Рио-2016: Кыргызстан эмне үчүн байгеден куржалак калды

© REUTERS / Kai PfaffenbachРио олимпиадасындагы Кыргызстандын курама командасы. Архив
Рио олимпиадасындагы Кыргызстандын курама командасы. Архив - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Рио шаарында өткөн Олимпиада оюндарына Кыргызстан элден калбай 19 спортчусун аттандырып, бирок алар тилекке каршы, куру кол кайтты. Биздин спортчулардын эмнеге маңдай жарыла байге менен келе албай калгандыгы, анын күңгөйү жана тескейи туурасында Sputnik Кыргызстандын материалынан окуңуздар.

БИШКЕК, 22-авг — Sputnik. Бразилияда өткөн XXXI Жайкы Олимпиада оюндары жекшемби күнү аяктады, анткен менен ага атан төөдөй ишеним менен 19 спортчу катышкан. 

Борец греко-римского стиля из Кыргызстана Арсен Эралиев во время схватки за бронзовую медаль с соперником из Узбекистана - Sputnik Кыргызстан
Рио-2016: кыргыз спортчуларын утуп алган башка өлкөнүн "кыйындары" эмнеге жетишти
Кыргызстандын байге капчыгында бир гана коло медалды оор атлет Иззат Артыков алып келген. Бул кабарга калпагыбызды көккө ыргыта кубанып, бактылуу болгонбуз. Бирок ал бакыт көпкө созулбай, Спорттук арбитраждык сот допинг кинеси менен кыргызстандыктарга кубаныч тартуулаган медалы менен квалифициясынан ажыратты. Стрихнин деген зат баарыбызды бир силкинтти… 

Анткен менен Кыргызстандын курама командасын тажрыйбасыз деп айтууга ооз барбайт. Спортчулардын катарында 16 жашар Денис Петрашов аттуу спортчу болгону менен башка дагы жетөө жаманбы-жакшыбы өткөн Олимпиада оюндарына катышса, грек-рим күрөшү боюнча балбан Жанарбек Кенжеев тээ, 2004-жылдары эле өлкөнүн намысын чет жактарда коргоп жүргөн. Бул сапар атпай кыргыз журту ишеним арткан спортчуларыбыз эмнеге жеңилип калгандыгы туурасында эксперттер ой бөлүштү. 

Даярдык

© Фото / Надежда МарченкоСпорт жураналисти Иван Марченко
Спортивный журналист Иван Марченко - Sputnik Кыргызстан
Спорт жураналисти Иван Марченко
Спорт журналисти Иван Марченконун айтымында, өткөн Олимпиадага караганда бул сапар даярдыгыбыз кадыресе жакшы болгон. 

"Ал учурда кризис деген неме баш көтөртпөй басып турган. Муну ошол кездеги алган лицензияларыбыздын саны эле айтып турат. Лондонго болгону 14 спортчу гана аттанган. Азыр мамлекетти ур-тепкиге алуунун кереги жок, финансылоо менен көрүлгөн даярдык жаман болгон жок. Кыскасы, жыйынтык жаман эмес. Эгерде мындан төрт жыл мурда Магомед Мусаев жетинчи орунду ээлесе, азыр бешинчи орунду экөө, жетинчи орунду бирөө ээледи", — деди ал. 

© Фото / пресс-служба ГАМФКиССпорт боюнча мамлекеттик агенттиктин мурдагы жетекчиси Кадырбек Эргешов
Бывший глава Госагентства спорта Кадырбек Эргешов - Sputnik Кыргызстан
Спорт боюнча мамлекеттик агенттиктин мурдагы жетекчиси Кадырбек Эргешов
Мындай пикирди Спорт боюнча мамлекеттик агенттиктин мурдагы жетекчиси Кадырбек Эргешов бекемдеди. 

"Мамлекет тарабынан бардык иш-чаралар каржыланды. Төрт жыл ичинде агенттиктин бюджети эки эсе өстү", — деди мурдагы аткаминер.

Себептери

© Фото / Кабыл МакешовЖаштар иши, спорт жана дене тарбия боюнча мамлекеттик агенттиктин башчысы Канат Аманкулов жана 1980-жылкы Москва Олимпиадасында оор атлетика боюнча жеңишке жетишкен Каныбек Осмоналиев
Глава Государственного агентства молодежи, физической культуры и спорта Канат Аманкулов и победитель Московской олимпиады по тяжелой атлетике Каныбек Осмоналиев  - Sputnik Кыргызстан
Жаштар иши, спорт жана дене тарбия боюнча мамлекеттик агенттиктин башчысы Канат Аманкулов жана 1980-жылкы Москва Олимпиадасында оор атлетика боюнча жеңишке жетишкен Каныбек Осмоналиев
1980-жылкы Москва Олимпиадасында оор атлетика боюнча жеңишке жетишкен Каныбек Осмоналиев калыстар тууралуу да айта кетти. Анын пикиринде, грек-рим күрөшү боюнча балбан Арсен Эралиев коло медаль үчүн болгон беттешүүдө өзбекстандык атаандашынан рефериден улам утулуп калды.

"Тыныбекова менен да ушундай эле болду. Кээде ушинтип калыстардан кетип атса, кээде Краковецкийдей болуп анча-мынча ийгилик жетпей калып жатты. Болбосо үч медаль менен кайтат элек", — деди Осмоналиев.

Журналист Марчено калыстардын баасын жеңилүүлөрдүн бир себеби катары атаса, буга экинчи жагынан психология да негиз болду деген ойдо. 

© AFP / JACK GUEZБалбан Арсен Эралиев коло медалга болгон кармашта өзбек балбаны Элмурат Тасмурадов менен
Балбан Арсен Эралиев коло медалга болгон кармашта өзбек балбаны Элмурат Тасмурадов менен - Sputnik Кыргызстан
1/3
Балбан Арсен Эралиев коло медалга болгон кармашта өзбек балбаны Элмурат Тасмурадов менен
© REUTERS / Toru HanaiКоло медаль үчүн кармашта Айсулуу Тыныбекова жана индиялык Сакши Малик
Коло медаль үчүн кармашта Айсулуу Тыныбекова жана индиялык Сакши Малик - Sputnik Кыргызстан
2/3
Коло медаль үчүн кармашта Айсулуу Тыныбекова жана индиялык Сакши Малик
© REUTERS / Stoyan NenovОор атлетика боюнча кыргызстандык спортчу Иззат Артыков Рио-де-Жанейро шаарындагы жайкы олимпиада оюндарында
Оор атлетика боюнча кыргызстандык спортчу Иззат Артыков Рио-де-Жанейро шаарындагы жайкы олимпиада оюндарында - Sputnik Кыргызстан
3/3
Оор атлетика боюнча кыргызстандык спортчу Иззат Артыков Рио-де-Жанейро шаарындагы жайкы олимпиада оюндарында
1/3
Балбан Арсен Эралиев коло медалга болгон кармашта өзбек балбаны Элмурат Тасмурадов менен
2/3
Коло медаль үчүн кармашта Айсулуу Тыныбекова жана индиялык Сакши Малик
3/3
Оор атлетика боюнча кыргызстандык спортчу Иззат Артыков Рио-де-Жанейро шаарындагы жайкы олимпиада оюндарында

"Эралиевди күнөөлөө болбойт. Анын медалын тартып алышты десек да жарашат. Тыныбекова чемпиондугун көрсөттү, эки ирет мыкты кармаш тартуулады. Коло медаль үчүн таймашта өзүн кичине таштап жиберди. Негизи эки балбандын тең медаль алуу мүмкүнчүлүгү бар болчу", — деди ал.

Кадырбеков калыстардан тышкары медицинага да көңүл бөлдү. Анын айтымында, өлкөдө спортчулар үчүн медициналык жана реабилитациялык борбордун жоктугу бир топ кесепетин тийгизди. 

"Тыныбекова 15-20 мүнөт сайын болуп жаткан беттешүүлөргө даярданууга жетишпей жатты. Эралиев жөнүндө айтсам, мында Бириккен күрөш уюмуна Өзбекстандын таасири чоң экенин эске алуу керек", — деди агенттиктин мурдагы башчысы.

Үмүткө суу сепкендер 

Спорттук баяндамачы быйылкы курамда үмүттү актабай, капаланткан спортсмендер болду деп эсептейт.

Борец в вольном стиле из Кыгызстана Айсулуу Тыныбекова на олимпийских играх в Рио-Де-Жанейро - Sputnik Кыргызстан
Акысыз тамада жана Айсулууга арналган ыр: балбан кызга ким эмне убадалады?
"Кенжеев ачык эле үмүттү үзүп салды. Ал Риого барчу лицензиясын алып салганда кайра кайтарып алууга абдан тырышты эле. Атаандашына мүмкүнчүлүк бербейт болуш керек деп ойлопмун. Анын бүт энергиясы ошол лицензияны кайтарып алууга кетип калган окшойт. Балбан Магомед Мусаев мурунку Олимпиада көрсөткөн жыйынтыгынан ылдый түштү. Анда 7-орунду алды эле, мында жараат алган атаандашына алы жетпей, 9-орунду ээледи. Ошентсе да ал абдан тажрыйбалуу спортчу, Азиянын чемпиону. Ошондой эле грек-рим күрөшү боюнча чыккан Руслан Царев менен балбан Айаал Лазарев даярдыктары мол болгонуна карабай, биринчи кармашуудан эле утулуп калышты", — деди Марченко.

Кадырбеков эч кимди күнөөлөбөйт

"Көпчүлүктүн мүмкүнчүлүгү аз болчу. Анткени 2015-жылы өткөн дүйнөлүк чемпионатта балбандардын бири да байгелүү орунга жеткен эмес. Ал эми дүйнөлүк чемпионатта экинчи орунду ээлеген Азия чемпиону Канатбек Бегалиев физикалык да, моралдык да жактан даяр болгон. Бирок ийгилик оогон эмес. Тажрыйбага таяна турган болсок, Эралиев менен Тыныбекованын мүмкүнчүлүгү бар эле", — деди Кадырбеков. 

Ал эми Каныбек Осмоналиев спортчулардын баары колунан келген аракетин жасаганын, сууда сүзүүчүлөр менен жөө күлүктөр жакшы жыйынтыкка жеткенин билдирди. 

Иззат Артыков тууралуу

Олимпиада 2016. Тяжелая атлетика. Мужчины. 69 кг - Sputnik Кыргызстан
Рио-2016: Алгачкы медаль — Иззат Артыковдун эрдиги
Эксперттердин бардыгы Артыковдун айланасындагы кырдаалга абайлап баам салып, жалпысынан спортчуну колдоо керек дешүүдө. Алардын айтымында, допинг кокустан да аралашып калышы мүмкүн.

"Артыков жаш, жаңыдан өсүп келе жатат, болгону 22 жашта. Спортчуну моралдык жактан колдоого алыш керек. Ал медаль үчүн таймашууга жөндөмдүү экенин далилдеди. Төрт жылдан кийин "алтын" тагынып келиши толук мүмкүн", — деди Осмоналиев. 

Команданын жетишкендиги

Медалдын жоктугуна карабай кыргызстандык команда элине бир топ жагымдуу ирмемдерди тартуулай алды.

"Артыков коло медаль тагынганда өлкөдө майрам болду. Тыныбекова күрөшүп жатканда көчөдө ары-бери жүргөн унаа аз болуп, элдин баары үйүндө спортчуну сүрөп жатты. Башкача айтканда, Оюндар элдин башын бириктирип койду", — деди Эргешов.

Келечек

Журналист ири чыгымдар үмүттү актабагандан кийин корогон каражатты азайтуу керек деген ойдо.

"Андан көрө акчаны массалык спортко жумшайлы. Оор салмактагы балбандар мекенинде татыктуу атаандаш жок болгондуктан, чет өлкөдө машыгууга мажбур. Ар бир категорияда бир нече атаандаш пайда боло баштаганда гана спортчулар өсө баштайт", — деди Марченко.

Кадырбеков Спорт агенттигинин башчысын кол жоолуктай эле жылына алмаштыра берүүнү токтотуш керек деп эсептейт.

Спортчулардын парады - Sputnik Кыргызстан
Риодогу Олимпиаданын жабылышы: кыргыз желегин көтөргөн Айсулуу, миңдеген фейервектер
"Төрт жылдык олимпиадалык цикл менен иштесин. Өкмөт менен парламенттин деңгээлинде бекиген программасы менен келсин. Анан эгер жыйынтык бербесе, мага демектен түрмөгө отургузгула", — деди ал.

Осмоналиев кийинки Оюндарга даярдык көрүүнү эчак эле баштоо керек болчу дейт.

"Спортчулар чоң тажрыйба топтошту. Эми жыйынтык чыгарып, эмки Олимпиадага даярдык көрүү керек", — деди чемпион.

Кийинки XXXII жайкы Олимпиада Япониянын борбор калаасы Токио шаарында өтөт.

Жаңылыктар түрмөгү
0