Мусаев: "Кыргыз жараны" концепциясында кыргыз тили бириктирүүчү болушу шарт
13:21 22.11.2021 (Жаңыртылды: 14:27 14.12.2021)
© Sputnik / Жоомарт УраимовПрезидентке караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиянын төрагасы, академик Сыртбай Мусаев
Жазылуу
Президентке караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиянын төрагасы, академик Сыртбай Мусаев "Кыргыз жараны" концепциясындагы мамлекеттик тилдин ордуна токтолду.
Концепциянын "Кыргыз жараны" деген аталышында кемчилик жок. Биздин өлкө Кыргыз Республикасы деп аталат. Андыктан бул кыргызстандык дегенди эле түшүндүрөт. Эгер кыргызстандык жаран же кыргыз мамлекетинин жараны десек "менин автобиографиям" дегендей эле катачылык кетет. Анткени автобиографиям болот же менин биографиям деп айтылат. Бул тууралуу Сыртбай Мусаев Sputnik Кыргызстан радиосунда маек куруп жатып билдирди.
Мусаев: "Кыргыз жараны" концепциясында кыргыз тили бириктирүүчү болушу шарт
Анын айтымында, аталган концепциянын максатын туура эмес түшүнгөндөр да кездешүүдө.
"Кыргыз жараны" концепциясы көп улуттуу, эгемен мамлекетти түзүүнү көздөйт. Анда башка этностун өкүлүн кыйнап кыргыз кылуу саясаты жок, минтип ойлогондор жаңылышат. Ар бир этнос өзүнүн баалуулуктары, тили, дили, дини менен кала берет. Болгону саясий, эл аралык деңгээлде кыргызстандык же болбосо кыргыз жараны деген түшүнүктө бир туунун алдына биригет. Америкалыктар же Щвейцария, бельгиялыктар деле ушундай саясатта жашап жатышпайбы. Мисалы, америкалыкмын деп аташат го өздөрүн. Италия улутундагы америкалык же башка этноско тиешелүү, бирок ошол мамлекеттин жараны дегенди билдирет. Эмнеге кыргыз тили концепцияны ишке ашырууда маанилүү бир бутак катары каралган. Бул улутчулдук көз караштан эмес, мамлекеттик тил ошол көп улуттарды бириктирүүчү негизги күч болушу керек. Муну өлкөнүн ар бир жараны туюп, билип, ал эми мамлекет тиешелүү аракеттерди көрүшү зарыл", — деди Мусаев.
Академик концепцияны ишке ашырууда аны түшүндүрүү иштерине олуттуу мамиле жасоо керектигин кошумчалады.