Жолон Мамытов 1940-жылы 1-апрелде Ош облусунун Кара-Суу районунун Төлөйкан айылында төрөлгөн. Мал доктур адистигин аяктап, Кара-Суу районунун Катта-Талдык совхозунда башкы ветеринар болуп иштеген.
Жолон Мамытов сүйүү темасына көп токтолгон акындардын сап башында. Көпчүлүк ырларын жубайы Меңди Мамазаировага жетпей жүргөндө жазган.
Жолон Мамытовдун "Отту сүйөм", "Жашыл аалам", "Убакыт", "Ырлар", "Мезгилдин элеси", "Буурул таңдын жомогу", "Суунун өмүрү", "Жарышкан суулар", "Атка токум салгыла", "Жүз жашка тол, кылым", "Башат жана Мухит" аттуу поэтикалык жыйнактары басылып чыгып, адабият күйөрмандарынын алкоосуна татыган. Айрым чыгармалары орус жана башка чет тилдерге которулган. Өзү да Федор Тютчевдин, Афанасий Феттин, Владимир Маяковскийдин, Миколас Слуцкистин айрым чыгармаларын кыргыз тилине которгон.
Жолон Мамытовдун нускалуу кептери:
Унутулат далай сууну кечкениң,
Далай үйдөн далай үйгө көчкөнүң.
Улуу күндүн маегинен бошобой,
Унутпайсың жылдар кантип өткөнүн.
Уюлгуган тунук ойлор андайда,
Чырак болуп жанып турат маңдайда.
Кызык, таттуу, табышмактуу жашоонун,
Бирок даамы калбайт тура таңдайда.
***
Бул дүйнөгө келген нерсени,
Кетпес кылып жасап койсочу.
Белгисиз бир күндүн колунда,
Кылыч турат бизди мойсочу.
Мезгил мынча ылдам учат деп,
Карыялар ойлуу сүйлөшөт.
Билем, андай токтоо болууга,
Бизди дагы турмуш үйрөтөт.
Сактангыла, азиз курбулар,
Көңүл чөгүү деген илдеттен.
Колубузда журттун тагдыры,
Алдыбызда улуу милдеттер.
***
Ич күйөт от жалындап арманыма,
Көп жылды бошко жашап алганыма.
Баркына көп нерсенин жетпей жүрүп
Тиктесем, өмүрүм аз калганда.
***
Булут болуп өмүрлөр көчүп барат,
Таңга калган жылдыздай өчүп барат.
Алма гүлдөй чакчайып аз мезгилге,
Жаштык аттай алкынып өтүп барат.
***
Чындык деп чырым этпей үңүлөмүн,
Чындык деп өмүр бою жүгүрөмүн.
Жеңсем да жалгандыктын арстанын,
Чындыктын чымынына жүгүнөмүн.
