Sputnik Кыргызстан агенттиги парламент тарабынан сунушталып жаткан миграциялык мыйзам долбоорундагы өзгөртүүлөрдү тактап көрдү.
Сунушталып жаткан өзгөртүүлөр
Жогорку Кеңештин депутаты Исхак Пирматов коңшу өлкөдөн келген мигранттардын иш-аракетин көзмөлгө алып, жөнгө салган мыйзам долбоорун сунуштады. Ага ылайык, Кыргызстанга келип эмгектенген Тажикстан менен Өзбекстан жарандарынын ар бири ай сайын 500 сомдон патент алып иштеши керек. Ал үчүн "Тышкы миграция жөнүндө", "Тышкы эмгек миграциясы жөнүндө" жана "Салыктык эмес төлөмдөр" мыйзамдарына айрым өзгөртүүлөр киргизилет. Мыйзам долбоору азыр коомдук талкууда. Эл өкүлүнүн пикиринде, бул чара эки өлкөдөн келген эмгек мигранттарынын ишин мыйзамдаштырат.
Учурдагы абал
Жаңы өзгөртүүлөр мамлекетке кандай пайда алып келет?
Уруксат кагазы жок акча тапкан чет элдиктер негизинен жеке тараптар менен кызматташып, айыл чарба, курулушта жалданып иштейт. Визасыз жүрүүнүн мөөнөтү (60 күн) бүткөндө мекенине чыгып кетип, кайра келип иштөөдө. Айрым маалыматтар боюнча, Кыргызстанга жылына мыйзамсыз иштегени коңшу өлкөлөрдөн 100 миңге чукул киши келет. Жаңы мыйзам долбоордун демилгечилери эгер алар ай сайын 500 сомдон патент алып иштесе, мамлекеттин казынасына бир жылда 8 миллион долларга чейин каражат түшөт деп болжолдогон.
Мындан сырткары, республика аймагында мыйзамсыз миграция азаймакчы.
Патент мигранттарга кандай жеңилдик берет?
Демилгеге ылайык, патент эки айдан алты айга чейинки убакытка берилип, аны мигрант белгилүү бир шаар, облус же райондун аймагында гана колдоно алат. Уруксат кагазын Мамлекеттик салык кызматы берет. Бирок азырынча Өзбекстан, Тажикстандан келген мигранттар менен кайсы мамлекеттик орган түзмө-түз иштеше тургандыгы аныктала элек.
Статистика
Ошондой эле кыргыз өкмөтү жыл сайын ондогон өлкөдөн келген чет элдик жумушчуларга атайын квота бөлөт. Быйыл Миграция кызматы 17 миң 410 адамга Кыргызстандын аймагында иштөөгө уруксат берген. Алар эмгек визасын алгандан кийин жылына мамлекетке 10 миң сом төлөп өз ишмердүүлүгүн жүргүзөт.
КР жарандары кантет?
Эмгек жана социалдык өнүктүрүү министрлигинин маалыматына ылайык, өлкөдө жалпы 170 миңге чукул жумушсуз адам бар, анын 90 миңи аталган министрликтин каттоосунда турат. Ошол эле маалда чет өлкөгө иш издеп кеткен кыргызстандыктар жүз миңдеп саналат. Мамлекеттик миграция кызматынын маалыматы боюнча, болжол менен 730 миңге чукул кыргыз жараны чет жерде мигрант болуп иштеп жүрөт. Анын ичинен 640 миңи Россияда эмгектенсе, 35 миң жаран Казакстанда, 30 миңи Түркияда жана 15 миңден ашууну Түштүк Корея мамлекетиндеги кыргыз мигранттарынын санын толуктайт.