Кыргызстандын интернет айдыңында май айынан бери "кол чатыр" темасы коомчулукта кызыл-чеке талкуунун предметине айланып келет. Бир нече мамлекеттик кызматкерлер бийлигине маашыркадыбы же кол чатырды жардамчысына карматып койгонун байкабай калдыбы, айтор, жаанчыл айда "кол чатырчы" кызматкерлери менен кошо фотокапканга түшкөндөр көп болду.
Социалдык тармактардын колдонуучулары тарабынан шылдың менен кекээр кепке кабылышты. Айрымдар "көпкөн немелер" деп сөктү, тилдеди. Керек болсо бай-манаптык "кол чатыр" флешмобуна чейин өткөрүштү.
Сыягы, бул тема өлкөдө жамгыр токтомоюн улана берет окшойт. Буга байланыштуу трендге айланган кол чатырдын урматына анан тарыхтагы улуу жолун эскерип коюну туура көрдүм.
Кол чатыр биздин заманга чейин XI кылымда пайда болгон. Анын мекени Кытай же Египет экени талаш жаратып келет. Аталган эки өлкөдө тең кол чатыр "бийликтин" символу болуп эсептелген. Кытайдын тарыхый көркөм тасмаларында хан айымдар кооз гүлдөр тартылган, ал эми хандар жабык түстөгү кол чатырларды колдонушканын көрсөңүздө керек.
Индияда болсо азуусун айга жанып, байлыгына чиренген адамдардын бетине күн тийгизбей артынан кол чатыр көтөрүп иштегендер болгон.
Замандын өзгөрүшү менен кол чатырды бай-манаптар гана эмес ар бир жөнөкөй адам жамгырдан, кардан жана күндөн коргонуу үчүн колдонот. Ал эми бир адам экинчи адамга кол чатырын жардам, кам көрүү иретинде көтөрүшү ыктымал. Мисалга сүрөттөгү абышканы келтирсек болот. Ал уй саап жаткан байбичесин суу болуп калбасын деп кол чатыры менен эрикпей калкалап турат.
