Ал россиялык ушундай эле кайыктардын багытына көз салмакчы. Аскердик серепчилер мындай аракет Москвага сигнал экенин айтышат. Ал эмне болгон сигнал жана кандай жооп кайтарылары туурасында Николай Протопоповдун макаласынан таанышыңыздар.
"Деңиз бөрүсүнүн" парады
Норвегияга USS Seawolf кайыгынын алып келинишин америкалыктар жалпыга угуза жар салды. Пентагондун өтө купуялуу субмариналарынын биринин сүрөттөрүн аталган мекеменин социалдык медиадагы баракчаларына чыгарышты. Ал эми АКШнын суу түбүндөгү күчтөрүнүн командачысы, вице-адмирал Дерил Кодл Seawolf кайыгынын өткөрүлүшү суу алдындагы америкалык күчтөрдүн аракеттеринин глобалдык мүнөзүн жана Дүйнөлүк океандын каалаган жеринде коюлган тапшырманы аткаруу жөндөмүн айгинелей турганын сыймыктана билдирди. Бул багыттагы кайыктар тобунун командачысы контр-адмирал Энтони Каруллонун айтымында, USS Seawolf кайыгынын Норвегияга жайгаштырылышы АКШнын суу алдындагы согуш жүргүзүүдөгү ансыз да кеңири мүмкүнчүлүктөрүн жогорулатып, Түндүктө деңиз коопсуздугун камсыздоодо Вашингтондун өзгөрүлбөс чечкиндүүлүгүн тастыктайт.
Кошмо Штаттардын Аскердик-деңиз күчтөрү азыр Seawolf тибиндеги үч кайыкка ээлик кылат. Аларды толугу менен душман көзөмөл кылган аймактардагы согуштук аракеттер үчүн тээ 1980-жылдары эле иштеп чыгып, кура башташкан. Бул суу алдындагы атомдук бөтөнчө тынч кайыктар өз тибиндеги аппараттардан дээрлик көрүнбөстүгү менен айырмаланышат. Анткен менен бортунда күчтүү ракетага жана кайыктарга каршы куралдарды, атап айтканда, торпеда, мина, "Гарпун" же "Томагавк" ракеталарын ташып жүрө алат.
Үйгө куралчан тараган балдар. АКШнын Ирактагы жеңиши жана кемчилиги
Суу атуучу кыймылдаткычтары жүз метрлик субмаринаны 35 узелге дейре жеткирип, 20 чакырымга чейинки ылдамдыкта да алар дээрлик дабышсыз жүрөт. Башта АКШнын Аскердик-деңиз күчтөрү мындай кайыктан 30 чакты алары пландалган. Бирок үчөө менен гана чектелген. Кансыз согуш аяктаган соң америкалык флотко мынчалык оор жана кымбат кемелердин зарылдыгы деле жок болуп калган.
Пентагон Seawolf кайыгынын АКШнын Экинчи флотунун жоопкерчилигиндеги (Түндүк Атлантика) аймагына Бангор (Вашингтон штатынан) аскердик-деңиз базасынан алып келингенин тактайт. Суу алдындагы атомдук кайык азырынча норвегиялык Тромсёде калат. Бул аймак россиялык суу алдындагы ракета ташуучулардын маршруттарына түздөн-түз жакын. АКШнын Экинчи флоту бир нече жыл гана мурун кайра калыбына келтирилгенин эске сала кетели. Кансыз согуш жылдары бул америкалык Аскердик-деңиз күчтөрүндө эң ири бирикме болгон. Флот Атлантикалык, Тынч жана Түндүк муз океандарынын акваторияларына жооп берген.
Кеме жана суу алдындагы кайыктар бир катар ири операцияларга, маселен, 1960-жылдары Куба блокадасына катышкан. Флотту 2011-жылы бюджетти үнөмдөө үчүн жоюп, бирок кайра жети жылдан кийин "Түндүктө Россиянын Аскердик-деңиз флотун ооздуктоо үчүн" кайра жандандырышкан.
"Америкалыктардын бул кадамын желекти булгалаганы деп атоого болот, — деп түшүндүрөт аскердик-деңиз күчтөрүнүн моряк-суучулдарынын Санкт-Петербург клубунун төрагасы, I рангдагы капитан Игорь Курдин. — Тромсё суу алдындагы атомдук кайыктарды жайгаштырууга эч качан пайдаланылган эмес. Мында жүрүштөр ортосундагы оңдоп-түзөө иштери аткарылып, экипаж эс алышы мүмкүн. Андан ары "Сивульф", албетте, Россиянын Түндүк флотунун карамагындагы аймакка, тагыраак, Баренцево деңизине бет алат. Балким, кеме муз алдына кетер. Август — мындай сүзүү үчүн ылайыктуу мезгил".
Кадыры кемип барат
Россиянын Түндүк флотунун мурдагы командачысы Вячеслав Попов бул "желекти булгалоонун" аскердик-саясий аспектисине көңүл бурдурат. "АКШ арктикалык театр россиялык аскердик-деңиз күчтөрү тарабынан гана көзөмөлдөнбөй турганын көрсөткүсү келет, — дейт адмирал. — Вашингтон бул региондо аскердик жайгашуусун белгилөөгө ниеткер. Америкалыктар бул жакта мурда да чалгындоо миссияларын аткарып келген, уланта да берет. Ошентсе да, россиялык моряктар алардын ар бир кыймылына көз салбай койбойт".
Трамп Кытайды COVID-19дан өлгөндөрдүн санын жашырды деп айыптоодо
"Деңиз карышкыры" келери менен атомдук курал ташый алчу алты стратегиялык B-52 Stratofortress бомбалоочу аппарат да Норвегиянын Куралдуу аба күчтөрүнүн истребителдери менен биргеликте окууга катышты. Анан калса, "учуучу чептердин" эскадрильясы дароо Европа жана Түндүк Америкадагы НАТОнун 30 өлкөсүнүн аба мейкиндигин кесип өттү. АКШнын европалык командачылыгынын билдирүүсүндө мындай айланып учуу Бомбалоочу учактардын ыкчам тобунун миссияларынын алкагында уникалдуу экени айтылат.
"Союздук асман" вазыйпасы НАТОнун алкагындагы шериктештикти көрсөтүүгө, аскердик даярдыкты жогорулатууга жана биргелешкен ыкчам аракеттешүүнү күчтөндүрүүгө багытталган.
Учактарды эки командага бөлүшкөн. Төрт "стратегден" турган биринчи топтун маршруту Европанын үстүнөн учту. Калгандары АКШ жана Канаданын аба мейкиндигин аралады. "Чептер" НАТОнун ар кандай өлкөлөрүнүн аларды коштоочу истребителдери менен өз ара аракеттешип, абада май куюп жатышты. Авиациянын мынчалык ири жана көрсөтмө окууларын серепчилердин пикиринде Россияга берилген сигнал катары кароого болот.
Берилчү жооп
Ал ортодо Москва четте калбайт, океан ар жагындагы кесиптештерине өз сигналдарын жолдойт. Аляскадан анча ыраак эмес жердеги бейтарап сууларда россиялык атомдук суу түбүндөгү кайыгынын калкып чыгышына байланыштуу өткөн аптада батыштык маалымат каражаттары чакчелекейге түштү. Америкалыктар кырсык болду деп ойлоп, дароо жардам сунушташкан. Бирок Россиянын Коргоо министрлиги баарынын көңүлүн тынчытып,
"Омск" атомдук крейсери сууда "Океандык калкан — 2020" ири масштабдык машыгуунун алкагында штаттык түрдө чыккандыгын түшүндүрдү.
Көрсө, Тынч океан флотунун кемелери Беринг деңизинин акваториясында ракеталык ок атууларды аткарып жатышкан экен. Атап айтканда, жакында эле заманга бап жакшыртылган "Омск" шарттуу бутасын 300 чакырымдан ашуун аралыктан "Гранит" ракетага каршы коргонуу комплекси менен аткылаган. Ал эми "Варяг" крейсери "Вулкан" ракетасы менен 450 чакырымдан бутасын жок кылган.
Коргоо министрлиги "Омкс" экипажы атууга даярданып жатканы, суу түбүндөгү атомдук кайык сууга тез чөмүлгөнү чагылдырылган, артка эсеп жана ракетаны кое берүүгө команда берилгени угулган видеоролик жарыялады.
АКШда өз жарандарына каршы колдонулган супер курал. Аягы эмне болот?
"Биздикилер аба чек араларыбызга жакын учкан НАТОнун учактарын дайым кармашат. Бул кадыресе көрүнүш, карагылачы, соңку убакта алар Балтика, Кара деңиздин үстүнөн алар аябай көп айланды. Биз да үргүлөп жатпаганыбызды көрсөтүп, каалаган жерибизден орун алабыз", — деп түшүндүрөт кырдаалды Россиянын Аскердик-деңиз күчтөрүнүн башкы штабынын мурдагы башчысы Виктор Кравченко.
"Океандык калкан" Балтий деңизинен Тынч океанга чейинки акваторияда өтүүдө. Окууга ондогон аскердик кемелер, суу түбүндөгү кайыктар, деңиз авиациясы жана жээктеги күчтөр тартылган.
Баары Балтикада башталды. Моряктар ал жерде кемеге каршы жана абадан коргонуу аракеттерине машыгып, кемелер торпеда жана артиллерия менен аткылады. Жакында эле Тынч океан флотунда окуулардын кезектеги баскычы башталды. Анда 50 кеме, 40 чакты учак жана тик учак ондогон окуу-аскердик тапшырмаларды аткарышат.
