Осмоналиев: кыргыз тили эне тил катары алдыңкы орунда, орус тили жанаша жүрүшү керек
© Пресс-служба президента КР / Султан ДосалиевМамлекеттик тил жана тил саясаты улуттук комиссиясынын төрагасы Каныбек Осмоналиев
Жазылуу
Мамлекеттик тил жана тил саясаты боюнча улуттук комиссиянын төрагасы Каныбек Осмоналиев маалымат жыйын өткөрүп, бир катар билдирүүлөрдү жасады.
БИШКЕК, 27-июл. — Sputnik. Кыргыз тили эне тили катары эң алдыңкы орунда болушу керек, ал эми расмий тил — орус тили анын жандоочусу, партнеру катары жанаша жүрүшү керек. Мындай билдирүүнү Мамлекеттик тил жана тил саясаты улуттук комиссиясынын төрагасы Каныбек Осмоналиев маалымат жыйын учурунда айтты.
Төрага, бирок мамлекеттик жана расмий тилдерди баа-баркын түшүрүп, кемсинткен саясат болбошу керектигин баса белгиледи.
"Кыргыз тили эне тили катары эң алдыңкы орунда болушу керек, ал эми орус тили анын жандоочусу катары, партнеру катары жанаша жүрүшү керек. Бирок эки тилди бири-биринен кемсинткен, басмырланткан саясат эч убакта болбошу керек. Бул саясатыбызды улантууга дилгир болуп турабыз", — деди Осмоналиев.
Ал конститициялык мыйзамда кабыл алынган "Мамлекеттик тил тууралуу" мыйзам боюнча бир нече учурга токтоду:
мамлекеттик кызматкерлердин кыргыз тилин үйрөнүшү үчүн 34 жыл убакыт болду. Эгерде кааласа жарым жылда өздөштүрүп алат. Бардык мөөнөттөр өттү. Аны бошотот. Мамлекеттик жана муниципалдык кызматкерлер мамлекеттик тилди билүүгө милдеттүү;
мугалимдер менен дарыгерлер мамлекеттик кызматкер эмес. Бул жерде алмаштырып түшүнүп алып, мунун айланасында спекуляция кылбагыла;
кыргыз тили — эне тилибиз. Ал алдыңкы орунда турса, орус тили ага жанаша жүрүшү керек;
Кыргызстан сыяктуу орус тилине толеранттуу жана демократия менен мамиле кылган бир да мамлекетти кезиктире элекмин;
мыйзамда расмий тил катары орус тили колдонулат деп так жазылып турат. Мындай норма Баш мыйзамда да бар. Бул орус тилин өлкөдөн сүрүп чыгып жатат дегендерге жооп.
Буга чейин президент Садыр Жапаров мыйзамда орус тили дискриминация болсун деген түшүнүк жоктугун, тескерисинче, орус тили расмий тил катары колдонулат деп жазылып турганына токтолгон.