https://sputnik.kg/20230223/akyny-zhazuuchu-shajloobek-dujsheev-chygarmachylyk-fakty-1073107206.html

Жетим өсүп, өз киндигин өзү кескен. Акын Шайлообек Дүйшеев жөнүндө 6 факты

Жетим өсүп, өз киндигин өзү кескен. Акын Шайлообек Дүйшеев жөнүндө 6 факты

Sputnik Кыргызстан

Бүгүн Кыргыз эл акыны Шайлообек Дүйшеевдин туулган күнү. Калемин колунан түшүрбөй, поэзияга башын байлаган акын 73 жашка толду. 23.02.2023, Sputnik Кыргызстан

2023-02-23T20:25+0600

2023-02-23T20:25+0600

2023-02-23T20:25+0600

кыргызстан

акын

жазуучу

шайлообек дүйшеев

чыгармачылык

факты

https://sputnik.kg/img/07e7/02/17/1073107451_0:43:896:547_1920x0_80_0_0_5cf609d291445b2f2aec05d41aa4723f.jpg

Чарчабаган калемгер, Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыктын лауреаты Дүйшеев жөнүндө кызыктуу фактыларды сунуштайбыз.Жетим өскөн. Акын Шайлообек Дүйшеев Нарын облусунун Ат-Башы районундагы Ача-Кайыңды айылында 1950-жылы 23-февралда жарык дүйнөгө келген. Үч жашында атасы катуу сыркоолоп каза таап,кичинекей чүрпө апасы жана чоң энеси менен калат. Бирок көп өтпөй 23 жаштагы жесир келин баласын кайненесине таштап төркүнү тарапка кетип калат. Бала кемпирдин колунда өсүп, тарбия алып чоңойгон. Жаштайынан көп кыйынчылыктарды башынан өткөрүп, жылаңайлак чоңойгон Шайлообек 13 жашка чыкканда жалгыз таянар тоосу болгон чоң энесинен ажырап,эже-жездесинин колунда калган. Ал кезде жаш талант үйүнөн алты чакырым алыстыктагы мектепке жөө барып билим алчу.Отунбаеваны сүйгөн студент. Окууну бүтөрү менен аскерге кызмат өтөгөнү кетип, кичи мекенине кайтып келгенде куруучу болуп иштеген. Кийин райондук гезитте кабарчы болуп эмгектене баштаган. Өз киндигин өзү кескен акын Кыргыз улуттук университетинин филология факультетинин журналистика бөлүмүндө окуган. Жогорку билим алууга далалат кылган студентке Москвадан ЖОЖду жаңы бүтүп келген, эгемен Кыргызстандын болочоктогу президенти Роза Отунбаева да сабак берчү. Элеттен келген жигит аны жактырып калган, бирок ичиндеги сезимин мугалимине айтууга дааган эмес. Кийин Дүйшеев кайра Нарынга келип 1980-жылдары "Нарын правдасы" гезитинде кабарчы, облустук телерадиокомитетинде редактор болот.Жатаканадагы редактор. Чыгармачылыгын борбордо уланткысы келген акын 1983-жылы Фрунзеге келип үй-бүлөсү менен жатаканада жашап, филармониянын адабий бөлүмүн да жетектеп иштеген. Ал жакта ырчы, обончу, аткаруучулар менен камыр-жумур болуп акындык өнөрү күчөгөн. Өлкө эгемендүүлүк алган жылдары "Ала-Тоо", "Кыргызстан маданияты", "Асаба", "Агым" басылмаларында эмгектенип, курч макалаларын жарыялаган.Поэзияга арбалган өмүр.Байдылда Сарногоев атындагы эл аралык адабий сыйлыктын лауреаты поэзияга болгон кадамы мектепте окуп жүргөндө кыздарга арнап жазган ырларынан башталганын эскерет. Кийин "Аптап", "Кайдыгерлик" ырлар жыйнагы миңдеген нуска менен чыгып, атагы алыска кеткен. Чыгармачылык жолунда башкалардан айырмаланган кошок, дастан, поэма, лирика жана публицистикалык ырларын жараткан. Анын бир топ чыгармалары обонго салынып, эл арасында (“Фаридам”, “Жалгыздыктан жадап бүттүм”, “Сакта”, “Ата мекен”, “Мекеним сенден башталат”, “Адашкан жамгыр”) ырдалып келет.Акын 2013-жылы кара сөз менен чыгарма жаратууга бел байлап, үч айда көлөмдүү "Агындылар" чыгармасын окурмандарга сунуштаган. Ал эмгек элдин колунан он жылдап түшпөй окулуп, суроо-талап күчтүү болгондуктан бир нече жолу басылып чыкты.Эмгектинжемиши. Кыргыз эл акыны, II жана III даражадагы Манас ордени менен сыйланып, КМШ мамлекеттеринин парламенттер аралык Чыңгыз Айтматов атындагы эл аралык сыйлыгын алган. Ошондой эле "Манас" эпосунун негизинде жазылган "Эки дөөнүн кармашы" аттуу поэтикалык чыгармасы үчүн 2011-жылы Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыкка ээ болгон.Котормочу жана чоң ата.70 жаштан өткөн Шайлообек Дүйшеев узак убакыт бою радиого"Сөз дайра", "Басма сөзгө баяндама" уктурууларын даярдап, макалаларды жазып иштеген. Азыр котормочулук менен алектенип Сергей Есенин, Александр Пушкин, Иван Крылов, Николай Рубцов, Александр Блок, Михаил Лермонтовдун чыгармаларын кыргызчалап, жаңы чыгармаларды жаратуу менен алек. Акын байбичеси Зейне менен үч кыз, эки уулду тарбиялап өстүргөн. Азыр экөө дөөлөттүү карылык сүрүпуул-кыздарынын колунда.

https://sputnik.kg/20221020/teatr-kino-aktrisa-baken-kydykeeva-fakty-1069189893.html

2023

Жаңылыктар

kg_KG

кыргызстан, акын, жазуучу, шайлообек дүйшеев, чыгармачылык, факты