Буга байланыштуу Sputnik Кыргызстан гранттык негизде кайсы өлкөлөрдө билим алууга болорун жана мүмкүнчүлүктөрдү колдон чыгарбоо үчүн кандай аракеттерди көрүү керектигин тизмектеп берүүгө аракет кылды.
Япония
Бул жактан кыргызстандыктар бакалавр, магистратура жана докторантура боюнча билим ала алышат. 2016-жылы элчилик аркылуу онго жакын кыргызстандык Япониядан окууга жолдомо алган. Кабыл алуудагы талап күчтүү. Айта кетчү жагдай, Японияда окуу жылы апрель айында башталат. Мындан улам тиешелүү документтерди кабыл алуу иши май айына туура келет. Талапкерлерди кабыл алуу, аларга тиешелүү кеп-кеңеш берүү ишин Япониянын Кыргызстандагы элчилиги жүргүзөт.
Эскерте кетчү учур Японияда окуучулар мектепте 12 жыл билим алышат. Буга байланыштуу бакалавр боюнча билим алууну каалагандар ал жакта бир жыл япон тилин үйрөнүүсү керек.
Кандай документтер талап кылынат:
- Аттестат же диплом;
- Талапкер тууралуу анкета;
- Англис тилин тастыктаган TOEFL сертификаты;
- Медициналык маалымкат;
- Сертификат, жарыяланган макала же чыгармалар;
- Ошондой эле тандаган адистиктерге жараша кошумча тесттер дагы тапшырылат.
Европа
Ал жакта окууну каалагандар медицина, экономика, энергетика, укук, туризм, бизнес жана инженерия адистиктери боюнча билим ала алат.
Кандай документтер талап кылынат:
- Атестат же диплом;
- Эссе;
- TOEFL сертификат;
- Резюме;
- Коомдук иштерге активдүү катышкандыгы тууралуу сертификаттар;
- Магистранттарда жүргүзө турган илимий иштин темасы;
- Илимий жетекчиден же мугалимден сунуш кат;
Андан сырткары, Бишкекте Германиянын маалыматтык борбору дагы (DAAD) иштейт. Мекеме Кыргызстан менен Германиянын ортосундагы академиялык байланыш боюнча иш алып барат. Борбор жыл сайын кыргызстандык студенттер үчүн түрдүү адистиктер боюнча 90го жакын гранттык орундарды сунуштайт. Бирок азырынча 2017-18-окуу жылына бөлүнгөн гранттык орундардын саны белгисиз. Германияда окуйм деген кыргызстандык студенттер менен мектеп окуучулары төмөндөгү документтерди тапшыруусу керек.
- Резюме;
- Умтулуучу кат;
- TOEFL сертификат же немис тилин билгендиги боюнча OnDaF (www.ondaf.de) тесттин тапшыруу;
- Медициналык маалымкат;
Венгрия
Бакалаврга 10 орун айыл-чарба, инженерия, маалыматтык технологиялар, табигый, коомдук, экономикалык жана спорттук илимдер боюнча берилген. Ушул эле багыттар боюнча магистратурада да 10 орун, ал эми докторантура үчүн беш орун бар.
Ал жакта окууну каалагандар төмөнкү документтерди аталган программанын www.stipendiumhungaricum.hu сайтына англис тилинде, ошондой эле КР Билим берүү жана илим министрлигине орус тилинде жиберүүсү керек.
- Умтулуучу кат;
- Атесстат же диплом;
- Арыз;
- Өмүр баян;
- Чет тилди билгендиги тууралуу сертификат;
- 3х4 форматындагы сүрөт;
- Медициналык маалымдама;
- Чет элдик паспорт көчүрмөсү;
Сынактан өткөн жарандар бекер окуп, жатакана менен медициналык камсыздандырууга ээ болот. Андан сырткары, бакалавр жана магистратурада окугандарга ай сайын 130 евро жана докторанттарга 450 евро стипендия төлөнөт.
Сынактын жеңүүчүсүнө эл аралык транспорттук чыгымдар төлөнөт.
Россия
Казакстан
Коңшу Казакстан да өз ЖОЖдорунан жыл сайын беш гранттык орун бөлөт. Ал орундардын багытын жана кайсы университеттен бериле тургандыгын казак тарап жазында маалымдайт. Ал эми талапкерлер арасындагы сынакты Кыргызстандын Билим берүү жана илим министрлиги жүргүзүп, жыйынтыкталган тизме Казакстанга сунушталат.
Кандай документтер талап кылынат:
- Паспорт көчүрмөсү;
- Аттесттат же сабактагы жетишкендиктери тууралуу маалымдама;
- Медициналык маалымкат;
- Тиркелген анкетаны толтуруу;
- Министрдин атына арыз жазуу керек;
Белоруссия
Белоруссиянын өкмөтү да жыл сайын 10 гранттык орун берет. Азырынча саны жана адистиктери тууралуу билдирүүнү Белоруссия тарата элек. Бул орундарга талапкерлерди КР Билим берүү жана илим министрлиги аныктап, Белоруссия тарапка сунуштайт.
Кандай документтер талап кылынат:
- Паспорт көчүрмөсү;
- Аттестат же сабактагы жетишкендиктери тууралуу маалымдама;
- Медициналык маалым кат;
- Тиркелген анкетаны толтуруу;
- Министрдин атына арыз жазуу керек;
Түркия
Каттоо иши www.turkiyeburslari.gov.tr сайтында онлайн жүргүзүлөт. Документтер кабыл алынган соң, тандалган талапкерлер маектешүүгө чакырылат. Жыйынтыктоочу чечимди Түркия президентинин алдындагы билим берүү кеңеши кабыл алат. Гранттык орунга ээ болгон студенттер жатакана менен камсыздалып, 700 лирден 3 миң лирге чейин стипендия алышат. Андан сырткары окуу башталганда жана аяктаганда авиабилет менен камсыздалат.
Талап кылынган документтер:
- Аттестат, диплом же зачет китепчеси;
- TOEFL же IELTS сертификаты;
Чет өлкөдө билим алууну каалагандар эмнелерди эске алуусу керек? Адистердин кеп-кеңеши
Гранттык орундарга документтер күз мезгилинде кабыл алына баштайт.
Гранттык орундар боюнча Билим берүү жана илим министрлигине кайрылууга болот. Бирок айрым өлкөлөр студенттерди кабыл алуу ишин элчиликке тапшырган. Мисалга, Япониянын Кыргызстандагы элчилиги ал жакта окууну каалагандарга түзмө-түз жардам берет.
Гранттык окуулардын көбү англис тилинде жүрөт. Андан сырткары, окуй турган ЖОЖго жараша тил билгениңизге дагы артыкчылык берилет. Мисалы, Германияга окуу үчүн немис тилин билүү өтүп кетүү мүмкүнчүлүгүн жогорулатат.
Чет өлкөлүк университетти тандоодо окуу процесси кайсы тилде жүргүзүлө тургандыгын тактоо зарыл. Анткени айрым ЖОЖдор англис тили менен эле чектелбейт.
Сынактарда эң башкысы окуудагы жетишкендиктер эске алынат. Ошондой эле студенттин ыктыярчылык жана коомдук иштердеги активдүүлүгү дагы каралат.
Колдон келишинче документтерди көп жерге жиберүүгө аракет кылыңыз. Анткени айрым университеттерде атаандаштык күчтүү болсо, дагы биринде катышкандар аз болуп ал жакка өтүп кетүүгө оңой болот.
Эгер магистратура же докторантурага тапшырууну максат кылсаңыз окуу маалында аткара турган илимий ишиңиз негиздүү болушу талап кылынат. Андыктан изилдөөнү тандоого жана сунуштоого жакшы көңүл буруу зарыл.
Өз алдынча гранттык орундарды интернеттен издеп, сынактарга катышуу дагы жакшы жыйынтык берет. Ошондуктан колдон келишинче болгон мүмкүнчүлүктөрдүн бардыгын пайдалануу керек
Чет өлкөлүк университеттер тандаган адистик боюнча дагы атайын тесттерди сунуштайт. Мисалга, медицина багыты боюнча химия, биология же техникалык адистиктерге физика боюнча тесттер тапшырылат. Андыктан ага дагы даяр болуш керек.
