Болбосо Сан-Францискодогу Мигель Сервантестин эстелигинин талкаланышын кандай деп кабыл алуу керек? Америкалык "хунвейбиндер" аны кезектеги конкистадор деп калса керек да. Ал эми Демократиялык партиянын түптөөчүлөрүнүн бири Эндрю Жексондун айкелин аталган партиядан чыккан талапкердин тарапташтары кыйратууга аракет кылганын эмне деш керек? Тарыхты айдактагы адамдар эмес, акциянын идеологдору бурмалайт. Алардын ушу тапта иши жүрүшүп жатканын да моюнга алуу керек. Тарых чындыгы тууралуу жазылган Владимир Корниловдун макаласын РИА Новости жарыялады.
Sputnik.Мнение талабы боюнча, Франциянын IFop социологиялык компаниясы тарабынан жүргүзүлгөн сурамжылоо америкалыктардын тарыхка болгон мамилесин ачыктады. Элдин үчтөн бир бөлүгүнөн азыраагы 8-майда Европадагы Жеңиш күнү майрамдаларын айтса, 11 пайызы Экинчи дүйнөлүк согушта АКШ Россияга каршы согушкан деп эсептейт.
"Улуу Жеңишке 75 жыл: тарых жана келечек алдындагы жалпы милдет". Путиндин макаласы
Ушул эле сурамжылоону тереңирээк казсак, америкалык жаштардын арасында башка муунга салыштырмалуу тарых боюнча билим деңгээли өтө төмөн экени ачыкталган. 18 жаштан 24 жашка чейинки жаштардын 21 пайызы АКШ Россия менен согушкан десе, 13 пайызынын пикири боюнча, Кытай менен каршылашкан. Ал эми 65 жаштан жогорку курактагыларда бул көрсөткүч жети жана эки пайызды түзгөн.
Бул азыркы муун улам чоңоюп, кары-картаңдардын катары суюлган сайын ата-бабалары кайсы бир союздаштары менен (жакында эле Ак үй алардын катарында Улуу Британия гана бар экенин жар салды) Москва жана Пекинге каршы согушкан деп эсептеген америкалыктар көбөйөрүн каңкуулайт. Каршылаштар тууралуу пикир антироссиялык жана антикыйталык аракеттерге жараша болору шексиз. Буга "негизги душманды" жазбай көрсөтүп берген Голливуд да салымын кошот.
Мындай көрүнүш жалгыз эле АКШда эмес. Нацисттерди кыйратууда кимдин салымы чоң деген маселенин айланасында франциялыктардын пикири да буга мисал. 1945-жылы сурамжылангандардын 57 пайызы, башкача айтканда, басымдуу бөлүгү фашизмдин мизин СССР кайтарган деп эсептесе, 20 пайызы гана АКШны атаган, ал кезде европалыктар кырдаалды өз көзү менен көрүп-билген эмес беле. Ал эми 2015-жылы IFop тарабынан жүргүзүлгөн сурамжылоо 70 жылда пикир кескин өзгөрүп кеткенин көрсөттү. Француздардын 54 пайызы Американы жеңүүчү десе, 23 пайызы гана СССРдин салымын белгилеген. Мында дагы аудитория канчалык жаш болгон сайын, ошончолук Жеңишке америкалыктардын кошкон салымын көбүрөөк айткан тенденция байкалууда.
Согуш тарыхынын кайра жазылышына Германия эмне үчүн каршы? Саресеп
Бул көрүнүш азыр дагы токтогон жок, бүгүнкү күнгө чейин уланууда. Британиянын YouGov социологиялык фирмасынын 2015 жана 2020-жылы өткөргөн эки сурамжылоосу (Жеңиштин 70 жана 75 жылдыгына карата) нацизмди Советтер Союзу жок кылды деп эсептегендер Батыш мамлекеттеринде барган сайын азайып жатканын көрсөттү. Тарыхый чындыкты белгилүү себептер менен немецтер көбүрөөк биле турганы айкын эле. Бирок ал жакта да бара-бара алдыңкы орунга АКШ чыкты: 2015-жылы сурамжыланган германиялыктардын 37 пайызы нацизмди кыйратууда АКШ негизги күч болгон десе, 27 пайызы гана СССРди атаган. Беш жылдан кийин эле бул ажырым дагы тереңдей түшкөнүн көрүүгө болот: Америка дегендер 43 пайызга өссө, Советтер Союзун көрсөткөндөр 21 пайызга чейин төмөндөп кеткен.
Дал ушул акырындык менен, ырааты менен жасалган максаттуу аракетти, жалпы массанын аң-сезимин өзгөртүү аракетин Экинчи дүйнөлүк согуштун тарыхын бурмалоо дейбиз. Азыркы саясий өнүгүү үчүн кооптуулук жараткан бул көрүнүш тууралуу жакында эле РФ президенти Владимир Путин да өз макаласында: "Биз азыр Батышта күбө болуп жаткан ревизионизм, өзгөчө Экинчи дүйнөлүк согуш жана анын жыйынтыгына жасалып жаткан ревизионизм 1945-жылы Ялта жана Сан-Франциско конференцияларында түптөлгөн тынчтык жолу менен өнүгүүнүн принциптерин одоно түрдө бузуп жатат", - деп айтып өттү.
Акыркы жылдары антироссиялык пропаганданы негизги иш катары көргөндөр аталган макаланы көңүлүнө өтө эле жакын кабыл алышты окшойт. Россия президентинин тарыхты бурмалоону токтотуу боюнча айкын, так жазылган чакырыгына карабай CNN чалмакейди чалып туруп, "Путин Экинчи дүйнөлүк согуштун тарыхын бурмалоодо" деген макаласын чыгарды.
Ушундай эле ыкманы британиялык колумнист Эдвард Лукас да колдонду. Бул жазмакерди RT байма-бай планетанын 10 башкы русофобдордун катарына киргизип турат. The Times гезитине жазган макаласында Путин "тарыхтын ревизионисти" болуп калган. Ушул эле тезисти CEPA европалык саясаттын анализ борборунун сайтында да кайталаган. Мунун баары президенттин ревизионизмдин кооптуулугун көзгө сайып көрсөтүп, андан оолак болуу чакырыгынан кийин айтылып жатканы кызык!
Дарыя жоокерлерибиздин сөөгүнө толуп калган. Согуш жөнүндөгү үрөй учурган он баян
Кремленологдордун минтип ээ-жаа бербей жаалданып жаткан себебин да түшүнүүгө болот. Россияга каршы бардык жактан (идеологиялык, саясий, тарыхый) тынымсыз күрөш жүргүзүү буларга кесип болуп калган. Жогоруда айтылган CEPA уюмунун алдыңкы аналитиги Януш Бугайскийдин Вашингтонго Россия Федерациясын мүчөлөп бөлүп салууга берген кеңешин эстөө жетиштүү.
Ошол себептүү мындай адамдар жана институттар үчүн дүйнөлүк тарыхты бурмалоо боюнча акыркы убакта өкүм сүргөн тенденцияны сактап туруу өтө маанилүү. Буларга акты кара деп, согуштан жеңилген тарапты жеңүүчү деп, тарыхты сактоого чакырыкты бурмалады деп көрсөтүү зарыл. Мындай аракеттердин бир эле максаты бар — Россияны алсыратуу, керек болсо таптакыр жок кылуу. Дал ошон үчүн бизге тарых чындыгын, өзгөчө элибиздин нацизмди жок кылган Улуу Жеңишинин тарыхый чындыгын сактоо аба менен суудай керек. Мындан биздин тарых эле эмес, келечегебиз да көз каранды.