Советтик өлкөлөрдүн баарында Жеңиш парадынын өзгөчө орду бар. Согуштан кийин аскердик бул салтанаттар мааракелик жылдары гана болсо, 1995-жылдан тарта жыл сайын өткөрүү салтка айланган.
Быйыл тарыхта биринчи жолу мааракелик парад эң алгачкы жүрүш өткөн күнгө туш келип отурат. Мындан туура 75 жыл илгери, тагыраагы, 1945-жылы 24-июнда Москва убактысы боюнча саат 10.00дө (Бишкек убактысы 13.00) жеңиштин урматына аскердик парад өткөн эле.
Бүгүн эл экран аркылуу иш-чаранын негизги бөлүгүн эле эмес, башталганга чейинки учурларды дагы көрө алышты. Себеби трансляция белгиленген убакыттан жарым саат мурда башталган. Иш-чара расмий ачылгандан кийин 75 жыл мурда бир муштум болуп биригип, душмандын мизин кайтарган өлкөлөрдүн башчылары Кремлге катарлаш басып келе баштады. Алардын арасында Кыргызстандын президенти Сооронбай Жээнбеков дагы болду. Бул ирет ал биринчи жолу бет кап тагынып коомчулукка чыкты. Андан соң мамлекет башчыны түз эфирден көрүүгө мүмкүн болгон жок. Жээнбековдон башка президенттердин баары чогулуп трибунага жөнөгөндө, кыргызстандыктар мамлекет башчынын караанын издеп таба алышкан жок. "Азыр көрүнсө керек" деген үмүт менен экранды акмалап отурушту.
Мамлекеттин башчылары ардагерлер менен учурашып, алар менен аралаша отурушту.
Туура саат 13.00дө аскердик музыканын коштоосунда салтанат башталды. Россиянын коргоо министри Сергей Шойгу Aurus үлгүсүндөгү автоунаасы менен Кызыл аянтка келип, парадга тизилгендерди Жеңиш күнү менен куттуктады. Андан соң Шойгу башкы кол башчы Владимир Путинге кайрылып, парадга даяр экени туурасында маалымат берди.
Башкы трибунага Путин чыгып сөз сүйлөдү, ал сөзүн жыйынтыктаары менен пушкалар атылды.
Ошентип жүрүш башталды да, эң биринчи Улуу Ата Мекендик согуш учурунда кийилген форма менен аскерлер, согуш маалындагы дивизиянын байрагын көтөрүп чыгышты. Алардын артынан фашисттерди биргеликте жеңген өлкөлөрдүн жоокерлери параддан өтүштү.
Ар бир мамлекеттин аскерлери чыгып жатканда экрандан алардын президенттерин көрсөтүп жатты. Кыргызстандыктар ушул учурда чоң үмүт менен Сооронбай Жээнбековду күтүштү, бирок мында дагы ал кадрдан көрүнгөн жок. Ал арада социалдык тармактарда бүдөмүк ойлор талкуунун башкы темасына айланып кетти.
Бир нече көз ирмемден кийин иштин чоо-жайы белгилүү болду. Көрсө, мамлекет башчыны коштоп барган делегациянын эки мүчөсүнөн коронавирус аныкталыптыр. Буга байланыштуу Жээнбеков парадга катышуудан баш тартуу чечимин кабыл алган экен.
Москвадагы аскердик парадга Кыргызстандын атынан Панфилов атындагы мотоаткычтар дивизиясы катышты. Кыргыз жоокерлерин КРдин Куралдуу күчтөрүнүн Аскер институтунун начальниги, полковник Бекказы Түмөнбаев алып өттү. Чет элдиктердин жүрүшүн Өзбекстандын аскерлери жыйынтыктады. Андан соң Кызыл аянтта Россиянын аскердик техникалары гүүлдөгөн добуш менен жерди титирете кирди.
Техникалардын жердеги жүрүшүн легендарлуу Т-34 танкы жана башка Улуу Ата Мекендик согушта колдонулган техникалар жол баштады. Анын артынан учурдагы заманбап техникаларды көрсөтүштү. Жалпысынан 234 транспорт параддан өттү, анын ичинен 24ү биринчи жолу коомчулукка көрсөтүлдү. Ал эми абадан 75 аскердик кубаттуу, тез жүргөн самолёт жана тик учак өттү.
Парад бир саат он беш мүнөткө созулду. Аягында Путин парадга катышкан аскерлердин кол башчыларына ыраазычылык билдирди.
Салтанат жыйынтыкталган соң Путин жана чакырылган коноктор – чет өлкөлүк лидерлер белгисиз жоокердин Кремль дубалындагы күмбөзүнө гүлчамбар койду.
