Радиостудия Sputnik Кыргызстан в Бишкеке - Sputnik Кыргызстан, 1920
Радио

Экономист: билим берүүнүн деңгээли көтөрүлбөсө экономика өспөйт

© Sputnik / Асель СыдыковаЭкономист Элдар Абакиров
Экономист Элдар Абакиров - Sputnik Кыргызстан, 1920, 10.04.2023
Жазылуу
Экономист Элдар Абакиров демилгелүү топ тарабынан билим берүү тармагында мыйзам долбоорун сунуштап жатканын маалымдады.
Өлкөнүн экономикалык көрсөткүчү билим берүүнүн деңгээлинен көз каранды. Бул тууралуу Элдар Абакиров Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Экономист: билим берүүнүн деңгээли көтөрүлбөсө экономика өспөйт
Анын айтымында, бала бакчанын үлүшү адамдарын ийгиликтүүлүгүнө таасирин тийгизет.
"Өлкөдө эл аралык донорлор тарабынан билим берүү тармагында көптөгөн изилдөөлөр жүргүзүлүптүр. Бирок алардын жыйынтыгын министрлик колдонгон эмес. Ошондуктан демилгелүү топ тарабынан ошол изилдөөлөрдүн натыйжасын колдонуу менен атайын мыйзам долбоорун сунуштоодобуз. Анда академиялык эркиндик берүү максатталууда. Алсак, милдеттүү түрдө мектептердин аккредитациясын жок кылып, окуучулардын билим деңгээлин аныктоо системасы сунушталууда. Ошого жараша кайсы жерден кемчилик кетип жатканын аныктап, ал жоюлуп турат. Анан эң башкысы, бала бакчаларды көбөйтүү зарылдыгы турат. Коңшу Казакстан 10 жылда бала бакчанын үлүшүн 30 пайыздан 90 пайызга чыгарды. Өзбекстанда 10 пайыздан 70 пайызга чыгара алышкан. Ал эми Кыргызстанда ошол эле он жылда бала бакчалардын үлүшү 12 пайыздан 23-24 пайызга жеткен. Жеймс Хекмандынн эмпирикалык изилдөөсү бар. Ал 1000 баланы 40 жыл изилдеп, беш жашка чейин бала бакчага баргандардын экономикага кайтарымы 16 эсе экенин аныктаган. Ошондуктан балдардын баары бакчага барышы керек. Учурда бала бакча ачуу үчүн 14кө чукул маалым кат сурашат. Биз санитардык жана өрт коопсуздугу жаатында эки справка талап кылууну сунуштап жатабыз. Бала бакча ачуу жеңил болсо ошончолук саны көбөйөт. Балдардын ата-энеси ишке орношуп же ишкерлик кылып экономикага пайда алып келет. Ошондой эле мамлекет тарабынан бөлүнгөн гранттар бала кайсы ЖОЖду тандаса, ошол жерден окуй ала тургандай кылуу сунушталууда. Себеби учурда гранттар мамлекеттик ЖОЖдорго гана бөлүнүп, натыйжада атаандаштык жок болууда. Жалпылап айтканда, билим берүүнүн деңгээлинен ИДӨнүн көрсөткүчү көз каранды. Билим берүүнүн сапаты жакшырбаса экономика өспөйт", — деди Абакиров.
Ошондой эле ал сунушталып жаткан мыйзам долбоорунда ваучердик системаны киргизүү каралып жатканын кошумчалады.
Жаңылыктар түрмөгү
0