Манастын кырк чоросунун аты-жөнү. Кырк жактан келген кыйындар

© Фото / Художник Г. ПетровМанас кырк чоросу. Сүрөтчү Г. Петровдун эпоско иллюстрациясы
Манас кырк чоросу. Сүрөтчү Г. Петровдун эпоско иллюстрациясы - Sputnik Кыргызстан, 1920, 14.04.2021
Жазылуу
Sputnik Кыргызстан агенттиги Манастын кырк чоросунун аты-жөнүн сунуштайт. Материалдагы ысымдар Тоголок Молдо менен Сагынбай Орозбаковдун варианттары боюнча берилген.
Манасчы Талантаалы Бакчиев белгилегендей, кырк чоро деп айтылып жүргөнү менен эпосто 42 же андан көп сан берилет. Тоголок Молдонун варианты боюнча, 48и чоро, 40ы алардын зардалы, мындайча айтканда, жардамчысы. Алар курал-жарак ташып, атын карап, керектүү жардамдарды көрсөтүшкөн. Манаста "Себилдүүсү сексен төрт. Серп салган жагы кызыл өрт" деп бекеринен айтылбаса керек. Айрым манасчылардын варианттарында бардык чоронун аты аталат, кээ биринде толук айтылбайт.
Манастын кырк чоросу кырк тараптан келген. Бир күндө эмес, аз-аздан келип куралган. Кээси Манастан кичүү болсо, айрымдары тең болгон. Чоролордун көбү азган-тозгондор. Өз элине, жерине батпай, куугунтукка алынгандыктан "Манас айкөл экен, баатыр экен, чыгаан экен" деп үмүт артып келишкен.
Манастын эстелиги Ала-Тоо аянтында. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 16.03.2021
Манастын аялдары. Каныкейден башка төртөө менен баатыр кантип табышкан
Эпосто "Чокудан алтын табышты, чокусу ушул экен деп, чоро болуп жабышты. Кыргыздан чыккан кыраан деп, кыргыздан ушул табылды. Кыйыны экен кыргыздын, кырк чоро болуп жабышты" деп айтылат. Орой угулганы менен чындыгында чоролор Манаска "агалап-сагалап" келишкен. Кырк чоронун 12си Чоң казатта окко учкан. Калгандары Чоң казаттан кайтып келип, Манас жаракатынан улам эки дүйнө ортосунда болуп турганда, тилекке каршы, бийлик көздөгөндөр жакка ооп кеткени айтылат.
Баатырдын кырк чоросу тууралуу кызыктуу фактыларды кабарчы Гүлдана Талантбекова даярдаган материалдан окуй аласыздар.
Жаңылыктар түрмөгү
0