Тоголок Молдону улгайганда көрүп арманда калган Саякбай Каралаев. Таберик сүрөт

Жазылуу
Sputnik Кыргызстан маалымат агенттиги архивде сакталып жаткан сейрек сүрөттөрдү жарыялап, тарыхын баяндайт.
© Фото / Центральный государственный архив кинофотофонодокументов КР
Солдо отурган залкар манасчы Саякбай Каралаев, ортодо турган улуу манасчы, акын Тоголок Молдо (Байымбет Абдрахманов — ред.) жана акын Абдыкалык Чоробаевдин сүрөтү 1939-жылы Фрунзе (азыркы Бишкек) шаарында тартылган. Бул илимпоз, окумуштуулар тарабынан манасчылардын айтуусундагы "Манас" эпосунун варианттарын кагазга түшүрүү аракеттери жүрүп жаткан маал эле.
Саякбай Каралаев ал кезди радиого мындайча эскерип айтып берген:
"1936-жылы бир күнү Илим изилдөө институтунан Тоголок Молдонун кол жазмаларын көрүп Кусеин Карасаев ал киши жөнүндө айтып берди. Ошондон баштап ал киши ойлосом оюман, уктасам түшүмөн кетпес болду. Ал кезде менин "Манасымды" жазууга Ыбырай Абдрахманов бекитилген. Бир күнү баарлашып отурсам, Тоголок Молдонун шаарда экенин, эртең эле жолуктурарын айтып калды. Эртеси бир үйгө бардык. Үйгө кирсек узун бойлуу кара кемпир отуруптур. Анын оң жагында бачайы жуурканды төрт бүктөп алдына салынып, кичинекей, жапыз үстөлдүн жанында бир абышка кат жазып жатат. Сыйда сакал-муруту буурул тарткан, кара сур, орто бойлуу, көздөрү чанагына тереңирээк кирген киши экен. Ошондо ал кишинин улгайып калганына аябай өкүндүм. Ичимде колдон келген арга болсо, кайра 25ке алып келсем болбойт беле деп кейидим. Тоголок Молдонун ар бир сөзү Ала-Тоодой оор, алтындан кымбат болуп угулду. Сыр чечкич, эң жатык, кызыл тилден бал таамп турган адамдын булбулу экен. Анын ар бир нуска сөзү менин кулагыма чүкөгө кыт куйгандай орноп калды. Кийин молдоке менен далай кезиктим. Ал киши менен 1936-жылы кыргыз элинин Москвадагы декадасы убагында да бирге болдум", — деп эскерген Каралаев.
Ал кезде Каралаев 45, Тоголок Молдо 79, Чоробаев 43 жашта эле. Ошол жылдары "Манас" эпосунун бир нече варианттары, миңдеген саптар кагаз бетине түшүрүлүп, көөнөрбөс кенч болуп сакталып калган.
Тема боюнча:
Ысык-Көлдүн шамалынан коргологон киночулар. "Уландагы" таберик сүрөт
Юрий Гагарин, Самара Токтакунова, Екатерина Фурцева. 62 жыл мурунку таберик сүрөт
"Курманбек" операсынын багын ачкан жылдыздар. Таберик сүрөт
Актан Арым Кубат менен Хасан Кыдыралиевдин тандеми. Таберик сүрөт
Жаңылыктар түрмөгү
0