БИШКЕК, 14-окт. – Sputnik. Психикалык дартка чалдыккандардын мезгил-мезгили менен көзүнө бир нерсе көрүнүп же кулагына бир нерселер угулушу адамдын мээси көзгө көрүнүп турган нерсени "андан ары улап аягына чыгарууга" жана маалымат жетишсиз учурда окуяны алдын ала божомолдоого жөндөмдүү экенине байланыштуу деп айтылат Proceedings of the National Academy of Sciences журналына жарыяланган макалада.
"Биздин көзүбүз конструктивдүү система, башкача айтканда, биздин мээ өзүбүз "көргөн" дүйнөнү жаратат. Ал биз көрүп турган нерсенин жетишпегендеринин баарын толуктап, андагы ашыкча нерселерди жана күтүүсүз нерселерди алып таштайт да, биз өзүбүз күткөн нерсени көрүш үчүн көп жолу "редакцияланган" көрүнүштү жаратат", — дейт Кристоф Тойфель (Christoph Teufel) Кардифф университетинен (Улуу Британия).
Эксперименттин алдында изилдөөчүлөр интернеттен бир нече сүрөттү көчүрүп алышкан. Алардын жарымында адамдар, жарымында пейзаж жана абстрактуу көрүнүштөр түшүрүлгөн. Ар бир сүрөттү кара-ак сөлөкөттөр менен сызыктар калгыдай кылып иштеп чыгышкан. Мунун аркасында жакшылап карамайынча сүрөттөгү адамдын жүзүн же денесинин башка бөлүктөрүн айрып көрүү мүмкүн болбой калган.
Окумуштуулар эксперименттин катышуучуларына кагаздагы карала оймо-чиймелерди жакшылап карап, анда тартылган адамды сүрөттөп берүүнү сунушташкан.
Ал эми тиги сүрөттөрдөн бир нерсени айрып көрүү мүмкүн болбогондуктан, окумуштуулар улам бир ийгиликсиз аракеттен кийин бир гана көз ирмемге баштапкы абалындагы сүрөттү көрсөтүп турушкан. Эксперимент көрсөткөндөй, дал ушундан кийин сүрөттө ким тартылганын психикалык ооруга чалдыккандар дени сактарга караганда тагыраак таба алышкан.
