00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ежедневные новости
08:00
4 мин
Жаңылыктар
09:00
4 мин
Ежедневные новости
10:00
3 мин
Жаңылыктар
11:01
3 мин
11:54
6 мин
Ежедневные новости
12:00
4 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
4 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 08:00
08:00
4 мин
Будь в курсе
Знают ли кыргызстанцы свои права и как повысить юридическую грамотность в обществе?
08:05
53 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 09:00
09:00
5 мин
Күн башат
Өлкөдөгү адистерди даярдоо маселеси жана эмгек рыногундагы өзгөрүүлөр, суроо-талаптар
09:06
49 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 10:00
10:01
3 мин
Максимальный репост
«Манас» в XXI веке: как эпос сохраняет свою актуальность и чему может научить нас сегодня?
10:04
48 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 11:00
11:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Депозиттерди коргоо фондунун суммасы 7 млрд. сомдон ашты — дедолларизация, финансылык сабаттуулук
11:04
41 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 12:00
12:01
3 мин
Максимальный репост
Контроль и эффективность: как работают механизмы исполнения решений в Кыргызстане
12:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Күн башат
Өлкөдөгү адистерди даярдоо маселеси жана эмгек рыногундагы өзгөрүүлөр, суроо-талаптар
13:05
49 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ачык кеп
Эхинококкоз, альвеококкоз оорулары көбөйүп, генофондго коркунуч жаратууда
15:04
43 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
0 мин
Структура личности
Современная поэзия – почему стихи актуальны в любую эпоху
16:04
42 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Экономикалык панорама
“Экинчилердин биринчисиби?” Түркиянын экономикасы
17:04
53 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Тема дня
Мониторинг бизнеса: защита потребителей или новая волна проверок?
18:07
52 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Кеменгер
4-декабрь, "Манас" күнү. Эпосту жайылтууда кандай илимий иштер жүрүүдө?
19:06
44 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Между строк
Волшебный мир книг: как литература помогает детям расти
20:06
52 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 21:00
21:01
3 мин
Ачык кеп
Эхинококкоз, альвеококкоз оорулары көбөйүп, генофондго коркунуч жаратууда
21:04
43 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1
Радиостудия Sputnik Кыргызстан в Бишкеке - Sputnik Кыргызстан, 1920
Радио

Эшенгулов: Алай — кызыл түстүү аймак дегенди түшүндүрөт

© Sputnik / Асель СыдыковаТарыхчы-топонимист, картограф Темиркул Эшенгулов. Архив
Тарыхчы-топонимист, картограф Темиркул Эшенгулов. Архив - Sputnik Кыргызстан, 1920, 22.07.2021
Жазылуу
Тарыхчы-топонимист, картограф Темиркул Эшенгулов Алай аталышынын келип чыккан тарыхына токтолду.

"Алай" деген сөз өзгөрмөлүү формада берилип "кызыл түстүү аймак" дегенди түшүндүрөт. Бул тууралуу Темиркул Эшенгулов Sputnik Кыргызстан радиосунун "Жер тааны" рубрикасында маек куруп жатып билдирди.

Эшенгулов: Алай — кызыл түстүү аймак дегенди түшүндүрөт

Анын айтымында, Алай районунун айланасында кызыл, жошолуу сөздөрүн камтыган 30га жакын жер аталыштары кездешет.

"Төмөн жактагы эң бийик тоо — бул Гималай. Жогору жактагысы — Ала-Тоо. Бишкектен Түндүк муз океанын көздөй жөнөсөң бир да тоону кезиктирбейсиң. Тоолор түндүк-чыгышта, анан чыгышта гана бар. Мына ошол Ала-Тоо менен Гималайдын ортосунда гана Азиянын бийик мейкиндиги жатат. Ошондуктан термин катары Азия бийик мейкиндиги деп аталып калган. Бул да бекеринен эмес. Гималай дегенде аяк жагында "алай" сөзү уланган. Непалдын толук аталышы да Непалай. Топонимист Эдуард Мурзаевдин энциклопедиясында Непалай деп жазылган. "Манас" эпосунун Сагымбай Орозбаковдун вариантында да Ымалай, Кемалай деп берилген. Мындан сырткары, белгилүү географ, геолог И.В. Мушкетовдун "Түркстан" деген эмгегинде да Алай кенен изилденген. Ал бул аймак кызыл топурактуу келерин айткан. Кыргыз тилинде алоо деген да сөз бар. Адамдын жүзү кызарган учурду "эки бети алоолоп" дейбиз. "От алоолоп кетти" дейбиз, оттун жалыны да кызыл түстө эмеспи. Мына ушул "алоо" сөзүнөн улам Алай аталышы келип чыгып, "кызыл түстүү аймак" дегенди түшүндүрөт ", — деди Эшенгулов.

Ал окумуштуу Садыбакас Өмүрзаковдун эмгегинде да ушундай негиздеме берилерин кошумчалады.

Жаңылыктар түрмөгү
0