Аралыктан иштөө Эмгек кодексине кирсе эмне өзгөрөт? Түшүндүрмө

© Фото / Pexels/ Eren LiНоутбуката иштеп жаткан адам. Архив
Ноутбуката иштеп жаткан адам. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 13.07.2021
Жазылуу
Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлиги аралыктан иштөө режимин Эмгек кодексине киргизүүнү демилгеледи.
Сунушталып жаткан мыйзам долбоорунда эмнелер көрсөтүлгөн? Эгер ал ишке ашып калса кимдер, кайсы учурда аралыктан иштейт жана ал айлык акы, иштөө графигине таасирин тийгизеби? Sputnik Кыргызстан агенттиги ушул жана башка суроолорго жооп алып, мыйзам долбоору тууралуу юристтин да пикирин билди.

Мыйзам долбоорунун максаты

Мыйзам долбоору азыркы кырдаалга жана бардык тармактын санариптешип жатканына байланыштуу кызматкерлердин үйдөн иштешин жөнгө салуу максатында сунушталууда. Анда жазылгандай, бул мыйзам кабыл алынса кызматкер үчүн үйүндө отуруп иштөөгө юридикалык мүмкүнчүлүк түзүлөт. Азыркы Эмгек кодексинде кызматкердин аралыктан иштөөсү тууралуу жазылган эмес.

Мыйзам долбоору кабыл алынып калса эмне өзгөрөт?

Аралыктан иштөөнү каалаган адис менен жумуш берүүчүнүн ортосунда эмгек келишими түзүлөт. Эмгек келишими электрондук форматта болуп, ага электрондук кол тамгалар коюлат.
Кеңсе. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 27.04.2021
Киреше жок, айлыгы 130 миң сом. Беш IT-мекеменин башчылары эмнеге иштен алынган
Келишимде кызматкерге иш берүүчү тарабынан берилген жабдыктарды, программалык-техникалык каражатты, маалымат коргоо каражаттарын пайдалануу милдеттери тууралуу кошумча шарттар көрсөтүлөт. Башкача айтканда, адис аралыктан иштей турган болсо, жумуш берүүчү аны техникалык каражат менен камсыз калышы керек. Эгер адис аралыктан иштөөдө өзүнүн жабдууларын колдонсо, иш берүүчү ага компенсация төлөп берет. Анын өлчөмү жана тартиби макулдашуу боюнча белгиленери айтылган. Айта кетчү жагдай, компенсациянын өлчөмү жана тартиби мыйзам долбоорунда так жазылган эмес.

Айлык маяна кандай берилет?

Документте адис аралыктан иштесе деле жумушка барып иштегендей айлык акысы толук сакталат деп жазылган.
"Кандай шартта иштебесин жыйынтык көрсөтсө болду" деген норманы да колдонсо болот. Тактап айтканда, жумушчу кайда иштебесин кадимки тартипте иштеп жаткандай жыйынтык көрсөтсө айлык акысы кармалбай берилет. Ал эми өргүү, сый акылары түзүлгөн эмгек келишимине жараша төлөнөрү айтылган.
Ала-Тоо аянтына асмандан көрүнүш. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 13.07.2021
Кыргызстанда 19-июлда жумуш күнү кыскартылат
Мыйзам долбоорунда кайсы категориядагы адамдар жана кайсы тармактын өкүлдөрү (маселен, медик, милиция) аралыктан иштей алары так жазылган эмес. Документте өлкөдө өзгөчө кырдаал жана өзгөчө абал учурунда кызматкер аралыктан иштөөгө которулушу мүмкүн экендиги белгиленген. Бирок мында да кайсы тармактын өкүлдөрү аралыктан иштей алары так айтылган эмес. Өзгөчө абал же өзгөчө кырдаалда адис аралыктан иштөөгө убактылуу которулуп, кийин кадимки тартипке кайтып келгенде анын иш орду сакталышы керектиги жазылган.

Мыйзам долбоору боюнча юристтин пикири

Юридика илимдеринин кандидаты Артур Бакиров Эмгек кодексине сунушталып жаткан аралыктан иштөө боюнча мыйзам долбоору коомго керек экенин айтып, бирок ал чала бүтүп калганын белгилеген. Анын айтымында, мыйзам долбоору юридикалык жана техникалык жактан толуктоого муктаж.
© Sputnik / Табылды КадырбековЮридика илимдеринин кандидаты Артур Бакиров
Руководитель Ассоциации юридических клиник Артур Бакиров - Sputnik Кыргызстан, 1920, 16.12.2021
Юридика илимдеринин кандидаты Артур Бакиров
Биринчиден, мыйзам орус жана кыргыз тилинде эки башка жазылып калган. Экинчиден, сунушталып жаткан документ Россиянын 2013-жылы чыккан мыйзамынан көчүрүлгөн.
Юрист Кыргызстан менен Россияда жашоо-шарт эки башка экенин белгилеп, сунушталып жаткан мыйзам долбоору Кыргызстандын шартына дал келбейт деп эсептейт.
Документ окуп жаткан атка минер. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 29.06.2021
Бир кызматкерге эле 100 миң сомдой кенемте төлөө керек. Кыскартуунун жол-жобосу
"Менимче, бул мыйзам долбоорун өзүбүзгө ылайыктуу кылып кайрадан иштеп чыгуу керек. Азыркы сунуштап жаткан документти кабыл алуу мүмкүн эмес. Анда көп нерсе так жазылбай калган. Маселен, адис аралыктан иштей турган болсо, жумуш берүүчү техникалык каражат менен камсыз кылышы керек деп жазылып жүрөт. Ишкананын ар бир кызматкерди техникалык каражат менен камсыз кылууга дарамети жетеби, бузулуп калса ким жооптуу болот деген сыяктуу пунктулар көрсөтүлгөн эмес. Юридикалык жактан териштире келгенде мунун баары так болбосо ызы-чуусу көп болот. Документтин башында эле эмгек келишими электрондук форматта болуп, электрондук кол тамга тууралуу түшүнүк берилип жатат. Кыргызстанда электрондук кол тамга боюнча атайын мыйзам бар. Ага ылайык, электрондук кол тамга жөн эле берилбейт. Аны алуу үчүн паспорт менен барып, катталып акча төлөө керек. Анын акчасын ким төлөйт? Айтор, толуктай турчу жерлери өтө эле көп. Мындан тышкары, бул документте башка да мыйзамдын нормалары жазылып, аралашып калган", — деди Бакиров.
Мыйзам долбоорун сунуштап жаткан демилгечи Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлигинин Эмгек башкармалыгынын башкы адиси Айдай Аскарбекова бул азырынча жөн гана долбоор экенин айтып, толуктоого муктаж болгондуктан коомдук талкууга коюлганын кошумчалады. Мыйзам долбоору менен каалоочулар өкмөттүн сайтына кирип, "коомдук талкуу" деген бөлүмдөн таап, тааныша алат. Сунуш-пикирлерин да ошол жакка калтырса болот.
Жаңылыктар түрмөгү
0