21-ноябрь күнү кечинде "Азаттык", OCCRP жана Kloop биргеликте айтылуу Матраимовдор, жакында эле киши колдуу болгон Айэркен Саймаити жана бажы системасы тууралуу журналисттик иликтөөсүн жарыялады.
Иликтөөдө Саймаити кыргызстандык аткаминерлер катышкан коррупциялык схемалар тууралуу маалымат бергени айтылат. Бирок ал акыркы жана өтө маанилүү документти берүүгө жетишпей калганы дагы кошумчаланат.
Мындан улам Sputnik Кыргызстандагы бажы системасына олуттуу сындар айтылган учурларды тизмектеп чыкты.
Элдин бажыга ишенбесин жакшы билген өкмөт башчы
Премьер-министр Мухаммедкалый Абылгазиев жакында эле "Торугарт" көзөмөл-өткөрүү пунктуна жаңы жабдуулар коюлганда барып, жарандар арасында Бажы кызматынын ишине ишенбөөчүлүк бар экенин айтты.
"Эл бажы жыйымдарынын бир бөлүгү кассадан тышкары кетет деп эсептешет. Биз Бажы кызматынын ишинин ачыктыгын көрсөтүшүбүз керек", — деген премьер. Бул үчүн Абылгазиев кыргызстандыктарга канча жүк келип, бажы көзөмөлүнөн кантип өтүп жатканын онлайн режимде көрүп турууга мүмкүнчүлүк берилиши керектигин белгиледи.
Отунбаева: өнөктөштөр менен мамилебиз бузулуп жатат
Кыргызстандын бажы системасы менен ысымы катуу чырмалышкан Райымбек Матраимовго байланыштуу маселе Кыргызстандын Россия жана Казакстан менен ич ара экономикалык мамилесине залакасын тийгизип жатат деген пикирин экс-президент Роза Отунбаева "Азаттыкка" билдирген.
"Россия менен Казакстан "Матраимов дегендери бар. Ошолор бажыдан байып жатат. Байыганынан бөлүшүүдө. Эмнеге биз эрежелерге каршы турушубуз керек, оозубузду ачып?" деп айтып жатышат. Демек, Матраимовдун залакасы биздин өлкөлөрдүн ортосундагы мамилеге да тийип жатат", — деген экс-президент.
Отунбаева коомчулук ал адамдын жоопко тартылышын күтүп турганын жана бул талап ишке ашпай жатканы суроо жаратарын айткан эле.
Коңшунун дооматы
Туура эки жыл мурда кыргыз-казак чек арасында көйгөйлөр жаралып, кыргыз тараптан бара жаткандар Казакстанга өтө албай бир топ убара болушкан. Абалды жөнгө салуу үчүн эки өлкөнүн өкмөт башчылары бир нече ирет жолугушкан. Мисалы, Еревандагы (Армения) ал кездеги өкмөт башчылар Сапар Исаков менен Бакытжан Сагинтаев жолукканда, казак өкмөт башчысы кыргыз бажысында бир топ кемчиликтер бар деген тариздеги пикирин билдирген. Мисалы, Кыргызстандын Казакстанга контрабандалык жол менен товар ташый турганы айтылган. Андан кийин премьерлер Астана шаарында кезиккенде казак тарап Кыргызстанга салык башкаруучулук боюнча мыйзамдарын ЕАЭБдин укуктарына ылайык иреттештирүү, мыйзамсыз экспортко каршы аракеттерди көрүү, ЕАЭБдин стандартына ылайык ветеринардык-санитардык жана фитосанитардык көзөмөлдөрдү натыйжалуу жүргүзүү сыяктуу талаптарды койгон.
Казакстандын дагы бир айыптоосу
Бажы көйгөйүн чечүүдө Кыргызстан кандай сунуш айткан
Өнөктөштөрдө Кыргызстандын бажы төлөмдөрү жашырылат деген күмөн саноо бар экенин президент Сооронбай Жээнбеков 29-майда Нур-Султанда өткөн ЕАЭБ жыйынында моюндаган. Бул маселени чечүү үчүн ал ЕАЭБ жана ЕЭК мүчөлөрүнөн турган үч тараптуу көзөмөл кылууну сунуштаган. Анын айтымында, мыйдай кадам бардык күмөн саноолорду жокко чыгармак.