Кыргызстанда сулуулук салонунун кызматы гүл сатуучу дүкөн, тойкана, дарыкана сыяктуу эле күнү бүтпөй турчу тармак экени маалым. Биз учурдун талабына ылайык сулуу болуп жүрүү канча тураарын адистерден сураштырып көрдүк.
Журналист Гүлдана Талантбекова сулуулук салондорунун кызматынан тарта пластикалык хирургдун ишине чейин көз салып көрдү.
Визажист Жибек Кудайбергенова: макияж – бул косметикалык каражаттардын жардамы менен бетти жасалгалоо. Макияж беттеги айрым кемчиликтерди жашыруу максатында жасалат деген туура эмес. Азыркы заманда чырайлуу болуп жүрүү ар бир айымдын милдети деп ойлойм.
Макияжды жасоо техникасынын оор-жеңилине, колдонулган косметикалык каражаттардын сапатына, жумшалган чыгымына жараша баасы коюлат. Жалпысынан 700-800 сомдон жогору. Ал эми үлпөт тоюна жасалуучу макияждар 2000 сомдон өйдө бааланат.
Татуаж жасоо боюнча мастер, лешмейкер Мээрим Токсонбаева: Каштын жардамы менен беттин, көздүн, мурундун формасын өзгөртүү толук мүмкүн. Кашты коррекциялоо 150 сомдон жогору турат. Бир канча убакытка табигый боек менен боётуу 250 сомдон башталат.
Ал эми оозго, көзгө жасалган татуаждар өз ичинен бөлүнөт. Маселен, эриндерди жөн гана четин чийдирип же болбосо толук боётууга мүмкүн. Ал эми көздү көпчүлүк учурда үстүнө бир сызык кылып чийдиришет. Татуаж бир эле жолу жасалуучу процесс эмес. Жасалган соң 2-3 жолу коррекцияланат. Наркы жалпысынан 3000 сомдон жогору.
Татуажды ден соолугу чың адамдар гана жасата алат. Мисалы кант диабети менен жабыркагандарга, кош бойлуу аялдарга, эмчек эмизгендерге, аллергиясы барларга, этек кири келип жаткандарга, сасык тумоо менен ооруган учурда жасалбайт. Татуаж убакыттын өтүшү менен өңүн жоготуп коёт. Ошондой эле татуажды өчүрүп салууга мүмкүнчүлүк бар. Бул үчүн адистерге кайрылсаңыз болот.
Кирпик чаптоонун классикалык 2D, 3D, 4D түрлөрү бар. Классикалык түрү өз кирпигиңизден өтө айырмаланбайт, кийинкилери эки эсе, үч эсе, төрт эсе деп кете берет. Кирпик коштуруунун эки түрү бар: ар бир кылын бирден чаптап чыгуу жана толугу менен чаптоо. Чапталган кирпик сапатына жараша эки жумадан 1,5 ай убакытка чейин чыдайт. Жасалма кирпикти дайыма чаптатып жүрүү өз кирпиктериңиздин түшүшүнө алып келет. Мончого түшкөндө кирпик кошо түшүп калат деген жаңылыштык. Болгону кайрылган форма сынынан кетип түз болуп калышы мүмкүн. Кирпигиңизди 700-3500 сомго чейин узартсаңыз болот.
Тырмак жасоо боюнча адис Арфаниди Анна: Тырмак жасоо боюнча чебер болуш үчүн бир гана кесипкөй адис эмес, психолог да болгон оң. Ар кандай кардарлар туш келет. Эң башкысы кардар эмне каалап жатканын билиш керек. Биздин тапкан каражаттарыбыз дагы туруктуу эмес. Маселен, кыш мезгилинде иш басаңдап, капчыгыбыз жукара түшөт.
Шеллак. Азыр тырмакка шеллак жасатуу кеңири жайылып баратат. Аны жасатып алсаӊыз, бир айга чейин тырмагыӊыздын боёгу өчпөйт. Алгач лактын алдына коюлуучу суюктукту сүйкөп, лак менен боёп анан атайын лампага кургатылат. Бул өз кезегинде күндө тырмакты боеп туруу машакатынан арылтат. Баасы 500 сомдон жогору. Шеллакты алдыруу 150 сом.
Маникюр колдун, педикюр буттун — тырмактарын гигиеналык, косметикалык жактан тазалап багуу. Адегенде эски лактын калдыгын ацетон менен кетирип, тырмакты кайчы же кыпчуур менен каалаган узундукта кыскартат. Кыска, жоон манжалардын тырмагын узунураак, ичке манжалардыкын тегерек кылып алынат. Тырмак илинбес үчүн бир багытка өгөөлөнөт. Мындан соң тырмактын тегерегин майлап, калакча менен терисин түртүп, аны жумшартуу үчүн манжаларды бир нече мүнөт самындуу жылуу сууга малат. Анан суудан чыгарып, аарчып, жумшаган терини кичине кайчы менен, тырмактын кычыктарын атайын кескич менен кесет. Узун тырмактарды түбүнө чейин лактоого болбойт. Тырмактын ортосун гана узун тилке түрүндө боёо сунуш кылынат. Маникюр жасоодо санитардык-гигиеналык эрежелерди сактоо зарыл. Жасоочу аспаптар этил спирти же атайын эриткич менен дезинфекцияланат. Маникюр 250-300 болсо, педикюр 400 сомдон өйдө бааланат.
Чач боюнча адис, стилист Асел Эсенбекова: Чындыгында чач адамдын көркүн ачат. Сулуулук салондорунда чач үчүн жүздөгөн кызматтарды ойлоп табышкан. Албетте, ар бир салон өзүнө ылайыктуу бааны коет. Убакыт тар болуп жатканда чачты жөн гана жуудуруп кетүү 250 сом турат. Кырктыруунун баасы чачтын узундугуна карата коюлат. Жасалма чач чаптоо түрүнө жараша 2500дөн 15000ге чейин болот. Иш-чаралардан тарта шөкөттөлгөн тойлорго чейин чачты түрлөп жасатуу 1000 сомдон башталат. Чачты боётуу узундугуна, сапатына, тандаган өңүнө жараша 2000-8000 сомго чейин болот. Азыр чачты бир канча убакытка түздөтүп коюу актуалдуу. Баасы 3000 сомду түзөт. Айымдар акыркы убакта узун жана өңү табигый күрөң түстөргө ыктап калышты. Жаш кыздар арасында чачты омбре кылуу дагы деле популярдуу. Мында чачтын жарымы же учу башка боекко салынып, жарымы баштапкы өңдү түзөт. Орточо баасы 1500 сом.
Врач-косметолог Ушурова Рабия: Убакыттын өтүшү менен адамдардын косметологдорго болгон талабы жогорулап, биздин иштөө ыкмабыз да өсүп барат. Мен сиздерге косметологияга көп талап кылынган түрлөрүн тизмектеп берейин.
Пилинг күз-кыш мезгилинде жасалат. Күн жылуу убакта жасаганга болбойт, Анткени тери күндүн зыяндуу нурларына туруштук бере албай калат. Пилингдин баасы дары-дармектердин наркына жана сапатына жараша 1000 сомдон өйдө.
Контурдук пластика, башкача айтканда операциялык жолду унутта калтырып анестезиялык уколдун жардамы менен атайын аспаптар аркылуу оозду чоңойтуу, мурунду оңдоо, бетти тарттыруу болуп саналат. Баасы 9200 сомдон жогору. Мезотерапия бул — теринин катмарына азыктандыруучу заттарды берүү. Баасы 2000 сомдон башталат.
Ал эми косметикалык маскалар беттеги безетки, сепкилди дарылоо, теринин майлуулугун азайтуу же кургап кетүүдөн сактоо, эрте бырыш түшүүнүн алдын алуу максатында жасалат. Анда масканын курамына май, дары заттардан тышкары териге жараша дезинфекциялоочу, жумшартуучу, кургатуучу, агартуучу заттар, витаминдер, гормондор, дары өсүмдүктөрү кошулат. Косметолог-дарыгер ар кимдин терисине ылайыктап масканын курамын дайындайт.
Денени күйгүзүү боюнча адис Хаджи Ольга: Жаз-жай мезгилинде айымдар ачык кийинип жүргөндүктөн дененин бир беткей өңүнө муктаж болушат. Денени косметикалык жактан күйгүзүү ыкмасы теринин үстүңкү катмарына тегиз өң берет. Күйгүзүүнүн бир канча ыкмасы бар. Бизде солярийлик башкача айтканда капсуланын ичине жаткырып күйгүзүү жана кабинага киргизип чачуучу жабдыктын жардамы менен күйгүзүү ыкмалары колдонулат. Чачуучу жабдык менен күйгүзүү ыкмасы убакытты үнөмдөйт. Алгач денеге фитолосьон сүйкөлүп 1-2 мүнөттөй кургатылат жана бир эле процедура менен жыйынтыкталат. Процедура 5-7 мүнөткө созулат. Сууга жуунууга 7-8 сааттан кийин гана уруксат берилет. Мындай тегиз өң менен 13-14 күн жүрө аласыз. Баасы 2000 сомдон жогору.
Массажист Асхат Айсарахунов: Косметикалык дарылоочу жайда жалпы гигиеналык жана баш, бет, моюнга массаж жасалат. Косметикалык массаж адамдын организмине нерв жана кан айлануу системаларына таасир тийгизет. Май жана тер бездеринин иштешине, тери жана тери астындагы май клетчаткаларына, булчуңга жагымдуу таасир тийгизет; кан айлануу, зат алмашуу процесстерин күчөтөт. Массаж териге бырыш түшүүнү алдын алуу жана айрым ооруларды дарылоо максатында жасалат. Адатта биз массажга көп маани бербей, аны адамга жагымдуу сезим тартуулаган, чарчаганда эс алдыруучу кол менен укалоону элестетебиз. Адамдын денесиндеги точкаларды таап жасоо массажы дагы сулуулук үчүн өтө пайдалуу. Сулуулук бир гана бетти боёо эмес, ден соолукту чыңдоо болуп да эсептелинет. Мындай массаждардын баасы саатына жараша 500 сомдон жогору.
Эстетикалык хирургия медицинанын тармагы катары биздин өлкөдө акыркы жылдары өнүгүүдө. Негизинен мурун, эрин, кулактагы түрдүү кемтиктерди оңдоо; кал, мең, татуировка жана бырыштарды кетирүү үчүн косметикалык операция жасалат. Биз бул тууралуу пластикалык хирург Султан Тукешовдон сураштырып көрдүк.
— Кыргызстанда пластикалык хирургиянын ичинен блефоропластика, башкача айтканда сурма чыгаруу кеңири жайылган. Негизи эле азиат өлкөсүндө кош кат сурма чыгаруу биринчи орунда турат десем жаңылышпайм. Сурма жасоого болжолу менен бир сааттай убакыт кетсе, бир-эки айда толук өзүнө келет. Азыр европа жана азиат тибиндеги сурмалар көбүрөөк жасалат. Бирок учурда популярдуу болуп жатканы — бул бийик жасалган араб сурмалары.
Кулакка операция жасаткандар көп. Айрым кыз-келиндер кулагынын формасына канааттанбай чачын жайып жүрүүгө мажбур. Ошол себептен биз кичирейтип же ичкертип беребиз. Жаакты кичирейтүү, формасын узартуу бизде такыр эле жок. Бул азыр Кореяда кеңири жайылган операция.
Пластикалык хирургия арзан тармак эмес. Чет өлкөдөн келген материалдар, имплантанттар, май алмаштыруучу аппараттарды колдонуу чоң акчаны талап кылат. Кымбат операциялардын катарына төштү чоңойтуу, майды которуштуруулар кирет. Бизде бул тармак жаңыдан өнүгүп келе жатат. Кызыгып сурап калышат. Бирок көп жасатпайт.
Гигиеналык косметика адам денесинин табигый сулуулугун сактоо максатын көздөйт. Адам бардык курагында сулуу жана сүйкүмдүү боло алат. Ага жетишүүдө ден соолукту сактоо жана чыңдоо чоң мааниге ээ.
— Биз шаар тургандарынан косметикалык каражаттарга болгон көз караштары тууралуу сураштырып көрдүк.
Айзат, 25 жашта: Өз келбетиме ыраазымын, бирок кошумча сулуулук керек деп ойлойм. Көп убакыттан бери кирпик коштуруп, тырмак чаптатып жүрөм. Биринчиден, булар боёнуунун убактысын азайтат. Экинчиден азыр кирпик коштуруу менен кирпикти боёй турчу каражаттын акысы бирдей баада.
Нуржан, 42 жашта: Жаш улуулаган сайын айымдарда картайып баратам деген көйгөй жаралат. Ошол себептен косметологдун кызматына муктажмын. Пилинг жасатып, мезотерапия кылдырып турам.
Асел, 17 жашта: Косметикалык каражаттарды колдонбойм. Жашмын, ошол эле учурда финансылык абалым кошумча сулуу болууга жол бербейт.