Медицинада жаш балдар гана кабылан дарттар бар. Бул туурасында борбордогу №12 үй-бүлөлүк дарыгерлер борборунун педиатрия бөлүмүнүн жетекчисинин орун басары Дилара Искакова кеп кылат.
1. Итий (рахит. — ред). Ооруга бир жашка чейинки балдар кабылат. Көп учурда организмде D витамини жетпегенде пайда болот. Жаш, кыш, күз айларында жарыкка келген балдарда жана ара төрөлгөндөрдө көбүрөөк кездешет. Баланын энеси боюнда бар кезинде күнгө көбүрөөк чыгып, туура, витаминдүү тамактар менен азыктанышы керек. Териге күндүн нуру көбүрөөк жардам берет. Ошондуктан чоңдор күнгө чыккандыктан итий менен оорушпайт.
Маселени көңүл сыртында калтырса организмде зат алмашуу процесси бузулуп, кальций, фосфор жетишпей, баланын сөөктөрү жумшара баштайт, түнү ойгонуп уйкусу качат. Баланын көкүрөк сөөгү туура эмес өсүп, буттары "о" же "икс" тамгасы сымал кыйшайып, баш сөөгү төрт чарчы формада болуп калышы ыктымал.
Итий оорусу менен келген балдарга витамин берилип, профилактикалык дарылоодон өткөрүлөт.
Баса, итийди айыктырам деп башына калама коюп, шапкесине салынган жемди эшекке жедирип элдик ыкмага басым жасагандар бар. Азыркы заманда мындайларды кеп кылуунун өзү уят.
2. Оозул. Айрым жаш балдардын оозунан шилекейи тынбай акканын көрүп жүрсөңүздөр керек. Негизи жаш баланы ууртунан чопулдатып өпкөнгө болбойт, чекесинен сүйгөн эле жетиштүү болсо керек. Наристелер назик жан, кир тамак-аш жегенде же жерде калган упчуну соргондо, чоң кишилер өпкөндө оозу аркылуу инфекция жугузуп алат. Анан баланын оозунун ичинде (былжыр чели) жарачалар пайда болот да шилекейи агып баштайт. Мындан сырткары, оозул каны аз балдарда кездешет. Эң оболу гигиенаны сактап, балдарга витаминдүү дарыларды берген туура.
4. Эрип калуу. Чоңдордо бул тарамыштын карышып, тартылып калышы деп айтылат. Неврологиялык оорулардын бири, бала көпкө чейин ыйлап, көгөрүп, өзүн жоготуп койгонго чейин барат.
5. Диатез, чоңдордо аллергия деп аталат. Энесинин кош бойлуу кезинде туура эмес тамактанганынан улам пайда болот. Аллергияны чакыра турчу азыктар: кулпунай лимонад, жумуртка, шоколад болушу мүмкүн. Диатез баланын бетине, кулагынын аркасына кызарып чыгат. Бул учурда дарыгердин кеңеши менен иче турчу дарылардан алыш керек, денеге шыбай турчу майларды кичинекей баланын териси көтөрө албайт.
6. Киндиктин грыжасы. Бир жашка чейинки балдарда киндиги тери менен бирикпей, сыртка кирип-чыга берет. Оорунун кесепетинен баланын ичи көөп, заңдай албай кыйналат. Муну дарыгерлер операция кылбастан, медициналык скотчту жабыштыруу аркылуу киндикти ордуна коюп беришет.
8. Ич өткөк (диарея) — жаш балдар арасында көп кездешкен оорулардын бири. Ичеги-карындын инфекциясынан, туура эмес тамактангандан, суук тийгенден, ичип жаткан дары-дармектердин организмге жакпай калышынан пайда болот.