Сиз айдоочусуз. Жолдон кайгуул кызматкерлери тосту дейли. Дароо эле оюңузга эмне келет? Көбүндө "кайсы жерден жол эрежесин бузуп жибердим?" деген суроо туулса керек. Бирок кайгуулчулар жол эрежесин бузган учурда эле эмес, башка да ар кандай себептерден улам токтотуп калышы ыктымал. Ушул маалда жаралчу суроонун баарына жооп алууга аракет кылдык.
Баса, Sputnik Кыргызстан айдоочуларга пайдалуу маалыматтарды, суроо жараткан жол эрежелерин аныктап, зарыл болгон кеп-кеңештерди берип туруу максатында атайын рубрика ачкан.
Айдоочуну инспекторлор кандай кырдаалда токтотот?
- Жол кыймылынын коопсуздугун камсыз кылуу үчүн түшүндүрүү, профилактикалык иштерин жүргүзүүдө;
- Айдоочулар жана жүргүнчүлөр жол эрежесин бузганда;
- Кылмыш кылган же жол кырсыгына себепчи болгон айдоочуларды издөөдө;
- Изделип жаткан автоунааны аныктоодо;
- Кылмыш же жол кырсыгы катталган учурда айдоочуну күбө катары суроодо;
- Кыймылга чектөө жана тыюу салынган учурда;
- Башка айдоочу, жүргүнчүлөргө же инспекторлорго жардам керек болгон учурда да кайгуул кызматы токтотот.
Инспектор токтоткондо автоунаадан чыгыш керекпи?
Жок. Айдоочу чыкканга чейин жол кайгуул инспектору токтоткон автоунаанын жанына басып келүүсү керек. Өзүн тааныштырып, кызматын, наамын айтып, андан кийин токтоткон себебин түшүндүрүп берет.
Документтер кандай учурда текшерилет?
Инспектордун талабын аткарбай кетип калууга болобу?
Автоунаа айдоочусу сөзсүз токтошу керек. Жол эрежесинин 2.1.1 пунктуна ылайык, айдоочулар инспекторлордун талабы боюнча айдоочулук күбөлүгүн, каттоо документтерин көргөзүшү керек.
Инспекторлор айдоочуну кандай кырдаалда токтотууга укугу жок?
ЖКККББнын инструкциясында жазылгандай, инспекторлор көрүнбөгөн жерге (мисалы, бак-дарактын арасына) бекинип турбашы керек. Алар рулда отурган кишиге алыстан так, даана көрүнгөндөй болушу шарт. Айдоочуну бак-дарактын арасынан чыга калып токтоткону же болбосо токтоп турган кызматтык эмес унаадан кокустан чыга калып тоскону мыйзамга туура келбейт.
Мындан сырткары жол кайгуул кызматкерлери айдоочуну жолдун аркы бетине туруп алып тосууга укугу жок. Бурулуштардан, кесилиштерден, өйдөгө чыгарда, ылдыйга түшөрдө, темир жолдон өтүп баратканда жана кооптуу аймактардан тосууга да тыюу салынган.
Ичимдик ичкендигин текшерген тестти кандай учурда колдонушат?
Айдоочу ичимдик ичүүгө шектелген учурда же жол кырсыгына кабылган мезгилде андан тест алынып, наркологиядан медициналык текшерүүдөн өтөт.
Кайгуул кызматкерин телефонго видеого тартса болобу?
Кайгуул кызматкерин да, айдоочуну да видеого тартканга болот.
Эгер инспектор токтоткон автоунаанын жанына басып келбесе, бир аз күткөн соң кете берсе болот. "Кетип калдың" деген айып тагылса, дароо ишеним номерлерге чалуу кажет.
Инспекторлордун айтканына макул болбосо, айдоочу эмне кылышы керек?
Эгер айдоочу инспекторлордун айтканына макул болбой, "мыйзам бузулуп жатат", "туура эмес жерге туруп алышкан" деген ой жаралса, ал ЖКККББнын ишеним номерлерине (0312) 63 09 01 кайрыла алат. Номерлер ар бир кайгуул кызматында бар. "Протокол туура эмес толтурулду" деп ойлосо, ошол документтин алдында "түшүндүрмө" деген жерине эмнеге макул эместигин жазып, колун коёт. Андан соң протоколдун көчүрмөсүн алып жетекчиликке арыз менен кайрылууга укуктуу.