Евробиримдик жана АКШ: Беларусь менен көйгөйлөрүн Польша өзү чечип алсын

© Sputnik / Сергей Гунеев / Медиабанкка өтүүБеларусь президенти Аленксандр Лукашенко. Архив
Беларусь президенти Аленксандр Лукашенко. Архив - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Беларусь президентинин инаугурациясына батыштын реакциясы болжонгондой эле терс болду. Адегенде Мамлекеттик департаменттин өкүлү АКШ Александр Лукашенкону өлкөнүн мыйзамдуу шайланган лидери катары тааныбаганын билдирди.

Айтымында, "жарыяланган жыйынтыктар бурмаланган жана легитимдүүлүктү чагылдырбайт". Бул жаатындагы Ирина Алкснистин ой толгоосу РИА Новости агенттигинин сайтына жарыяланган.

Ага удаа эле Европа биримдигинин дипломатиясынын башчысы Жозеп Боррелдин атайын билдирүүсү чыкты. Анда Александр Лукашенконун жаңы мандатынын "эч кандай демократиялык легитимдүүлүгү жок" деп айтылат.

Ошондой эле ант берүү аземи (документте инаугурация сөзү тырмакчага алынган) "республиканын калкынын басымдуу бөлүгүнүн эркине каршы, мунун баары мурда болуп көрбөгөндөй жана тынч нааразылык акцияларында чагылат".

Боррелдин билдирүүсү, албетте, табалоо үчүн кеңири мүмкүнчүлүктү берет. Мисалы, алдын ала эле АКШдагы президенттик шайлоонун жыйынтыктары, жыйынтыгы кандай болгон күндө да, америкалыктардын жарымынын эркине каршы келет. Анткени аталган өлкө дээрлик тең экиге бөлүнүп калды. Нааразы эл канча айдан бери көчөгө чыгып жатканына күбөбүз. Андыктан Европа биримдигинин бул документин океан ар жагындагы көрүнүштөргө да туура келтирсе болот.

Европа либералдык пикирлештик жана демократиялык тоталитаризм үчүн күрөшүүдө

Өз кезегинде "демократиялык легитимдүүлүк" деген – Брюсселдин пикиринде, анын бир канча түрү бар, мына ошолорго ылайык, Александр Лукашенко – кыйла мыйзамдуу президент

Санкциялар Беларуска каршы киргизилбеди. Анан калса, бул маселенин тегерегинде Евробиримдиктин ичинде жаңы териштирмейлер пайда болду. Анткени Кипр бир эле убакта Түркияга каршы чектөөнү камсыздоону талап кылууну талап кылып, мунун негизинде процессти бөгөттөөдө.

Өлкөдөн батыш элчилери артка чакыртылган жок. Чакыртып алмак тургай, америкалыктар бир топ жылдан берки салкын мамиледен кийин республика менен дипломатиялык мамилелерин болушунча калыптандырууда. Бир нече күн мурун АКШ сенатынын эл аралык иштер боюнча комитети жаңы элчинин талапкерлигин бекитти. Антпесе, он эки жылдан бери эки мамлекетте тең элчиликтерди утурумдук жактоочулары жетектеп келген. 2008-жылы элчилерди эки тараптуу чакырып алуудан кийин Вашингтон беларустук компанияларга каршы санкцияларды киргизген.

Беларустагы шайлоого болгон мындай реакция өтө талуу венесуэлалык сабактын жыйынтыгы экени шексиз. Бир жарым жыл өттү, элүүдөн ашуун, айрыкча, батыш өлкөлөрү Хуан Гуайдону Венесуэланын мыйзамдуу президенти катары тааныган.

Болгону мындай чечим реалдуулукка дегеле таасир эткен эмес, азыркыга дейре Николас Мадуро өлкөнү жетектейт. Кошмо Штаттар жана Европа чакан латынамерикалык өлкөнү эч нерсе болбогондой, көзгө илгиси келбесе да, ошондой эле нерсени Европанын чордонундагы мамлекетте кайталоо кыйыныраак.

Беларусь Донбасстагы жөнгө салууну кошо эсепке алганда маанилүү эл аралык процесстерге тартылган. Ошондуктан чечимдерди жана алардын кесепеттерин кылдат эсептөө менен аракет кылууга туура келет.

БУУну АКШ ыдыраткысы, Россия куткаргысы бар

Минскиге каршы болжонгон кадамдарга карата Батыштын ынтызарлыгын басып турган дагы бир маанилүү жагдай биринчи кезекте польшалык долбоор болуп саналат.

Дал Варшава коңшу мамлекетте уланып келе жаткан протесттердин аркасында турат, Беларусь оппозициясынын лидерлерин саясий жана медиалык коштоо менен камсыздоодо.

Польша күрөшкө кийлигишкенин кийлигишип алып, бирок кырдаалды нукка салууга күчү жокко эсе. Анан калса, Минск, атап айтканда, маалымат каражаттары Беларуска польшалык товарларды ташуу көйгөйлөрү тууралуу кабарлай башташты.

Поляктар эми бейишке башканын мээнети менен жетүүгө белсенгени таң каларлык деле эмес. Батыш Европа жана Кошмо Штаттар саясий оор артиллерияны ишке салып, Александр Лукашенкону кулатса, Варшава өзү баштаган активдүүлүктүн геосаясий "каймагын" калпып алгысы бар. Тек гана мындай нерсе Берлин, Париж, Брюссель же Вашингтон үчүн мүмкүн эместей. Польшанын тилегин аткарууга көмөктөшүүгө алардын ынтызар экени деле күмөн. Демек, Батыш Минскиге карата реалдуу конфронтациядан четтөө менен катуу риториканын белгиленген жолун мындан ары да уланта бермекчи. Себеби, Батыш дагы бир геосаясий оюндан утулгусу жок. Ансыз да соңку жылдары андай көрүнүштөр арбын эмеспи.

Жаңылыктар түрмөгү
0