00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
07:46
5 мин
Ежедневные новости
08:00
3 мин
Жаңылыктар
09:00
3 мин
Ежедневные новости
12:01
3 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
14:01
3 мин
Жаңылыктар
15:01
3 мин
Ежедневные новости
16:01
3 мин
Жаңылыктар
17:01
3 мин
Ежедневные новости
18:01
4 мин
Жаңылыктар
19:01
5 мин
Ежедневные новости
20:00
5 мин
Утро хорошего дня
"Сдай кровь – спаси жизнь" - почему благотворительность важна для каждого из нас?
06:03
41 мин
Күн башат
Борбор Азия университеттеринин ректорлорунун форуму Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн 100 жылдыгынын алкагында өтүүдө
07:04
41 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 08:00
08:00
4 мин
Утро хорошего дня
Подростковые проблемы через призму искусства - как говорить о сложном?
08:04
43 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 09:00
09:00
5 мин
Күн башат
Калк жашоосун чагылдырган салттуу музыка – Эл ичинен талант издеген сынак
09:05
44 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 12:00
12:01
3 мин
Будь в курсе
Женщины в бизнесе Кыргызстана: равные права или двойные барьеры?
12:04
45 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Бишкекте тургундарды жылуулук менен камсыздоону жакшыртуу боюнча кандай иштер жүргүзүлүүдө?
13:04
25 мин
Күн башат
Кызыл-Омполду, Кумтөрдү жана башка кендерди иштетүүдө Кыргызстан эмнеге көңүл бурушу керек?
13:31
24 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Особый акцент
On air
14:05
0 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ачык кеп
Кыргызстанда кант диабети “жашарууда”— диабетти алдын алуу иштерине кандай көңүл бурулуп жатат?
15:04
45 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
3 мин
ОГО!
Люди и события, которые не оставили нас равнодушными
16:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Жума жыйынтыгы
апта ичинде болуп өткөн айрым окуяларга токтолобуз
17:05
45 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Об экономике и не только
с Кубатом Рахимовым
18:07
30 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Спортбокс
Спорттук экипировкаларды тандоодо эмнеге көңүл буруу кажет?
19:06
40 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Итоги недели
Информационно-аналитическая программа
20:06
0 мин
Ачык кеп
Кыргызстанда кант диабети “жашарууда”— диабетти алдын алуу иштерине кандай көңүл бурулуп жатат?
23:04
45 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1

Кош бойлуу келинге тиешелүү 12 "болбойт"

© AFP / ROSLAN RAHMANКош бойлуу аял. Архив
Кош бойлуу аял. Архив - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Кыргыздын салтында сакталып калган тыюулардын арасында кош бойлуу келиндерге карата айтылган, жасоого болбой турган шарттар бар. Бул тыюулар боюнда бар айымды жана ичиндеги ымыркайын ар түрдүү кырсыктан, жамандыктан сактап, коргоо максатында жана анын аман-эсен көз жарып алуусу үчүн айтылып калган.

Sputnik агенттигинин кезектеги "Болбойт" рубрикасында кош бойлуу келиндерге карата айтылган тыюулар тууралуу сөз болмокчу. Аларды тизмектеп, маанисин түшүндүрүүгө тарых илимдеринин доктору Айнагүл Жоошбекова көмөк көрсөттү.

Церемония массового бракосочетания 50 молодежных пар - Sputnik Кыргызстан
Күйөө балага тиешелүү 5 "болбойт"
Чачын кырктырбайт. Чач илгертен эле кыргызда өзгөчө касиетке ээ деп айтылып, негизи эле аялдар чачын кырккан эмес. Бирок ошол убакта калыптанып калган түшүнүккө караганда чачын кырккан айымдын ичиндеги ымыркайынын өмүрү кыска болуп калат деп божомолдошкон. Бул ырым азыр да колдонулуп келет.

Түймө түйбөйт. Боюнда бар кезинде аял ар түрдүү нерселерди түйбөшү керек. Анткени эненин ичиндеги түйүлдүктүн калыптанышына залакасын тийгизип, төрөт оор болуп калат деген ишеним жашайт.

Арыкты аттаганга болбойт. Илгертен калган ырым-жырымга ылайык арыкты, сууну аттап өткөнгө тыюу салынган. Эгер аттаса боюнан түшүп калышы ыктымал делген.

Төөнүн этин жебейт. Тарыхчылардын айтымында, төө аркы дүйнө менен байланышы бар деген түшүнүк илгертен калыптанып калган. Ошондуктан төөнүн этин жесе кош бойлуу айымды же ымыркайды жамандык ыроолошу ыктымал делген. Мындан сырткары, төөнүн этин жеген айым 9 айда эмес, андан көп убакытта төрөп калышы мүмкүн деп айтылып келет.

Өлүк коюлгучакты жамандык болгон жерге барбайт. Качан гана сөөк мүрзөгө коюлуп, жаназасы окулган соң гана барууга мүмкүн болгон.

Мүрзөгө барбайт. Кош бойлуу айым көп санааркабай, жамандык болгон жерлерге жана мүрзөгө барууга такыр эле тыюу салынган. Ошондой эле жамандыкка тигилген боз үйгө да көп кирбейт.

Кызын ойнотуп жаткан адам. Архив - Sputnik Кыргызстан
Жаш балага карата 10 "болбойт"
Караңгыда сыртка жалгыз чыкпайт. Сууга жалгыз барганга болбойт, барса дагы жанына бычак салып алышы керек деген ишеним жашайт.

Кош бойлуу айымды чочутпайт. Катуу коркуп кетсе, боюнан түшүп калышы мүмкүн.

Оор нерселерди көтөрбөйт. Салмагы оор нерселерди көтөргөн кош бойлуунун боюнан козголуп же түшүп калышы ыктымал. Андан тышкары, кош бойлуу кезинде жана жаңы төрөгөндөн кийин да казан көтөргөнгө болбойт. Бул илгертен калган ишеним болуп калыптанып калган.

Бийик такалуу бут кийим кийбейт. Мындан келиндин өзүнө ыңгайсыз болуп, экинчиден ичтеги баланы да кыйнап коюшу ыктамыл.

Көп убакытка чейин жатпайт. Кош бойлуу келин ичиндеги түйүлдүк 5-6 айдан ашкандан кийин көп жатпай, тескерисинче кыймылдап туруусу керек. Көп жатса төрөттөн да кыйналып калышы мүмкүн делген.

Кош бойлуу келин төрөөрдүн алдында шакек, сөйкө тагынбайт. Тескерисинче аларды чечип, чачын да байлабай жайып коюп төрөш керек. Бул ырымдардын баары анын төрөтүнүн жеңил болуусуна жардам берет.

Жаңылыктар түрмөгү
0