Сапарга чыгууга байланыштуу 8 "болбойт"

© Sputnik / Табылды КадырбековКультурные мероприятия в рамках Всемирных игр кочевников на джайлоо Кырчын
Культурные мероприятия в рамках Всемирных игр кочевников на джайлоо Кырчын - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Кыргыздар жолго чыкканда, айрыкча узак сапарга камынганда да ырым-жырымдарды катуу карманып, аларга өзгөчө маани беришкен.Үйдөн узаган соң эмне деген окуялар болуп кетпейт, мындан улам көчмөн элибиз үчүн бул ырым-жырымдардын мааниси чоң болгон.

Sputnik Кыргызстан агенттиги этнограф Динара Молдокулованын жардамы менен сапарга чыкканда жасоого болбой турган нерселерди тизмектеп, ата-бабадан калган кааданын маанилерине саресеп салып көрдү.

Мусульманское кладбище - Sputnik Кыргызстан
Жамандык, өлүм-житимге байланыштуу 15 "болбойт"
Узак сапарга чыгаар алдында ачууланбайт. Жолго чыгаарда кайгырбай, үйдөгүлөр менен урушпай жакшы маанай менен чыкса сапары дагы байсалдуу болот деген түшүнүк болгон.

Босогодон аттагандан кийин кайра артка кайрылбайт. Узак сапарга чыгып кетип, бир нерсесин унутуп калса, үйгө кайра кайрылган эмес. Унутуп калган нерсе маанилүү болсо, өзү барбай башка бирөөдөн алдырып алган.

Кийиминин айрылган жерин тикпейт. Ошондой эле сапарга чыкканда топчу да кадаганга болбойт. Бул сапарга чыгып жаткан адамдын жолу болбой калат деген белгини туюндурган.

Жолго чыгып жаткан кишинин жакын адамы ыйлабайт. Эгерде эчкирип катуу ыйласа, кайрылып келбей калат деп коюшкан.

Жолго чыкканда артын кылчактап карабайт. Үйдөн чыкканда эч жерге кайрылбай, эки-жакты, артты кылчактап карабай түз кетиш керек. Болбосо жолу болбой калат деп коюшкан.

Кой союу алданда бата окуу. Архив - Sputnik Кыргызстан
Мал союудагы 10 "болбойт"
Жума күнү жолго чыкпайт. Аптанын бул күнү кир жууп, жуунганга да болбойт деп коюшат. Кыргыздарда жума күн "оор күн" деп эсептелген.

Алыскы сапардан кайтып келген адамды дароо үйгө киргизбейт. Үйгө киргизүүдөн мурун анын башынан чыныга куюлган сууну үч жолу тегеретип, түкүрткөн. Ал эми сууну сыртка чачып жиберип, идишин босогого көмкөрүп койгон.

Бышкан тамакты таштап кетпейт. Үйдөн чыгып жатканда үйдө тамак бышып жатса, шашып жатсаң да андан жок дегенде ооз тийип чыгуу керек. Элибизде "бышкан тамактын ниети жакшы", " тамактын кусуру урат" деген лакап кептер бар.

Жаңылыктар түрмөгү
0