Мурутуна муз тоңуп. Киши чыдагыс аязда кино тартып жаткан мыктылардын таберик сүрөтү

Жазылуу
Sputnik Кыргызстан маалымат агенттиги архивде сакталып жаткан сейрек сүрөттөрдү жарыялап, тарыхын баяндайт.

Сол жактан санаганда биринчи турган белгилүү режиссёр Төлөмүш Океев, анын жанында техникалык адис, камера кармап турган оператор Нуртай Борбиев, четтеги көз айнекчен ассистент Марс Умаровдун сүрөтү Кегети капчыгайында 1984-жылы тартылган.

Ал жылы СССРдин эл артисти Океев "Кожожаш" эпосунун негизинде драматург Мар Байжиев менен бирге киносценарий жазып, "Ак илбирстин тукуму" көркөм фильмин тарта баштаган.

Ошол кезеңди белгилүү кинооператор Нуртай Борбиев көзү тирүү кезинде мындай деп эскерген:

"Төлөмүш менен иштегенде талашып-тартышып өз ой-пикирибизди айтчубуз, ал башкаларды уга билчү. "Ак илбирстин тукумун" Ала-Арча капчыгайында тартып жатканда Кожожаш менен Касендин Ак-Сай мөңгүсүнүн алдынан өткөн эпизоду бар. Экөө ошол жерге жеткенде альпинисттер жарылуучу каражаттарды колдонуп көчкү түшүрүшү керек болчу.  Эсептөөлөр боюнча алар тоодон катуу ылдамдыкта көчкөн кардын алдында калбашы керек эле, бирок экөө тең көчкүгө көмүлүп калган. Ошентип ал кадрлар тартылган.

Топ артисттин ортосунда турган белгилүү оператор Нуртай Борбиев, анын сол жагында экинчи катарда турган КРдин эмгек сиңирген артисти Марат Жантелиев жана үчүнчү катарда турган Кыргыз ССРинин эл артисти Алиман Жангорозованын сүрөтү 1984-жылы Чүй облусундагы Кегети ашуусунда тартылган - Sputnik Кыргызстан, 1920, 11.02.2021
Учуп жүргөн кыргызга таң калып... "Ак илбирстин тукумунан" таберик сүрөт
Төлөмүш дүйнөлүк деңгээлдеги атактуу режиссёрлордун бири болгон. Ал "биз өзүбүздүн улуттук пикирибизди, баалуулуктарыбызды, көз карашыбызды (тасмаларды — ред.) чет өлкөлөргө экспорттой алганда, биздин мамлекет Араб Эмираттарынан кем калышпай байымак" деп мага айтып калчу", — деп эскергени бар.

Көрүнүктүү бул кинокартинада башкы каарман Кожожаштын ролун аткарган Догдурбек Кыдыралиев сүрөттөгү эки залкарды мындайча эскерет.

"Ал кезде Нуртай Борбиев өтө масштабдуу жана кооптуу эпизоддорду мыкты тарткан операторлордун бири катары саналчу. Бир жолу режиссёр үчөөбүз тоого чыктык, автоунаага тамак-аш, сууну унутуп калыптырбыз. Ошондо менин ары-бери чуркаган эпизоддорумду бийик тоолуу шартта тартып, үчөөбүз  кечке чейин ачка жүрүп баспай калып ар кайсы таштын түбүндө улам эс алып  отуруп калганбыз. Хан-Теңири чокусуна жакын жерде 3000-4000 метр бийиктикте иштедик, ал жерлер чуркамак түгүл, оңгулуктуу да баса албай турган тоо-таштын арасы болчу", — деди Кыдыралиев.

Чыгармачылыкта Океев менен Борбиев узак убакыт биргеликте иштеп, "Мурас", "Сүйүү закымдары", "Ошондо "Манас" деп ураан чакырып" фильмдерин бирге жараткан.

"Ак илбирстин тукуму" кийин Берлинде эң абройлуу кинофестивалдардын биринде "Күмүш аюу", Дамаск шаарында "Күмүш кылыч" сыйлыгына ээ болуп, Минск шаарындагы Бүткүл союздук фестивалда башкы байгеге татыган.

Жаңылыктар түрмөгү
0