Бир жыл мурда Кыргызстанда айдоочулук күбөлүк алуу үчүн сынактын шарты өзгөргөн. Туш-туштан көз салган веб-камералар, 25 мүнөттүк электрондук тест тапшыруу коррупциялык схемалардын жолун бууйт деген ишеним болгон.
Sputnik Кыргызстан агенттиги алты айдан берки 66 миң тесттин жыйынтыгын талдап чыгып, бир топ кызыктарды байкап, инфографика жасаган.
Буга жооп бере турчу Транспорт каражаттарын каттоо жана айдоочулук курам департаментинин директору кызматтан алынган, Бишкек бөлүмүнүн башчысы Насирбек Алмаматов кылмыш жоопкерчилигине тартылууда. Мындан улам Мамлекеттик каттоо кызматынын төрайымынын ушул тармакты тескеген орун басары Айнура Туйбаевадан таң калтырган статистикаларга жооп алдык.
Ошто дээрлик баары өтүп кетет
Ош шаарында экзамен тапшыргандардын 91 пайызы өтүп кетет. Алты айдын ичинде 4824 адам сынакты ийгиликтүү тапшырган. Балыкчыда дагы ушундай эле көрүнүш. Экзамен тапшыруу баарынан Кочкор айылында кыйын, келгендердин 95 пайызы кулап калат.
Ош шаардык каттоо-экзамен бөлүмүнүн жетекчиси Бакытбек Абдыкадыров мындай статистиканы ийгилик катары сыпаттады.
"Бизде автомектептер аябай жакшы окутуп жатат. Келип көрсөңөр болот. Бир-эки жыл мурда мугалимдерге кылмыш иши козголуп камалып кеткендер болгон. Азыр жакшы шарттар түзүлгөн, автодромдор бар. Бизде шек жараткан нерсе жок, жардам берүүгө мүмкүн эмес. Себеби баарын онлайн режимде карап турушат", — деди Абдыкадыров.
Деген менен Айнура Туйбаева кызматкерлер системаны алдап кетүү жолдорун таап алышканын жашырган жок.
Экзаменден чагылгандай тез өткөн кишилер Бишкекте
Көрсө, мындай статистика жетекчилерди да таң калтырат экен.
"Үч мүнөттө кээ бирлери тапшыра алат экен, бирок мен анча убакытта 20 суроону түшүнүп бүтө албайм. Кызматкерлер өзү берки жакта отуруп курсанттын ордуна жооп берген учур болгон. Биз ошон үчүн IT адистери менен буга бөгөт коё турган иштерди жасап жатабыз", — деди Туйбаева.
Дагы бир кызыктуу статистика
Былтыр ноябрь айынын башында бүт республика боюнча сынактан өткөндөрдүн саны кескин кыскарган. Дал ушул учурда Бишкекте каттоо-экзамен бөлүмүнүн башчысы Насирбек Алмаматов жемкордукка шектелип УКМК тарабынан кармалган.
МККнын төраймынын орун басары муну дал келүү катары сыпаттап, тутумду жаңылоо иштеринен улам ушундай көрүнүш болгонун белгиледи.
Соңунда ал жогорудагы статистика коррупциялык иштерди айкындаганын моюндады. Ошол эле учурда бир ишке "көз жуумп коюңуз" дегендер болгонун жашырган жок. Андайда сунушту дароо четке кага турганын белгиледи.
Эскерте кетсек, Кыргызстанда ар 13 саат сайын бир адам жол кырсыгынан каза табат. Суткасына 17 жол кырсыгы катталууда. Ар бир үчүнчү кырсык Бишкекте, башкача айтканда, жол эрежелери боюнча сынакты чагылгандай тез тапшыргандардын шаарында болот.
Өкмөт МККга караштуу Унаа каражаттары менен айдоочулук курамды каттоо департаменти жана Маалыматтык кызматтардын адистештирилген борборун жоюп салды. Анын ордуна Унаа мамлекеттик мекемеси түзүлөт. Ага иштей турган кызматкерлер конкурстук негизде тандалат. Мекеме эки айдын ичинде ишке кирери айтылууда.
