БИШКЕК, 20-окт. — Sputnik, Айида Батырбекова. Бүгүнкү "Тибиртке" рубрикасында дипломаттык терминдердин кыргызча маани-маңызын чечмелеп берүүнү туура көрдүк. Буга Мамлекеттик тил комиссиясы жардамга келди.
Атташе — кызмат орун. Дипломатиялык кызматкердин рангы.
Вето — "veto" латын тилинен которгондо "каршымын", "тыюу салам" же каршы добуш берүү дегенди билдирет. Мисалы, ал вето укугун пайдаланып каршы добушун бере алат.
Виза — мамлекеттен сырткары чыгуу уруксаты көрсөтүлгөн паспорттогу белги.
Делимитация границ — чек араларды делимитациялоо. Мамлекеттер ортосунда сүйлөшүүлөр жолу менен чек ара сызыгынын жалпы багытын аныктоо.
Демаркация границ — чек араларды демаркациялоо. Мамлекеттик чек араны атайын чек ара белгилери менен белгилөө.
Денонсация — келишимден мыйзамдуу чыгуу. Мамлекет тарабынан түзүлгөн макулдашууну жокко чыгаруу.
Импичмент — жарандык кызматтык орундагы адамдардын, аткаруу бийлигинин өкүлдөрүнүн өз мекенине чыккынчылык кылуусу. Паракордук жана башка дагы оор кылмышы үчүн жоопкерчиликке тартылуусу үчүн пайдаланылган процедура.
Нота — өкмөттүк документ. Дипломатиялык иш алып барууда бир өлкөнүн башка өлкөгө расмий кайрылуусу.
Паритет — теңдештик, бирдей абал. Эл аралык мамилелерде тараптардын тең өкүлдөрүнүн катышуусу менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүү.
Петиция — жамааттын атынан бийликке өтүнүч жөнөтүү.
Послы нерезиденты — атайын бекитилген документсиз элчи.
Посланник — кичи элчи, өкүл (шайланып жиберилген адам). 1961-жылдагы дипломатиялык катыштар жөнүндө Вена конвенциясында белгиленгендей экинчи класстагы дипломатиялык өкүлчүлүктүн башчысы.
Ратификация соглашения — макулдашууну бекитүү.
Редемаркация границы — чек араны редемаркациялоо. Зарыл учурда мамлекеттик чек аранын аныкталган сызыгын калыбына келтирүү.
Ротация — орун алмаштыруу. Кызматкерлерди узакка созулган иш сапарга жөнөтүү жана андан чакырып алуу процедурасы.
Экипировка — дипломатиялык кызматкерлердин кийими.
Эмигрант — өз өлкөсүнөн башка өлкөгө туруктуу жашоого чыгып жаткан адам.