28-майда кыргыз өкмөтү жана Кумтөрдүн ишмердүүлүгүн иликтеген мамлекеттик комиссия алтын кенге ЖМК өкүлдөрүн алып барып, азыркы кырдаал менен тааныштырды.
Экология жана климат боюнча мамлекеттик комитеттин төрайымы Динара Кутманова Centerra Gold Inc. компаниясынын туунду ишканасы "Кумтөр Голд Компани" 2014-жылга чейин бул талапты аткарбай, калдыктарды мөңгүнүн үстүнө таштай бергенин билдирди.
Кумтөр – алтындын запасы боюнча дүйнөдөгү ири алтын кендердин бири. Бул кенди канадалык компания 1995-жылы казып баштаган. Ушул кезге чейин Centerra Gold Inc. жалпысынан 11,5 миллиард доллар пайда көргөн, ал эми Кыргызстан болгону 1,5 млрд. доллар алган.
Май айынын башында Кыргызстандын соту канадалык компанияга экологияга тийгизген залакасы үчүн 261,7 миллиард сомдук айып салды. Ал арада компаниянын жетекчилери өлкөдөн чыгып кеткени белгилүү болду.
© Sputnik / Акылбек БатырбековЭкология жана климат боюнча мамлекеттик комитеттин төрайымы Динара Кутманова Centerra Gold Inc. компаниясынын туунду ишканасы "Кумтөр Голд Компани" 2014-жылга чейин коюлган талапты аткарбай, калдыктарды мөңгүнүн үстүнө таштай бергенин билдирди
Экология жана климат боюнча мамлекеттик комитеттин төрайымы Динара Кутманова Centerra Gold Inc. компаниясынын туунду ишканасы "Кумтөр Голд Компани" 2014-жылга чейин коюлган талапты аткарбай, калдыктарды мөңгүнүн үстүнө таштай бергенин билдирди
© Sputnik / Эламан КарымшаковКен казуу учурунда алтын кошулмасы бар рудалар фабрикага жөнөтүлөт. Андан башка калдыктарды атайын белгиленген жерге ташып келип төгүшөт.
Кен казуу учурунда алтын кошулмасы бар рудалар фабрикага жөнөтүлөт. Андан башка калдыктарды атайын белгиленген жерге ташып келип төгүшөт.
© Sputnik / Акылбек БатырбековКарьер менен жараксыз калдыкты таштоочу жайдын аралыгы 6-10 чакырымды түзөт
Карьер менен жараксыз калдыкты таштоочу жайдын аралыгы 6-10 чакырымды түзөт
© Sputnik / Акылбек БатырбековПлан боюнча кенде күнүнө 585 миң тонна топурак казылат, анын ичинен 18 миң тоннага чукулу алтын кошулмасы бар руда
План боюнча кенде күнүнө 585 миң тонна топурак казылат, анын ичинен 18 миң тоннага чукулу алтын кошулмасы бар руда
© Sputnik / Акылбек БатырбековБашкы экологдун айтымында, Centerra 1995-жылдан баштап эле ушул жерге ташып келип төгүш керек эле. Бирок 10 чакырым жерге кеткен күйүүчү майды үнөмдөйбүз деп карьердин тегерегиндеги муздардын үстүнө төгүп, мөңгүнүн тилин жок кылган.
Башкы экологдун айтымында, Centerra 1995-жылдан баштап эле ушул жерге ташып келип төгүш керек эле. Бирок 10 чакырым жерге кеткен күйүүчү майды үнөмдөйбүз деп карьердин тегерегиндеги муздардын үстүнө төгүп, мөңгүнүн тилин жок кылган.
© Sputnik / Акылбек БатырбековКумтөрдүн уу калдыктарды сактоочу жайынын аянты 400 гектар. Алтын ылгап алгандан кийин чыккан уулуу заттарды ушул жерге алып келип төгүшөт. Бүгүнкү күндө сакталып турган уулуу калдыктын көлөмү 95 миллион куб метрге жетти.
Кумтөрдүн уу калдыктарды сактоочу жайынын аянты 400 гектар. Алтын ылгап алгандан кийин чыккан уулуу заттарды ушул жерге алып келип төгүшөт. Бүгүнкү күндө сакталып турган уулуу калдыктын көлөмү 95 миллион куб метрге жетти.
© Sputnik / Эламан КарымшаковНегизги карьердин азыркы көрүнүшү. Маңдайдан Лысый мөңгүсү көрүнүп турат.
Негизги карьердин азыркы көрүнүшү. Маңдайдан Лысый мөңгүсү көрүнүп турат.
© Sputnik / Акылбек БатырбековҮстүдөгү мөңгүдөн түшкөн суу Петров көлүнө куят
Үстүдөгү мөңгүдөн түшкөн суу Петров көлүнө куят
© Sputnik / Эламан КарымшаковСууну насос менен тарттырып алып кеткен. Ал суу фабрикада алтын чайкоого жана чарбалык иштерге колдонулат.
Сууну насос менен тарттырып алып кеткен. Ал суу фабрикада алтын чайкоого жана чарбалык иштерге колдонулат.
© Sputnik / Эламан КарымшаковБашкы эколог Centerra суу үчүн Кыргызстанга бир тыйын да төлөбөгөнүн, мындай практика дүйнөнүн бир да өлкөсүндө жок экенин айтат.
Башкы эколог Centerra суу үчүн Кыргызстанга бир тыйын да төлөбөгөнүн, мындай практика дүйнөнүн бир да өлкөсүндө жок экенин айтат.
© Sputnik / Эламан Карымшаков15-майда мурдагы жетекчилер мөңгүнүн жылып турганына көз салган системаны өчүрүп кеткен. Мындан улам геотехниктер радар жайгашкан жерге барып төрт күн бою кол менен көзөмөлдөп турушкан. Учурда мунун баары калыбына келтирилди.
15-майда мурдагы жетекчилер мөңгүнүн жылып турганына көз салган системаны өчүрүп кеткен. Мындан улам геотехниктер радар жайгашкан жерге барып төрт күн бою кол менен көзөмөлдөп турушкан. Учурда мунун баары калыбына келтирилди.
© Sputnik / Эламан КарымшаковМегашоп деп аталган жайда бузулган техникаларды оңдоп чыгышат
Мегашоп деп аталган жайда бузулган техникаларды оңдоп чыгышат
© Sputnik / Эламан КарымшаковКумтөрдө Caterpillar үлгүсүндөгү самосвалдар иштейт, булардын кичирээги 130, чоңу 180 тоннага чейин жүк көтөрөт
Кумтөрдө Caterpillar үлгүсүндөгү самосвалдар иштейт, булардын кичирээги 130, чоңу 180 тоннага чейин жүк көтөрөт
© Sputnik / Акылбек БатырбековАлтын казылган негизги карьерде 170 оор техника иштейт. Анын ичинен 14ү экскаватор, 116сы самосвал.
Алтын казылган негизги карьерде 170 оор техника иштейт. Анын ичинен 14ү экскаватор, 116сы самосвал.