Бүгүн "Манас" кинотеатрында режиссер Темир Бирназаровдун "Кош келиңиз, президент мырза" аттуу тасмасынын бет ачары болуп өттү. Иш-чарага кинонун дөө-шаалары баштаган бир нече маданият кызматкерлери катышты. Жалпыга маалымдоо каражатынын өкүлү катары мен дагы барып келдим. Мен кино сынчы эмесмин, жөн гана көрөрман катары тасма тууралуу ой бөлүшкүм келди. Дегеним муну рецензия деп түшүнүп албаңыздар.
Тасмада туулган жеринин бир уч топурагына зар болуп чет мамлекеттен келе албай жүргөн Кыргызстандын президентинин тагдыры баяндалат. Экс-президенттин ролун Нарын театрынын актеру Токтосун Арзыгулов аткарган.
Качкын президент "башканы кой, жок дегенде өлсөм сөөгүм өзүмдүн мекенимде көмүлсүн" деп эңсейт. Аны эл бир нече жыл мурда тактан кулатып өлкөдөн кууп чыккан. Анткени анын баарын өзү билип калган аялы, балдары кара жаны үчүн гана иштеп, карапайым калктын жашоо-турмушу оорлогондон оорлой берген. Мунун аягы элдик төңкөрүш менен аяктап, хандын үй-бүлөсү качып чыгып чет өлкөдөн баш калкалоого мажбур болот. Бирок бөтөн журттан жаны жай албаган президент туулган жерине кайтуунун амалын таап, пластикалык операция жасатып келет. Тасманын алгачкы мүнөтү дал ушул жерден башталат.
Албетте аны Бишкекте таксисттерден башка эч ким кучак жайып тосуп албайт. Эгер өңүн өзгөртпөй келгенде башка тагдыр күтмөк беле… Жөө басып элдин кулк-мүнөзү, жашоо-турмушун жон териси менен сезет. Жакырчылыкта калганына кейип бийликти каргап-шилеп, сөккөндөргө да күбө болот. Айылына алып бара жаткан таксист менен болгон чакан маеги эле ал мамлекетти кандай башкарганын айгенелеп койду. Сөз баштап агасы дүйнө салганда топурак сала албай калганына кейисе, таксист таң калбай туруп ал жалгыз агасы кайда көмүлгөнүн билбей турганын айтат.
Андан соң шаардан талкаланган интеллигенцияга кезигип калат. Алар мурда спорт боюнча чемпион, офицер, мугалим, дарыгер болгон селсаяктар. Мени таасирленткен жери өзүнүн үй-бүлөсү өз башына балээ болгонун моюндаганы болду. Селсаяктардын "кийин президент болсоңуз эң биринчи кадамды эмнеден баштамаксыз?" деген суроосуна "алгач аялым менен ажырашам, балдарымды айылга жөнөтүп мал, кой кайтартам, сатылып кеткен жерлерди артка кайтармакмын" дейт. Аттиң, ушунун баарын эртерээк түшүнсө эмне…
Режиссер бул эмгекти беш жыл мурда баштаган экен. Улам жаңы идеяларды кошуп жатып сценарийи эки жыл жазылыптыр. Тасманы даярдоого жалпы жонунан беш жыл убакыт кеткен. Бул бир көрүп гана эмоциясын чыгарып алчу тасма болбогондуктан, андагы кадрлар, ирмемдер, диалогдор көрөрманды көпкө ойлондура турганы анык болуп калды. Режиссер эми катуу сындарга жана башка нерселерге даяр турушу керек го…
