00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ежедневные новости
08:00
4 мин
Жаңылыктар
09:00
4 мин
Ежедневные новости
12:01
5 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
14:01
3 мин
Жаңылыктар
15:01
3 мин
Ежедневные новости
16:01
3 мин
Жаңылыктар
17:01
3 мин
Ежедневные новости
18:01
5 мин
Жаңылыктар
19:01
4 мин
Ежедневные новости
20:00
5 мин
Утро хорошего дня
Театр «Русский балет» представит классические постановки в Кыргызстане
06:05
45 мин
Күн башат
Бишкек шаарындагы жана Чүй облусундагы жаңы конуштарды газдаштыруу иштери кандай жүрүүдө?
07:05
46 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 08:00
08:00
4 мин
Утро хорошего дня
Популяризация русского языка и культуры: в Бишкеке пройдет литературно-музыкальный салон
08:04
39 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 09:00
09:00
4 мин
Күн башат
Түрк Мамлекеттер Уюмунун 11-саммити Бишкекте — Түрк интеграциясынын жаңы доору башталдыбы?
09:05
41 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 12:00
12:01
3 мин
Будь в курсе
Как не ошибиться в выборе косметолога: советы эксперта
12:04
40 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Бишкекти көрктөндүрүүнүн жаңы эрежелери — шаардын инфраструктурасын жакшыртып, айлана-чөйрөнү сактайбы?
13:04
25 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Кыргызстан ЕАЭБ өлкөлөрү үчүн продукциянын сапатын кантип жакшыртат? — лабораторияларды модернизациялоо жардам береби?
13:31
26 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Особый акцент
БРИКС: альтернатива западной доминации или будущее мировой политики?
14:04
50 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ачык кеп
Акчаны топтоо жолу менен кантип мамлекеттик ипотека алса болот — “Толтолмо ипотека” продуктунун шарттары
15:04
44 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
3 мин
Максимальный репост
On air
16:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Экономикалык панорама
БРИКС саммити - дүйнө көп полярдуулукка өткөнүн көрсөттү
17:04
43 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Тема дня
В классах оперировали раненых солдат: история школы, бывшей госпиталем во время ВОВ
18:07
46 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Кеменгер
Кыргыз жылкы менен байланышты үзгөн жокпу — жаштар эмнелерди биле жүрүшү керек?
19:06
55 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Между строк
Метаморфозы детской литературы: как меняются книги для юных читателей
20:06
42 мин
Ачык кеп
Акчаны топтоо жолу менен кантип мамлекеттик ипотека алса болот — “Толтолмо ипотека” продуктунун шарттары
23:04
44 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1

Бул киши жок дүйнөдө бир да бильярд чемпионаты өтпөйт. Уста Жакыпбековдун маеги

© Sputnik / Табылды КадырбековКыргызстандык уста Ишенбек Жакыпбеков
Кыргызстандык уста Ишенбек Жакыпбеков - Sputnik Кыргызстан, 1920, 09.10.2021
Жазылуу
Кыргызстандык Ишенбек Жакыпбеков жасаган столдордо бир канча дүйнө чемпионаттары өткөн. Тапкычтыгы менен дүйнөгө таанылган инсан аталган спортко киргизген жаңычылдыгы, жетишкендиктери, алдыдагы пландары тууралуу Sputnik Кыргызстан маалымат агенттигине маек курду.
Ар бир дүйнөлүк чемпионаттан кийинки конференциядан соң бильярддагы жаңылыктар, столдор тууралуу талкуу болот. Стандарттар боюнча чоң талкууда Ишенбек Жакыпбеков көп жаңылыктарды сунуштап, көбү кабыл алынган. Адегенде президиумга мүчө болуп, кийин федерациянын вице-президенти болуп шайланган. Жакыпбеков столдордун техникалык жактарын көзөмөлгө алат. Ири мелдештердин баары кыргызстандык устасыз өтпөйт. 
— Ишенбек мырза, сиздин колдон чыккан бильярд столдорунда дүйнө чемпионаттары өткөнү белгилүү. Кайсы дүйнө чемпионатында ойнолуп, анан кантип эл аралык деңгээлде популярдуу болуп кеткени тууралуу айтып берсеңиз?
— Так эсимде жок, биринчи жолу 2010-жылдарга чейин бир мелдеште мен жасаган бильярд столдору коюлган. Кийин 2012-жылы Бишкекте өткөн дүйнөлүк мелдеште, Тюмень шаарында, Ханты-Мансийскиде, 2016-жылы жана 2019-жылы Бишкекте өткөн дүйнө чемпионатындагы беттештер мен жасаган столдордо ойнолду.
2014-2016-жылдары Россиянын Ростов шаарында командалык дүйнө чемпионаты өтүп, катышуучулардын көпчүлүгү мелдештеги столдордун начар экенин айтып сындашкан. Буга Бүткүл дүйнөлүк бильярд федерациясынын башкы катчысы Яков Фирсов көңүл буруп, оюнчулар арасында сурамжылоо жүргүзгөн. Көпчүлүгү Бишкекте өткөн дүйнө биринчилигиндеги столдор мыкты болчу деп айтышкан экен. Анан дүйнөлүк федерация мага кайрылды. Макул болуп, Тюменде өткөн дүйнө чемпионатына столдорду коюп бердим. Ошондон тарта белгилүү болуп кеттим окшойт.
© Sputnik / Табылды КадырбековКыргызстандык Ишенбек Жакыпбеков жасаган столдордо бир канча дүйнө чемпионаттары өткөн
Мастер бильярдных столов Ишенбек Жакыпбеков - Sputnik Кыргызстан, 1920, 14.12.2021
Кыргызстандык Ишенбек Жакыпбеков жасаган столдордо бир канча дүйнө чемпионаттары өткөн
— Орус бильярдындагы столдордун стандарттарын иштеп чыккансыз, кандай өзгөчөлүк киргиздиңиз эле?
— Бильярд столдорун жасаган фабрикалардын баары эле бирдей стандартта чыгарбайт. Столдун тор баштык (луза), жээк тактайдын (борт) резиналары сыяктуу тетиктердин көпчүлүгү Кытайдан чыгат. Алар заказ алып келген киши айткан чен өлчөм менен чыгара беришет. Белгилүү бир норма жок. Дүйнөдө бильярд столдорун чыгарган эки ири завод — бири Беларустагы "РуптуР", анан россиялык "Старт" фабрикасы бар. Аларда да чен өлчөмдөрдүн көп параметрлери бири-бирине окшошпойт. Ошондуктан 2017-2018-жылдары ушул маселени көтөрүп чыккам. Кийин буга катуу маани бериле баштады. Ири конференцияда мен киргизген сунуштардын, варианттардын көпчүлүгү туура деп кабыл алынган.
Мисалы, луза бурч болуп кесилет, бурулушунун градусу буга чейин ар кандай өлчөнгөн. Россияда 7-8 градус эле. Мен аны үч градуска түшүрдүм. Анткени 7 градустагы лузага каптал жагынан урулган шар кирип кетет. Орус бильярдында мындай болбош керек деп түшүндүрүп, далилдегем. Азыр мен киргизген чен өлчөмдөр менен жасалып келет. Бул Россиянын Бильярд спорту боюнча федерациясынын президенти Павел Завальныйдын жазган макаласында көрсөтүлгөн. Анда ал "орус бильярдынын стандарттарынын негизги параметрлери Ишенбек Жакыпбеков аркылуу иштелип чыккан" деп айткан.
Кыргызстандык балбан Акжол Махмудовдун атасы Мухамед Махмудов - Sputnik Кыргызстан, 1920, 13.08.2021
Акжол Махмудовдун атасы: уулума алгач таарынып сүйлөшпөй койдум
— Столдун бортун алюминийден жасап жаңылык киргизген экенсиз. Бул идея кайдан?
— Негизи столдун эң эле көп жабыркап, тез талкалана турган жери — бул борту. Шар тиет, оюнчулар кий менен уруп алышат, өздөрү жөлөнөт. Жээк тактай үч жылда же беш жылда, ашып барса жети жылда жарактан чыгат. Аны оңдоп же алмаштырыш керек болуп калат. Кытайлар бортко пластик каражат чаптап койгон ыкманы ойлоп табышты. Бул столдун пайдалануу мөөнөтүн төрт-беш жыл узарта алды. Ал да убактылуу. Анан мага бортту алюминийден жасаса кандай болот деген ой келди. Бардык параметрин, чийиндерин чийип, алюминий заводдорго кайрылдым. Ага матрица керек болот экен. Аны жасатуу үчүн дүйнө кездим. Мындайлар Россия, Кытай, Түркия жана Италияда жасалат экен. Көңүлүмө жаккандай, баасын да арзан кылып Италиядан жасап беришти. Аны менен алюминийден борт куйдуруп чыгара баштадым.
Россиянын бильярд адистеринин бири "Кыргызстандан келген столдор өмүр бою пайдаланууга кепилдик берет" ("Столы с Киргизии гарантия на всю жизнь") деген аталышта макала жазыптыр. Бул металлдан жасалган бортко берилген баа болсо керек...
© Sputnik / Табылды КадырбековЖакыпбеков: 2014-2016-жылдары Россиянын Ростов шаарында командалык дүйнө чемпионаты өтүп, катышуучулардын көпчүлүгү мелдештеги столдордун начар экенин айтып сындашкан
Вице-президент Федерации бильярдного спорта Ишенбек Жакыпбеков - Sputnik Кыргызстан, 1920, 14.12.2021
Жакыпбеков: 2014-2016-жылдары Россиянын Ростов шаарында командалык дүйнө чемпионаты өтүп, катышуучулардын көпчүлүгү мелдештеги столдордун начар экенин айтып сындашкан
— Жаңы столдор биринчилерден болуп кайсы мелдеште коюлду? Бильярдчылар эмне дешти? Столдорду "Ишен" деп атаган турбайсызбы.
— Ал өзүнчө бир окуя. Муну жасаарын жасап алып, столду кайда коёрумду билбей 1,5-2 жылдай жүрдүм. Эч жерге коюла элек болгондуктан баары эле баш тартышкан. Кийин суранып жатып Бишкекте бир жайга койдум. Ал жерге мыкты бильярдчыларды чакырып, оюнчуларга сунуштап жүрүп элге тааныттым. Спортчулар ойноп көргөндө эле жактырышты.
2018-жылы Россиянын Тюмень шаарында "Эркин пирамида" түрүнөн дүйнөлүк мелдеш болгону калды. Алюминий столдорду коёлу деп федерация жетекчилерине кайрылдым. Адегенде ишенишпей, кийин макул болушкан. Столдор коюлду, мелдеш беш күнгө созулду. Оюн бүткөндөн кийин катышуучулардын айрымдары келип, бильярд столунун борту кандай жыгачтан жасалган деп сурашкан. Ал алюминий десем түшүнбөй, бортту көрсөтүп бул жерин айтып жатам деп кайра сурашкан да. Көрсөтүп далилдегенден кийин баары таң калышкан. Азыр Россиянын көп жерлеринде ушундай металл кеңири жайылды.
Интервью серебряной медалистки ОИ в Токио Айсулуу Тыныбековой МИА Sputnik Кыргызстан - Sputnik Кыргызстан, 1920, 25.08.2021
Ызаландым, ыйладым, бирок күмүштүн баасы башкача болду. Айсулуу Тыныбекованын маеги
Бир жылы Россияда дүйнө чемпионаты болмок. Мен бильярд столдор менен камсыздадым. Мелдештин башталарына бир күн калганда даярдык текшерилип, Бүткүл дүйнөлүк бильярд федерациясынын башкы катчысы Яков Фирсов өзү столдорду карап көрдү. Анан жаныма басып келип, "бул столдорду ким жасаган?" деп сурап калды. Болбосо менин жасаганымды билет. Мен жасагам десем, ким койду дейт. Мен койдум дедим. "Эч жеринде логотиби жок го, бүгүн кечке чейин тезинен логотип ойлоп таап, чаптап чыгыңыз" деп тапшырма берди. "Мага анын кереги жок" дедим. Айтымында, мелдешти жети миллионго жакын киши көрөт экен. Ошонун жок дегенде бир миллиону ал жазууга кызыгып, анын жок дегенде 10-20 миңи "аа, бул столду кыргызстандык чебер Ишенбек деген киши жасаган турбайбы" деп билип алса, бул эч качан зыян болбойт, эгер жасабасаң, анда мен өзүм "Ишен" деп даярдатып, чаптаттырып коем" деди. Көрсө, ал киши болжолдуу логотип да даярдаган экен. Аны көбөйттүк дагы столдордун баарына чаптап чыктык. Кийин эле "Ишен", "Ишендин столдору" деп сүйлөп калышты.
— Азыр деле суроо-талап барбы?
— Снукер түрү боюнча спорт сүйүүчүлөрдүн арасында дүйнөлүк чемпионатка стол заказ кылып калышты. Снукердин шарларынын диаметри кичине, 52,7 миллиметр болот, лузанын ичи 92 миллиметр. Бурчтары да бурулуш ыкмада кесилет. Стандарттары, эрежелери орус бильярдынан таптакыр башка. Ойлонуп жооп берейин дедим да, параметрлерин карап чыктым, эки айдай ошону менен жашап калдым. Бардык тарабын өздөштүрүп, жасап, уюштуруучуларга жиберсем көп устанын ичинен менин жасаганым жагыптыр. Буюртма беришти, жасап бердим. Бирок пандемиядан улам мелдеш өтпөй калды. Санкт-Петербургда бир ири ишкер ошол столдорду коюп, бильярд клуб ачып алыптыр. Аны Беларустан ышкыбоздор барып көрүп жактырышып, жасап бериңиз деп заказ беришти. Мындан сырткары, Россия, Казакстандын шаарларынан заказдар келип, жасап жибергем.
© Sputnik / Табылды КадырбековЖакыпбеков: бильярд столдорун жасаган фабрикалардын баары эле бирдей стандартта чыгарбайт
Мастер бильярдных столов Ишенбек Жакыпбеков - Sputnik Кыргызстан, 1920, 14.12.2021
Жакыпбеков: бильярд столдорун жасаган фабрикалардын баары эле бирдей стандартта чыгарбайт
— Столдун астына төшөлүүчү жалпак ташты (плита) кайдан аласыз?
— Ал ташты графит плитасы деп коёт, бирок сырты окшош болгону үчүн эле ошентип аталып калган. Негизи ал сланец деген таш. Китептин барагы сыяктуу эле кат-кат, катмар-катмар болуп турат. Жардырбай, кесип, анан ажыратып алынат. Аны дүйнө бильярд столуна ылайыктап, кесип, үч гана жерде жасайт. Мен анын экөөнө бардым. Заводдун бири Кытайдын Наньчан деген провинциясынын борборунан 200 чакырымдай алыстыкта Пхентан аттуу кичинекей шаарчадагы тоодо экен. Дүйнөдө эң көп таш чыккан жер —  ошол жер. Анан Италиянын Неаполи шаарындагы тоодо бар. Бирок ал жерде завод кичирээк экен. Экөөнө тең барып көрдүм. Үчүнчүсү Бразилияда дешти, ал жакка барган жокмун.
Негизи Кыргызстанда деле андай таш болушу мүмкүн. Мен кызыгып, Кыргызстандагы геологдордон сурап көрдүм. Изилденген жерлерде жок дешти. Негизи атайын максат менен издеген эч ким болбосо керек.
— Өзүңүздүн негизги кесибиңиз эмне?
— Мен кесибим боюнча инженер-куруучумун. Кыргызстандагы Политехникалык институттун курулуш факультетин "өнөр жай жана жарандык курулуш" адистиги боюнча аяктагам. Көп жыл ошол окуу жайда сабак берип иштедим. 1982-жылы илимдин кандидаты болуп, 1991-жылы докторлук диссертация жактап жатканда Союз тарап кетип, аягына чыкпай калды. Кийин анын зарылчылыгы деле болгон жок.
Кыргызстандык мушкер Турсунбек Асылгазиев - Sputnik Кыргызстан, 1920, 15.12.2020
Аягына чейин кармашкам. Хабиб менен беттешкен кыргыз мушкер Турсунбектин маеги
Ыраматылык Табылды Эгембердиев экөөбүз дос элек. Эс алганда такай бильярд ойночубуз. Бир имарат бөлүп, ошол жерге бир бильярд стол жасабайсыңбы деп калды. Анан ар тараптан изилдеп көрүп, азыр россиялыктар айтып жүргөн суперстоунду (бетон дон ташты) мен ошол кезде жасагам. Столду коюп ойноп жүрсөк, башкалар көрүп жасап бер деп заказ кылып калышты. 1995-жылдары окутуучунун айлыгы канча болгону белгилүү да. Ошол кезде бир столду жасап сатып тапкан каражат ЖОЖдогу доценттин жети жылдык маянасына барабар болгон. Ал буюртмаларды жасап берип бүткөнчө дагы беш-алты жактан заказ бергендер чыгып, ошону менен азыркыга чейин жасап келем.
— Бильярд столдорун бизнес, баюу же акчалуу болуу максатында эмес, жаңылык киргизүү үчүн жасайм дегениңиз бар...
— Акча тапкым келсе Кытай, Италияга чапкылап, өзүмдү кыйнап, убактымды коротуп не кереги бар? Менин эң башкы максатым — орус бильярдынын стандарттарына жаңылык киргизүү.
Жаңылыктар түрмөгү
0