00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ежедневные новости
08:00
4 мин
Жаңылыктар
09:00
4 мин
Ежедневные новости
12:01
5 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
14:01
3 мин
Жаңылыктар
15:01
3 мин
Ежедневные новости
16:01
3 мин
Жаңылыктар
17:01
3 мин
Ежедневные новости
18:01
5 мин
Жаңылыктар
19:01
4 мин
Ежедневные новости
20:00
5 мин
Утро хорошего дня
Театр «Русский балет» представит классические постановки в Кыргызстане
06:05
45 мин
Күн башат
Бишкек шаарындагы жана Чүй облусундагы жаңы конуштарды газдаштыруу иштери кандай жүрүүдө?
07:05
46 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 08:00
08:00
4 мин
Утро хорошего дня
Популяризация русского языка и культуры: в Бишкеке пройдет литературно-музыкальный салон
08:04
39 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 09:00
09:00
4 мин
Күн башат
Түрк Мамлекеттер Уюмунун 11-саммити Бишкекте — Түрк интеграциясынын жаңы доору башталдыбы?
09:05
41 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 12:00
12:01
3 мин
Будь в курсе
Как не ошибиться в выборе косметолога: советы эксперта
12:04
40 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Бишкекти көрктөндүрүүнүн жаңы эрежелери — шаардын инфраструктурасын жакшыртып, айлана-чөйрөнү сактайбы?
13:04
25 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Кыргызстан ЕАЭБ өлкөлөрү үчүн продукциянын сапатын кантип жакшыртат? — лабораторияларды модернизациялоо жардам береби?
13:31
26 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Особый акцент
БРИКС: альтернатива западной доминации или будущее мировой политики?
14:04
50 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ачык кеп
Акчаны топтоо жолу менен кантип мамлекеттик ипотека алса болот — “Толтолмо ипотека” продуктунун шарттары
15:04
44 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
3 мин
Максимальный репост
On air
16:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Экономикалык панорама
БРИКС саммити - дүйнө көп полярдуулукка өткөнүн көрсөттү
17:04
43 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Тема дня
В классах оперировали раненых солдат: история школы, бывшей госпиталем во время ВОВ
18:07
46 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Кеменгер
Кыргыз жылкы менен байланышты үзгөн жокпу — жаштар эмнелерди биле жүрүшү керек?
19:06
55 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Между строк
Метаморфозы детской литературы: как меняются книги для юных читателей
20:06
42 мин
Ачык кеп
Акчаны топтоо жолу менен кантип мамлекеттик ипотека алса болот — “Толтолмо ипотека” продуктунун шарттары
23:04
44 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1

Жапжаш кыз-жигиттердин оозу эмнеге жыттанат? Стоматологдун маеги

© Sputnik / Александр Гальперин / Медиабанкка өтүүПризыв на военную службу в Санкт-Петербурге
Призыв на военную службу в Санкт-Петербурге - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Стоматолог Асира Жанузакова 30 жылдан бери тиши ооругандардын азабын арылтуу менен алектенип келет. Ал акыркы жылдары "ооздогу жыттан кантип кутулам" дегендер көбөйдү деп коңгуроо какты.

Ооздун жыттануусу адамды ар убак кыжалат кылып, комплекс пайда кылып, стресске чейин алып келет дейт Жанузакова. Ал илдеттин келип чыгышын жөнөкөй тил менен түшүндүрүп берди. 

© Sputnik / Гулдана ТалантбековаЖогорку категориядагы тиш дарыгери Асира Жанузакова
Столичный стоматолог Асира Жанузакова - Sputnik Кыргызстан
Жогорку категориядагы тиш дарыгери Асира Жанузакова

Акыркы 10-15 жылдан бери ооз жыттануу менен кайрылгандардын саны үзүлбөй келет. Бейтаптар биз сурай электе эле курт жеп кеткен, пломба коюлган же жакынкы убакытта дарыланган тишин көрсөтүп, жыт ушундан чыгып жатат деп ойлой беришет. Дарыгер бүтөгөн тиштен эч кандай жыт чыгышы мүмкүн эместигин айтты.

Эмнеге жыттанат? Курт жеген тиш эбак оюлуп, ага тамактын калдыктары тыгылып калган учурда же ашказандын күптү болушунан пайда болот. Өзгөчө той-аштан ар кайсыны жей беребиз дагы, ал ичте топтолуп отуруп өзүнчө эле бир "ачыткыга" айланып, жыт берет.

Национальный центр охраны материнства и детства - Sputnik Кыргызстан
Жанына киши тура албай калат... Наристе гана ооруй турган 8 дарт
Ошондой эле ооз көңдөйүндөгү пародонтит жана гинвивит ооруларынын кесепетинен жыттанат. Пародонтит — тиштин тамырынын айланасын камтып турган эттин сезгенүүсү. Тиштин түбүнө пайда болгон таштар акырындык менен көбөйүп, этин ириңдетип, бошотуп түшүрүп салганга чейин алып келет. Мурда пародонтит менен улгайгандар кайрылчу, азыр жаш балдар да келүүдө.

Ал эми гингивит оорусунда тиштин бүйлөсү жалпысынан сезгенет. Бир караганда пародонтитке окшош. Айырмасын тиш дарыгери гана ажыратып биле алат. Гингивит оорусу кош бойлууларда жана өспүрүмдөрдө кездешет. Белгиси тиштин эти кызарып, барсайып шишип, кээде канап, жагымсыз жыт берет. Гингивитти убагында дарылап, түп-тамыры менен жок кылуу мүмкүн. Пародонтитти жакшылап карабаса, өнөкөт кармаган адаты бар.

Жапжаш кыздар, балдар "оозум жыттанып жатат, сүйлөгөндөн уялам" деп келишет. Жадакалса "неберелеримди өпсөм, "апа, оозуң жыттанып атат" деп жатышат" деп чоң апа, чоң аталар кайрылышат. Биз ооруну абдан кылдат аныктаганга аракет кылабыз. Бул бүйлөнүн сезгенүүсүбү, пародонтитпи же курт жеген тиштен чыгып жаткан убактылуу жыт экендигин билишибиз керек. Эгер бейтапта ушунун баары аныкталбаса, ооздогу жыт ички органдардан келип жатат деп түшүнүүгө болот. Маселен, өтү ооруп оозуна сары зил келгендер же ичеги-карын, ашказаны жабыркагандар бар. Бул ооруларды башка адистер карайт.

Жагымсыз жыттын айынан ментол кошулган сагыздарды чайнап, атайын оозго себе турчу спрей колдонушат. Бул нерсенин баары убактылуу. Пародонтит менен гингивитте тиштин айланасына же жалпы организмге дарылоо жазылат. Ага дары-дармек, ийне саюу, физиодарылоо, витаминдерди берүү, таштарды тазалоо (пародонтит оорусунда) жана укалоо кирет. Ооба, тишти укалоо! Арзыбаган иштей көрүнүшү ыктымал, бирок абдан натыйжалуу. Колду таза жууп ооз көңдөйдүн ичи же тышы укаланат. Бул кан айланууну жакшыртып, дарттын тезирээк айыгышын шарттайт. Айтылгандардын бардыгы дарыгердин көзөмөлү менен гана жүргүзүлүүгө тийиш.

Көчөдө бараткан кыз. Архив - Sputnik Кыргызстан
Турмушка кеч же эрте чыкса эмне болот? Гинекологдун маеги
Иш тажрыйбама таянсам, карыган адамдардын оозум жыттанат дегенин чанда угам. Себеби алар тишин таза кармайт, жаштарга салыштырмалуу зыяндуу химикат тамактарды аз жейт, ошондой эле улгайган адамдар өзүн жакшы карап ашты ылгап ичет. Ошондой эле намаз окугандардын тиши жылмакай жана бүтүн келет. Сураштырсам, мисвак (дарактын бутагынан же тамыранан жасалган тиш жуугуч) менен жуушат экен. Мен, албетте, дарыгер катары окурмандарга мисвакты түздөн-түз сунуштай албайм, бирок колдонгондордон терс пикир укканым жок.

Бейтап дарыгерден тартынбашы керек. Албетте, иш учурунда медициналык беткабы жок иштегенге мүмкүн эмес. Ансыз деле өзүн ыңгайсыз сезип келген адамдарга аяр мамиле жасоого аракет кылабыз. Келген бейтаптын оозунун жытынан мурун чүйрүбөйм. Тамашага салып, "Жигитиң барбы, же кызың барбы, сага жыттанып атат деп айта элекпи?" деп дарыланууга үгүттөйм. Негизи эле келгендер менен тил табышканга аракет кылып сөзгө тартам. Бизде бир эле учурда кол, бут (аппаратты башкарып), ооз иштеп турушу керек да.

Мурда стомалогдор кабинетте отура бербей аймактарга үгүт иштерине барчубуз. Агезде калкка ден соолукка кам көрүү боюнча маалыматтар абдан көп берилчү. Азыр көбү билип-билбей эле тишин жулдура берет же таптакыр дарылаганга болбой калганда келишет. Жаштардын бардыгы брекет кийип калышты. Илгери пластинка менен оңдоп койчу. Брекет деген асмандын башы, миң доллардын тегереги! Аны дагы ай сайын 500-1000 сомго коррекциялап туруш керек. Тишим соо деп ойлосоңуз дагы бир жылда бир көрүнүп койгон ашыктык кылбайт. Өнөкөт оорулары барлар дарыгерге жарым жылда бир келиши керек.

Жаңылыктар түрмөгү
0