БИШКЕК, 13-ноя — Sputnik. Бүгүн Бишкек шаарында улуу манасчы Саякбай Каралаевдин 120 жылдык маарекеси Кыргыз улуттук Токтогул Сатылганов атындагы филармонияда белгиленди. Ага кыргыз коомчулугунан сырткары Саха-Якутия Республикасынан келген делегация катышты.
"Кыргыз Гомери" атыккан алп манасчынын юбилейлик кечесинде анын айтуусундагы "Манас" эпосунун якут тилиндеги котормосу жана якуттардын “Олонхо” эпосунун кыргызча вариантынын бет ачары болду.
Президент Алмазбек Атамбаевдин, ЖК спикери Асылбек Жээнбековдун куттуктоолорунан кийинки сөз Саха-Якутия Республикасынын Эл түмөн (парламент — автор) жыйынынын спикери Александр Жирковго берилди.
Жарков куттуктоо сөзүнөн соң, эпостор эки элди бириктире турган күч экендигин айтты.
"Манастын" Саякбай Каралаев айткан вариантынын котормосун алып келдик. Эпикалык чыгарма биздин бабалардан калган элес жана алардын керээзи. Биз аларга ыраазыбыз, ошону менен катар эле азыркы муун бул чыгармалардын өзүбүз менен кошо жашап жана сакталып калышына милдеткербиз. Эки элдин маданияты аркылуу бири-бирине жакындап, таанышуусун каалайбыз", — деди Александр Жирков.
"Манасты" якут тилинде сүйлөткөн котормочу Трофим Кириллинге жолугуп, суроо узаттык.
"Кырк жылга жакын якут мектебинде мугалимдик кесипте эмгектендим. Азыр фольклордук адабий музейди жетектеп келем. Саякбай Каралаевдин вариантынын которууга үч жыл кетти. Мени "Манас" эпосуна Чыңгыз Айтматовдун чыгармалары алып келген. 5-класста окуп жүргөнүмдө Айтматовдун "Ботогөз булак" деген ат менен чыккан китебинен анын бир топ аңгемелерин окуган элем. Кийин "Чыңгызхандын ак булуту" повестин, андан кийин "Кылым карытар бир күн" романын которгом. Эми насип экен, "Манасты" якут тилинде сүйлөттүм. Бул эпостун духу күчтүү, сюжети кызыктуу, философиясы терең",— деди Трофим Кириллин.
Манасчынын юбилейинде сүйлөгөн Кыргыз Эл баатыры, Кыргыз Эл Жазуучусу Бексултан Жакиев манасчынын баркына жете электигибизди айтты.
"Көркөм дөөлөттөрдүн өнүгүшүндө акындыкты, артистикти, кан кызыткан ыргактарды залкарлардын залкарлыгына жуурулуштуруп, шедевр деңгээлине жеткиргендердин бири Саякбай Каралаев болду. Ал адам улуу Манас эпосунун жараткан да, сактап келген да биздин генийибиз. Ааламга таандык даанышман талантты, Сакебизди тилекке каршы ошол деңгээлине чыгара элекпиз. Бул жагдайда улуттук мамлекеттик саясатыбыз эмдигиче жок",— деди Жакиев.
Саякбай Каралаевдин 120 жылдык маарекеси алгач, анын туулган жери Тоң районунун Ак-Өлөң айылынан башталып, облустук деңгээлде өтүп, бүгүн Бишкек шаарында республикалык масштабда жыйынтыкталды.