00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ежедневные новости
08:00
4 мин
Жаңылыктар
09:00
4 мин
Ежедневные новости
12:01
5 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
14:01
3 мин
Жаңылыктар
15:01
3 мин
Ежедневные новости
16:01
3 мин
Жаңылыктар
17:01
3 мин
Ежедневные новости
18:01
5 мин
Жаңылыктар
19:01
4 мин
Ежедневные новости
20:00
5 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 08:00
08:00
4 мин
Утро хорошего дня
Популяризация русского языка и культуры: в Бишкеке пройдет литературно-музыкальный салон
08:04
39 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 09:00
09:00
4 мин
Күн башат
Түрк Мамлекеттер Уюмунун 11-саммити Бишкекте — Түрк интеграциясынын жаңы доору башталдыбы?
09:05
41 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 12:00
12:01
3 мин
Будь в курсе
Как не ошибиться в выборе косметолога: советы эксперта
12:04
40 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Бишкекти көрктөндүрүүнүн жаңы эрежелери — шаардын инфраструктурасын жакшыртып, айлана-чөйрөнү сактайбы?
13:04
25 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Кыргызстан ЕАЭБ өлкөлөрү үчүн продукциянын сапатын кантип жакшыртат? — лабораторияларды модернизациялоо жардам береби?
13:31
26 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Особый акцент
БРИКС: альтернатива западной доминации или будущее мировой политики?
14:04
50 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ачык кеп
Акчаны топтоо жолу менен кантип мамлекеттик ипотека алса болот — “Толтолмо ипотека” продуктунун шарттары
15:04
44 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
3 мин
Максимальный репост
On air
16:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Экономикалык панорама
БРИКС саммити - дүйнө көп полярдуулукка өткөнүн көрсөттү
17:04
43 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Тема дня
В классах оперировали раненых солдат: история школы, бывшей госпиталем во время ВОВ
18:07
46 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Кеменгер
Кыргыз жылкы менен байланышты үзгөн жокпу — жаштар эмнелерди биле жүрүшү керек?
19:06
55 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Между строк
Метаморфозы детской литературы: как меняются книги для юных читателей
20:06
42 мин
Ачык кеп
Акчаны топтоо жолу менен кантип мамлекеттик ипотека алса болот — “Толтолмо ипотека” продуктунун шарттары
23:04
44 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1

Көйнөгүңдү уй жегир! Кыргыз энелерине гана тиешелүү 10 өзгөчөлүк

© Sputnik / Табылды КадырбековКультурные мероприятия в рамках ВИК на джайлоо Кырчын
Культурные мероприятия в рамках ВИК на джайлоо Кырчын - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Апалардын оозунан "тигинин баласын карачы" же "бөйрөгүңдү таянба" деген сөздөрдү бүт эле кыргыз баласы укса керек. Анан да койдун майын дарылык касиет катары колдонбогон кыргыз энеси жокко эсе. Кыргыз энелеринин колдонгон ырым-жырымдарынан балдарын урушкан сөзүнө чейин опокшош.

Буга байланыштуу Sputnik Кыргызстан агенттиги кыргыздын гана апаларына тиешелүү өзгөчөлүктөрдү тизмектеп көрдү. Буларды окуп бир жылмайып алгыла.

Ойноп жаткан балдар. Архив - Sputnik Кыргызстан
Бутту баспа, сумкаңды тетири көтөрбө... Бала кезде "жүрөк үшүн алган" ырымдар
1. Койдун майы. Кыргыздын апалары гана койдун майынын дарылык касиети бар деп, турмушта байма-бай колдонуп келишет. Аны энелерибиз буту ооруса бутуна, жөтөлсө көкүрөгүнө, суук тийсе табарсык менен бутка шыбап, айтор, "бардык дартка даба" дешет. Койдун майынын дарылык касиетин илим иликтей элек болсо да апалардын "аптечкасында" алдыңкы орунда турат.

2. Көйнөк-жоолук. Кыргыздын апалары гана келген конокко кийгизе калганга көйнөк, жоолукту сары майдай сакташат. Кийит салынган түйүнчөктү ар бир үйдүн сандыгынан табууга болот. Тойдон же коноктон келген көйнөк, жоолуктар дагы ошол жерде катылуу. Аларды кайра эле мейманчыласа көтөрө барат. Ошентип кытайдын товарлары "айылчылап" жүрө берет.

3. Конокко коем. Кыргыздын апалары гана тамактын жакшысын өйдө алып коет. Себеби кыргызда конок айттырбай келет. Ал эми аларга кең дасторкон жайбай коюу уят деп эсептелет. "Эт, май жок калды" деген апаңыз конок келгенде казы-картасынан бери чыгара калса таң калбаңыз.

4. Ысык чай. Кыргыздын апалары гана жайкы ысыкка карабай ыпысык чай ичет. Эшикте күн кайнап жатса да конокко жылымык чай сунуу уят деп бааланат.

Бала көтөрүп турган аялдын архивдик сүрөтү - Sputnik Кыргызстан
Этегиңден жалгасын! Төрөй албай жүргөн аялдарга жасалган 9 ырым
5. Кир көтөрүмдүү кийим. Кыргыздын апалары гана балдарына кир көтөрүмдүү кийим алып берет. Дүкөнгө барып калышса балдарына жарашкан кийимдин кир көтөрүмдүүсүн гана сатып алышат. Ошентип алардын балдары дээрлик ак кийим кийбей чоңоет. Керек болсо 30га чыккан баласына дагы "кир көтөрүмдүүсүн эле албайт белең" деп көзүнүн төбөсү менен карап калмай жайлары бар.

6. Элдин балдары. Кыргыз апаларынын оозунан "элдин балдары" деген сөздү ар бир бала укса керек. Алардын айтымында, элдин балдары чет жактарга чыгып, акчаны мүшөктөп алып келет, кыздары убагында күйөөгө тийип, көп бала төрөйт. Айтор дос-курбуларынын балдарынын баары  "алтын".

7. Айылдагы "доктур" апа. Айыл жеринде апалар ишенип аны дарыгерден да артык көргөн кемпир болот. Ал кош бойлуу келиндин ичин, коркуп калгандардын жүрөгүн, жөтөлгөндөрдүн тамагын көтөрүп коюшат. Айтор, бир нерсе болсо эле ошол апага чуркамай.

8. Болбойт деген сөзү. Апалардын "эшикти кулачтаба", "кечинде тырмак алба", "кир идиштерди түнгө калтырба", "сынык чыныга чай ичпе", "бөйрөгүңдү таянба", "үшкүрбө" деген сыяктуу жандырмагы жок тыюулары толтура. Бул тыюулардын себебин атургай окумуштуулар да чече албаса керек. Анткени "эмнеге?" деп сурасаң "ошого" деген жооп аласың. Себебин эч ким билбейт.

Бонда бар аял. Архив - Sputnik Кыргызстан
Аялдардын жыныстык жашоосу жана болочок балдар. Кыргызстандыктар ишенген 5 имиш
9. Апаптоо. Катуу чочуп калсаң кыргыздын гана апалары апаптайт. Башкача айтканда оозуңа бармагын салып, таңдайыңды үч жолу көтөрүп, кайра колун алып чыгып жерге чаап коет. Ошондо жүрөк көтөрүлүп калат өңдүү. Кокустан жыгылып кетсең да апаларыбыз сөзсүз жерге үч жолу түкүртөт. Бул алардын башка жыгылбасын деген ырымы.

10. Баштан суу айлантуу. Кыргыздын апалары гана баласы алыс жактан кайтып, кырсыктап же ооруканадан чыгып келсе босогону аттаар алдында чыныга суу куюп, баштан үч жолу тегеретет. Анан чынысындагы сууну алыс чачып, эшиктин алдына көмкөрүп коет. Муну менен жаман-жуман нерсенин баары чыгып кетсин деп ниет кылышат.

Жаңылыктар түрмөгү
0