https://sputnik.kg/20210406/rossiyanyn-zhany-strategiyalyk-raketa-tashuuchusu-1052025810.html

Бура бастырбаган табылга. Россиянын жаңы стратегиялык ракета ташуучусу

Бура бастырбаган табылга. Россиянын жаңы стратегиялык ракета ташуучусу

Sputnik Кыргызстан

Өлкөлөрдүн жогорку технологиялык курал тармагынын өнүгүшүн планетадагы көзү түз эмес коңшулары өбөлгөлөйт өңдөнөт. РФтин Коргоо министрлиги дагы бир табылгасы... 06.04.2021, Sputnik Кыргызстан

2021-04-06T17:42+0600

2021-04-06T17:42+0600

2021-12-16T22:30+0600

дүйнөдө

колумнисттер

россия

саясат

ракета

комплекс

курал

техника

атаандаштык

https://sputnik.kg/img/07e5/04/06/1052025761_0:0:1275:720_1920x0_80_0_0_8946b05a0838e908bdd6fcb2e0fe7a67.jpg

Аталган өлкөнүн тийиштүү министрлиги "Туполев" стратегиялык бомбалоочу-ракета ташуучусунун соңку көрүнүшүн бекитти. Адистер учактын жана күчтүү ракеталык куралдын байкалбас болушун кубатташты.РФтин стратегиялык бомбалоочу-ракета ташуучу учагы учурдун чакырыктарына жана болжолдуу душман тараптан жаралган коркунучтарга туруштук берүүгө толук жооп берерин белгилейт аскерий баяндамачы Александр Хроленко.Россиянын алыскы авиациясынын келечектүү авиациялык комплексинин үнгө чейинки ылдамдыгы артып, учуш узактыгы кыйла көбөйүп, ички фюзеляждык куралга, анын ичинде ыраак аралык жана гипер үндүү канаттуу ракеталарга ээ болот. Жаңы муундагы "Стратег" менен бул багыттагы күчтөр 2027-жылга чейин, тагыраагы, мамлекеттик куралдануу программасы жыйынтыкталганча куралданмакчы. Алыскы авиациянын Ту-160, Ту-95МС жана Ту-22М3 сымал "ардагерлердин" ордун заманга бап комплекс басат.РФтин Коргоо-өнөр жай комплексиндеги булактардын маалыматына караганда, бомбалоочу-ракета ташуучу учак "учуучу канат" аэродинамикалык схемасы боюнча иштелип чыгып, борттук жабдуусу болушунча (учкучсуз режимге дейре) автоматташтырылган.Учак "аба – аба" тибиндеги ракеталардын кеңири түрүн пайдаланып, учкучсуз аппараттардын тобун тескей алат. Казань авиациялык заводунда келечектүү авиациялык комплекстердин бир нече сынамык үлгүлөрүн куроо иши уланууда. Жаңы "стратегдин" атайын макеттери жана толук өлчөмдөгү элементтери радиолокациялык байкалуу деңгээли боюнча жердеги бир катар сыноолордон ийгиликтүү өтүп, учактын НАТОго мүчө өлкөлөрдүн абадан коргонуу тутумдарынын алдыңкы чектеринен байкалбай өтө ала турган технологиялык мүмкүнчүлүктөрү тастыкталган."Туполев" компаниясынын жетекчиси Александр Конюхов 2019-жылы эле аталган комплекстердин биринчи сынамык үлгүсү 2021-2022-жылга пландалганын кабарлаган. Ошол кездеги РФ коргоо министринин орун басары, азыркы вице-премьер Юрий Борисов учак 2025-2026-жылы учуруларын, ал эми сериялык өндүрүшү 2028-2029-жылдарга пландалганын билдирген эле. Бирок учурдагы аскердик-саясий кырдаалдын катаал талабынан улам бүгүн долбоорду ишке ашыруу тездетилип, 2026-жылы аталган өлкөнүн куралдуу күчтөрү ушул куралга ээ болору туурасында кеп болууда.Технологиялык бышыктыгыРоссиянын Алыскы авиациясы заманбап конвенциялык ок-дары жана таамай тийчү куралдарды пайдаланууну Сирияда мыкты өздөштүрдү. Ошентсе да стратегиялык бомбалоочу-ракета ташуучулардын негизги милдети – өзөктүк үчтүктүн майнаптуулугун, ынанымдуулугун жана бышыктыгын арттыруу. Чындыгында бул үчүн Ту-160М2 учагын өндүрүү калыптанган. Болжолдуу душман үчтүктүн жердеги, деңиз жана абадагы компоненттерин биринчи сокку менен эч качан кыйрата албайт. Анткен менен РФ Коргоо министрлигине азыркы үч – Ту-160 (1984-жылдан бери чыгарылат), Ту-95МС (1958-жылдагы сериядан), Ту-22М3 (1969-жылдан тарта жасалат) учактарынын функцияларын бирдей аткарган, ошону менен бирге эле наркы Ту-160тан кымбат эмес сапаттуу жаңы учак зарыл экен.Мындан мурдараак жаңы учактын конструкциясы бомбалоочу-ракета ташуучунун ыраак уча алышын жана жүк көтөрүмдүүлүгүн алда канча арттырууга жол ачат. Учуштун узактыгы 30 сааттан ашып, кошумча май куйбастан 15 миң чакырым аралыкты багындыра алат.Чамалап айтканда келечектүү авиациялык комплекс 35 тоннанын тегерегиндеги пайдалуу жүктү ташый алат. Башкаларга салыштырсак, маселен, америкалык B-2 Spirit көзгө көрүнбөс стратеги 27 тоннага чейин курал ташый алса, россиялык Ту-160 "Белый лебедь" учагы 45 тоннага чейин ташый алат. Алдыга умтулуу аракетин эске алсак россиялык жаңы "стратегдин" арсеналы Ту-160тан алдыда болор, бирок кем калышпас.Бул комплекс үчүн атайын жаңы турбоактивдүү кыймылдаткыч иштелип чыгууда. Аны 2018-жылдан бери Бириккен кыймылдаткыч куруу корпорациясы ишке ашырат. Жалпыга маалымдоо каражаттарындагы макалаларга баам салсак, учуш массасы 125 тоннадан ашуун бомбалоочу бул учактын төрт кыймылдаткычы болот. Алар да жакында Ил-76 учуучу лабораториясынын базасында сыналмакчы. Түзүлүшү жагынан жаңы авиациялык комплекс ыраакка учуучу бомбалоочу учактардан таптакыр айырмаланат. Аны куроодо заманбап жана перспективдүү материалдар, жаңы технологиялар пайдаланылат.Анча байкалбастыгына: радио нурларды өткөрбөс катмарына, конструкция элементтери, планердун геометриялык формасына, курал-жарак үчүн ички бөлүктөрүнө айрыкча көңүл бурулат. Машина ачык архитектуралуу жапжаңы авионикага ээ болот, бул аны жогорку мүнөздөмөлөргө ээ кылып, келечегинде заманга бапташтыруусун да жеңилдетет.Борттук комплекске ракеталык куралдарды тескөө, спутниктик ГЛОНАСС навигациясы, жер-жерлердин рельефин автоматтык түрдө бүгө турган, көп каналдуу байланыш системалары, ошондой эле бомбалоочу РЛС жана оптикалык-электрондук мээлөөчү жабдыгы (прицели) камтылат. Айланасына автоматтык тегиз көз чаптыруучу бирдиктүү комплекске бир нече тутум интеграцияланышы ыктымал. РФтин келечектүү авиациялык комплексинин "Интеллекти" болжолдуу душмандын радиолокациялык станцияларынын кандай түрү болбосун таап, аныктап, радио электрондук күрөштүн активдүү каражаттарын, пассивдүү инфра-кызыл тузактарды майнаптуу пайдалануусун камсыздайт.Илимий-изилдөө иштери башталгандан сынамык үлгүдөгү бул авиациялык комплексти курууга чейин он жылдан ашуун убакыт өттү. Татаал долбоор үчүн кадыресе мезгил. Курулушка эки жылдай кетет, андан соң жерде жана абада сыноолору башталат. Эгер долоор күтүүсүз кыйынчылыктарга тушукпаса, сериялык өндүрүшү пландалгандай эле2027-жылы башталат. Авиациялык бул саамалык ондогон жылдарга кызмат өтөсүн деген ой менен жасалып жаткан соң шашылыштын деле кажети жоктур. Башкысы сапаты маанилүү эмеспи.Германиялык Stern жумалыгы: "Жаңы бомбалоочу учактар чакан партияда жана акырындык менен жасалат. Мындай жол менен жаңы моделди акырындап түздөп-толуктоого болот. Кремль дал ушундай ыкманы Т-14 "Армата" танкы үчүн да пайдаланат. Ошондо АКШнын көзгө көрүнбөс F-35 учагы кабылган көйгөйлөрдүн алдын алууга мүмкүндүк бар. Бир катар мүчүлүштүктөрү табылса да алар дароо чоң партияны чыгарып салышкан" - деп жазды.Космосто "бура бастырбас" табылгаЖаңы "стратегдин" аракет талаасы кең. Келечектүү авиациялык комплекс бир чөлкөмдө абдан узак аскердик күзөт өтөп, башка аймакта он миңдеген чакырым аралыктан куралды пайдалана алат.Айрым серепчилер душмандын абадан коргонуу тутумдарынын чегинен тыш райондордон сокку ура алчу жөндөмүн маанилүү деп эсептешет. Комплекстин аскердик пайдалануу тактикасы болжолдуу кастын радарларына байкалуу даражасына жана ракеталык куралдын ыраактыгына жараша.Эгер канаттуу ракеталардын азыркы стандарттарын (абада Х-101/102 – 5500 чакырымга чейинки аралык), ошондой эле перспективдүү ракеталардын гипер үндүү өзгөчөлүктөрүн эске алсак, мында "стелс" технологиясы белгилүү роль ойнобой калат.Жаңы "стратег" абадан коргонуу аймагынын чегинен тыш сокку уруп, башкача айтканда душманын Россиянын аба мейкиндигинен да "токтотулгус" ракеталар менен "таап" чыгат.Бүгүнкү күндө РФ жана Кошмо штаттар гана аскердик-аба күчтөрүнүн өзгөчө түрүнө – стратегиялык авиацияга ээлик кылат. Кытай да ушундай далалатта. Америкалык Northrop Grumman компаниясы 2017-жылдан бери россиялык ушул комплекске окшош Б-21 "Рейдер" учагын жасап келет.Пентагондун эсебинде, машина заводдон быйылкы жылдын аягында жерде сыноолор үчүн чыгарылат. Абага келерки жылы күүлөнөт. Андай учактын бир бирдигинин наркы – 600 миллион доллар. АКШнын коргоо министрлигинин божомолу боюнча Кытайдын Н-20 "учуучу канатынын" пайдалуу жүк көтөрүмдүүлүгү – 10 тоннага чейин, ыраактыгы 8500 чакырымга дейре. Анын жердеги сыноолору быйылкыга белгиленген. Aviation Industry Corporation жакында эле андай иш-чаралар "жакында" башталарын жар салган.Алыскы авиациянын "стратегдеринин" катаал күрөшү конструктордук бюродо да, жерде жана абада да уланууда.Ушундай концептуалдык-технологиялык мелдеште жаңы россиялык бомбалоочу-ракета ташуучу учактын номенклатурасы "аба – аба" тибиндеги ракеталардын эсебинен кеңейтилиши мүмкүн. Жаңы комплекстин бортуна электромагниттик, лазердик жана башка жаңы принциптеги куралдар да жайгаштырылышы ыктымал.Россиялык "стратегдин" чет өлкөлүк аналогдорунан эң негизги айырмачылыгы гипер үндүү ракеталардын кургакта, деңиз жана жакынкы космосто да душманынын объектилерин таш-талканын чыгара аларында. Жаңы бомбалоочу-ракета ташуучу учактын аскердик кубаттуулугу Ту-160тагыдай эле төрт кишиден турган экипажга табышталат.

https://sputnik.kg/20210402/rossiyalyk-sarmattardyn-ozgocholuktoru-1051982803.html

https://sputnik.kg/20210328/cirkon-batysh-kemelerin-kubalady-1051924302.html

https://sputnik.kg/20210327/akshnyn-kuraly-tuuraluu-1051916588.html

https://sputnik.kg/20210322/pentagon-burevestnik-chochuloo-1051861556.html

2021

Жаңылыктар

kg_KG

дүйнөдө, колумнисттер, россия, саясат, ракета, комплекс, курал, техника, атаандаштык