00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ежедневные новости
08:00
4 мин
Максимальный репост
08:40
20 мин
Жаңылыктар
09:00
5 мин
Ежедневные новости
12:01
3 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
14:01
3 мин
Жаңылыктар
15:01
3 мин
Ежедневные новости
16:01
3 мин
Жаңылыктар
17:01
3 мин
Ежедневные новости
18:01
5 мин
Жаңылыктар
19:01
4 мин
Ежедневные новости
20:00
4 мин
Максимальный репост
06:40
20 мин
Ежедневные новости
08:00
5 мин
Жаңылыктар
09:00
3 мин
Ежедневные новости
12:01
3 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
"Үлүштүк курулуш" турак жай каржылоо механизми кандай жеңилдиктерди берет?
13:04
24 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Бишкек таксисттерге карата талаптарды күчөтүүнү көздөөдө — эмне өзгөрөт?
13:34
26 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Особый акцент
Зачем нужно признание "Талибана" - беседа с политологом об Афганистане
14:05
47 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
3 мин
Максимальный репост
Прямые включения с VI Кыргызско-российского экономического форума
16:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Туяк
“Менин алтын микрафонум” алтын үндүү диктор Тамара Алсеитованы эскерүү
17:04
51 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Тема дня
Прямые включения с VI Кыргызско-российского экономического форума
18:07
30 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Стоп-кадр
“Аячы” фильми зордук-зомбулук көргөн кыз-келиндердин үнүбү?
19:06
42 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Будь в курсе
Безответственность владельцев: почему нападения собак остаются безнаказанными
20:06
50 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1
Радиостудия Sputnik Кыргызстан в Бишкеке - Sputnik Кыргызстан, 1920
Радио

Чонтоев: 2040-жылдардан соң 4 млрд. адам суу азабын тартышы мүмкүн

© Sputnik / Асел АкматДиректор Института водных проблем и гидроэнергетики НАН, доктор географических наук, профессор Догдурбек Чонтоев
Директор Института водных проблем и гидроэнергетики НАН, доктор географических наук, профессор Догдурбек Чонтоев - Sputnik Кыргызстан, 1920, 27.06.2023
Жазылуу
Улуттук илимдер академиясынын Суу проблемалары жана гидроэнергетика институтунун директору, география илимдеринин доктору, профессор Догдурбек Чонтоев учурда Жер шарынын 2 миллиарддай тургуну таза суу көйгөйү менен жашай турганын айтты.
Тарыхта буга чейин кагылыштар жер, кен байлык же таасир талашынан чыгып келген болсо, алдыда таза суу үчүн жаралышы ыктымал. Анткени азыркы маалда дүйнө жүзүндө 2 миллиардай адам ичүүчү сууга жетпей келсе, 2040-жылдардан соң бул сан 4 миллиардга жетиши мүмкүн. Андыктан биз экологияга болгон мамилебизди кескин өзгөртүшүбүз зарыл. Бул тууралуу Догдурбек Чонтоев Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Чонтоев: 2040-жылдардан соң 4 млрд. адам суу азабын тартышы мүмкүн
Анын айтымында, келечекте суу тартыштыгынын жаралышына адамдын табият менен болгон алакасы, климаттын өзгөрүшү негизги себеп болот.
"Таза суу тууралуу сөз болгондо Кыргызстан суунун башы, бизге бул көйгөй келбейт деп божомолдоо жаңылыштык. Анткени 1990-жылдары эле Борбордук Азияны түзгөн беш мамлекетте 24 миллион калк жашаса, учурда 75 миллиондон ашты. Мунун эсебинен суу колдонуу дагы 5-6 эсеге жогорулады. Андыктан эртеби-кечпи, таза суу маселеси биз үчүн да көйгөйгө айланышы ыктымал. Учурда өлкөдө жылына 51 миллиард куб метр суу болсо, анын 12 миллиардын гана өзүбүз колдонуп, 39 миллиард куб метри кошуна мамлекеттерге агып чыгып кетет. Андан Өзбекстан — 24-25 миллиард метр куб, Кытай — 7 миллиард метр куб, Казакстан — 4-5 миллиард метр куб жана Тажикстан 2 миллиард метр куб суу алат. Буга алар эч кандай каражат төлөбөйт. Анткени эл аралык келишимдерде "суу — табигый ресурс" деп жазылып калгандыктан Кыргызстан товар катары баалай албайт. Советтер Союзу учурунда мындай эмес болчу. Ал жерде Кыргызстандан суу алган кошуналар ордуна дан, көмүр, газ беришчү. Бирок учурда кошуна мамлекеттер да келечекте көйгөй жараларын түшүнүп калышты. Мындан бир канча жыл мурда эле кыргыз тарап бул маселени көтөргөндө сүйлөшкүлөрү келчү эмес. Учурда кандайдыр бир тариф аныктап, сууну товар катары баалоону макулдашуу боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүзүүгө кызыкдар экендигин билдире башташты", — деди Чонтоев.
Окумуштуу таза сууну рационалдуу пайдалануу маселесин аталган институт 30 жылдан бери изилдеп келерин кошумчалады.
Жаңылыктар түрмөгү
0