бир көйгөйлөрдөн улам бузулса же карызыңыз үчүн алдырып жиберсеңиз). Балдарыңыз үйлөнгөндө бөлүп койсоңуз да ажеп эмес. Ошондой эле акчага зарыгып калсаңыз күрөөгө кое турууга да батир дурус вариант.Туруктуу кирешеИжарага берсеңиз ай сайын кошумча киреше алууга болот. Шартыңызга жараша керектеп же дагы бир башка ишке салым салууга жарайт. Кокус жумуштан кетип же башка киреше булагынан ажырап калган убакта кыймылсыз мүлк жагдай жайгарылганга дейре кыйналбай жашап турууга көмөкчү болот.Эми бул багыттын кемчиликтерине токтололу. Алардын айрымдары артыкчылыктарынын дал карама-каршысы.СалыктарТурак жайды ижарага берүүдө патент сатып алууга туура келет. Мамлекеттик салык кызматынын расмий сайтында Бишкек шаары боюнча бир айлык чендер төмөнкүчө көрсөтүлгөн:Өзүн актоо мөөнөтүИжарага берилген турак жайдын өзүн-өзү акташы бир топ убакытты алат. Маселен, Бишкектеги бир бөлмөлүү батир кеминде эле 20-25 миң долларга келсе, анын ижара акысы 200 доллардан азыраак. Башкача айтканда ал өзүн эң аз дегенде 10 жылда барып актайт.Ижарачылар ынанымсыз чыгышы ыктымалКыймылсыз мүлктү ижарага берүүдө кардарлар ар кыл, анын ичинде, тилекке каршы, жоопкерчиликсиз да болушу мүмкүн экенин эске алуу абзел. Убагында акыны бербей, ижара да, коммуналдык кызмат акыларын да төлөбөй кетип же мүлкүңүзгө сиз күткөндөй кылдат мамиле кылбаганы да четтен чыгат. Ошондой эле батирди ижарага берүүнүн — ижарачыларды издөө, аларга батирди көрсөтүп, коммуналдык тейлөө акыларынын төлөнүшүн көзөмөлдөө жана башка машакаты да арбын.Кээде берилбей туруп да калат. Бирок анткен күндө да коммуналдык кызмат үчүн үзгүлтүксүз төлөөгө тийишсиз. Башкача айтканда, кыймылсыз мүлк кошумча киреше каражатынан айрым убакта дагы бир чыгым агымына айланышы ыктымал.Акчага айлантууга убакыт керекБир жакка салым салууда каалаган убакта сатып жиберүү мүмкүнчүлүгүнө көңүл бурушат. Бирок батирди акчага айлантуу дайым эле тез ишке аша бербейт. Кээде шашылыш сатууда акча да жоготуп алышыңыз мүмкүн, себеби андайда бааны түшүрүүгө туура келет эмеспи.Кайсы багытка салым салууну, албетте, өзүңүз гана чечесиз. Бирок алгач дайым артыкчылык жана кемчиликтерин салмактап алууга чакырар элек.
https://sputnik.kg/20210329/kyrgyzstan-mobildik-banking-1051931892.html
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Бакыт Толканов
https://sputnik.kg/img/103366/65/1033666557_2428:306:4271:2149_100x100_80_0_0_35e2fb3f6a1b1ee53628b6d6f79d46b1.jpg
Бакыт Толканов
https://sputnik.kg/img/103366/65/1033666557_2428:306:4271:2149_100x100_80_0_0_35e2fb3f6a1b1ee53628b6d6f79d46b1.jpg
Жаңылыктар
kg_KG
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Бакыт Толканов
https://sputnik.kg/img/103366/65/1033666557_2428:306:4271:2149_100x100_80_0_0_35e2fb3f6a1b1ee53628b6d6f79d46b1.jpg
жаңылыктар, кыргызстан, экономика, кыймылсыз мүлк, акча, инвестициялар, киреше, чыгым, артыкчылык, кемчилик
жаңылыктар, кыргызстан, экономика, кыймылсыз мүлк, акча, инвестициялар, киреше, чыгым, артыкчылык, кемчилик
Кыймылсыз мүлккө акча салуу пайдалуубу? Артыкчылыгы, кемчилиги
14:16 13.04.2021 (Жаңыртылды: 22:52 15.12.2021) Кыргызстанда батир сатып алып, аны кийин ижарага берүү менен пайда табуу жолу бар. Sputnik Кыргызстандын редакциясы салымдын бул түрүнүн артыкчылык-кемчилигин карап көрдү.
Үстүңдө үйүң болгонуна не жетсин! Бул ойго кошулбагандар чанда чыгар. Конуштуу болгон киши батирден-батирге көчмөйдөн же туугандардыкында батышып баш калкалагандан кутулат .
Там-таштуу болуунун айласын издеп көпчүлүк карызга батып же ипотека алат. Бирок биз бул материалыбызда кыймылсыз мүлккө байланышкан башка бир жагдайга токтолууну чечтик: өлкөдө турак жайга салым салуу менен пайда табууга болобу?
Кыймылсыз мүлк агенттиктеринин биринин жетекчиси Елена Гононова борбор шаардан батир сатып алуу инвестициялоонун бир түрү экенин айтат. Мисалы, ал банкта депозит кармагандан көрө ушул вариантка көбүрөөк ыктайт.
"Банктын иши токтоп калышы ыктымал, бир топ мезгилден бери мындай көрүнүш кайталана элек деңизчи. Бирок андай болуп калса, сизге салымыңыздын бир бөлүгү гана кайтарылат (200 миң сомго чейинки гана аманаттар — ред.)", — деди ал.
Дагы бир жакшы жагы — уттурбайсыз, баа дээрлик түшпөйт. Сатып алган убактагы эле каражатты кайра чыгарып алууга болот.
"2014-жылдан бери доллар менен бычылган баа өзгөргөн деле жок. Башкача айтканда 2014-жылы сатып алынган батирди азыр деле ошол акчага сатууга болот. Наркында азыраак өзгөрүү байкалат. Андан бери эконом-класстагы үйлөр кымбаттады. Анткени аларга талап чоң. Элиталык турак жайлардын баасы бир аз арзандай түштү", — деп түшүндүрдү Гононова.
Ашыкча кыймылсыз мүлкүңүз зарыл учурда сизге запастык вариант болуп бериши мүмкүн (жашап турган үйүңүз табигый кырсык же дагы бир көйгөйлөрдөн улам бузулса же карызыңыз үчүн алдырып жиберсеңиз). Балдарыңыз үйлөнгөндө бөлүп койсоңуз да ажеп эмес. Ошондой эле акчага зарыгып калсаңыз күрөөгө кое турууга да батир дурус вариант.
Ижарага берсеңиз ай сайын кошумча киреше алууга болот. Шартыңызга жараша керектеп же дагы бир башка ишке салым салууга жарайт. Кокус жумуштан кетип же башка киреше булагынан ажырап калган убакта кыймылсыз мүлк жагдай жайгарылганга дейре кыйналбай жашап турууга көмөкчү болот.
Эми бул багыттын кемчиликтерине токтололу. Алардын айрымдары артыкчылыктарынын дал карама-каршысы.
Турак жайды ижарага берүүдө патент сатып алууга туура келет. Мамлекеттик салык кызматынын расмий сайтында Бишкек шаары боюнча бир айлык чендер
төмөнкүчө көрсөтүлгөн:
- Калаанын чордонундагы бир бөлмөгө — 1500 сом. Бөлмөгө улам 500 сомдон кошулуп отурат. Мисалы, эки бөлмөгө – 2000 миң сом, үч бөлмөлүү батирге – 2500 сом;
- Турак жай аймактары, жаңы конуштарда — бир бөлмөгө 500 сом, улам бир бөлмөгө 300 сомдон кошулат;
- Бишкектин калган райондорундагы батирлер — бир бөлмөгө 800 сом, улам кийинкисине 400 сомдон кошулат.
Ижарага берилген турак жайдын өзүн-өзү акташы бир топ убакытты алат. Маселен, Бишкектеги бир бөлмөлүү батир кеминде эле 20-25 миң долларга келсе, анын ижара акысы 200 доллардан азыраак. Башкача айтканда ал өзүн эң аз дегенде 10 жылда барып актайт.
29 Жалган Куран 2021, 14:37
Ижарачылар ынанымсыз чыгышы ыктымал
Кыймылсыз мүлктү ижарага берүүдө кардарлар ар кыл, анын ичинде, тилекке каршы, жоопкерчиликсиз да болушу мүмкүн экенин эске алуу абзел. Убагында акыны бербей, ижара да, коммуналдык кызмат акыларын да төлөбөй кетип же мүлкүңүзгө сиз күткөндөй кылдат мамиле кылбаганы да четтен чыгат. Ошондой эле батирди ижарага берүүнүн — ижарачыларды издөө, аларга батирди көрсөтүп, коммуналдык тейлөө акыларынын төлөнүшүн көзөмөлдөө жана башка машакаты да арбын.
Кээде берилбей туруп да калат. Бирок анткен күндө да коммуналдык кызмат үчүн үзгүлтүксүз төлөөгө тийишсиз. Башкача айтканда, кыймылсыз мүлк кошумча киреше каражатынан айрым убакта дагы бир чыгым агымына айланышы ыктымал.
Акчага айлантууга убакыт керек
Бир жакка салым салууда каалаган убакта сатып жиберүү мүмкүнчүлүгүнө көңүл бурушат. Бирок батирди акчага айлантуу дайым эле тез ишке аша бербейт. Кээде шашылыш сатууда акча да жоготуп алышыңыз мүмкүн, себеби андайда бааны түшүрүүгө туура келет эмеспи.
Кайсы багытка салым салууну, албетте, өзүңүз гана чечесиз. Бирок алгач дайым артыкчылык жана кемчиликтерин салмактап алууга чакырар элек.
