00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
07:46
5 мин
Ежедневные новости
08:00
3 мин
Жаңылыктар
09:00
3 мин
Ежедневные новости
12:01
3 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
14:01
3 мин
Жаңылыктар
15:01
3 мин
Ежедневные новости
16:01
3 мин
Жаңылыктар
17:01
3 мин
Ежедневные новости
18:01
4 мин
Жаңылыктар
19:01
5 мин
Ежедневные новости
20:00
5 мин
Утро хорошего дня
"Сдай кровь – спаси жизнь" - почему благотворительность важна для каждого из нас?
06:03
41 мин
Күн башат
Борбор Азия университеттеринин ректорлорунун форуму Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн 100 жылдыгынын алкагында өтүүдө
07:04
41 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 08:00
08:00
4 мин
Утро хорошего дня
Подростковые проблемы через призму искусства - как говорить о сложном?
08:04
43 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 09:00
09:00
5 мин
Күн башат
Калк жашоосун чагылдырган салттуу музыка – Эл ичинен талант издеген сынак
09:05
44 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 12:00
12:01
3 мин
Будь в курсе
Женщины в бизнесе Кыргызстана: равные права или двойные барьеры?
12:04
45 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Бишкекте тургундарды жылуулук менен камсыздоону жакшыртуу боюнча кандай иштер жүргүзүлүүдө?
13:04
25 мин
Күн башат
Кызыл-Омполду, Кумтөрдү жана башка кендерди иштетүүдө Кыргызстан эмнеге көңүл бурушу керек?
13:31
24 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Особый акцент
On air
14:05
0 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ачык кеп
Кыргызстанда кант диабети “жашарууда”— диабетти алдын алуу иштерине кандай көңүл бурулуп жатат?
15:04
45 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
3 мин
ОГО!
Люди и события, которые не оставили нас равнодушными
16:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Жума жыйынтыгы
апта ичинде болуп өткөн айрым окуяларга токтолобуз
17:05
45 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Об экономике и не только
с Кубатом Рахимовым
18:07
30 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Спортбокс
Спорттук экипировкаларды тандоодо эмнеге көңүл буруу кажет?
19:06
40 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Итоги недели
Информационно-аналитическая программа
20:06
0 мин
Ачык кеп
Кыргызстанда кант диабети “жашарууда”— диабетти алдын алуу иштерине кандай көңүл бурулуп жатат?
23:04
45 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1

АКШнын алдан тайышы: балдар полициядан коркуп жана жек көрүүнү үйрөнүп жатышат

© AFP / JASON REDMONDМассовые беспорядки в США из-за смерти афроамериканца Джорджа Флойда
Массовые беспорядки в США из-за смерти афроамериканца Джорджа Флойда - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Америка өзүн өзү жек көрүүнүн, өзүн өзү жок кылуунун жолуна түшкөндөй. Эмки маселе аны токтото алаар-албасында. Эгер жаш муунду полициядан коркууга, аны жек көрүүгө тарбиялоону уланта турган болсо токтой алары, албетте, күмөн дейт россиялык журналист Ирина Алкснис.

Жорж Флойддун өлүмүнөн улам чыккан башаламандыктын жайылып жаткан маалында, расизмге каршы чыккандар Лондондо британия премьеринин резиденциясын басып алууга аракет кылып жаткан учурда коом карманган дагы бир эреже кыйрап түштү. Ал жаш муунду саясий тирешке аралыштырууга жол бербөө эле.

Мындан чечкиндүү кадамды бизнес таштады.

Балдардын популярдуу Nickelodeon берүүсүн токтотуп, 8 мүнөт 46 секунд бою (дал ушунча убакыт полиция кызматкери Флойдду басып турган) кара экрандан "Дем ала албай жатам" деген фразаны жаңыртып турду. Роликтин аягында жарандык укукту коргоо боюнча уюмдардын бирине кошулууга чакырык ташталган.

Ак үйдү кайтарган аскерлер менен митингчилер кагылышты. Видео - Sputnik Кыргызстан
Унчукпай кутулушту. Ак үйдү митингчилерден кайтарган аскерлердин видеосу
Каршылык кыймылына калктын кара түстүү катмары менен тилектештигин билдирип Lego корпорациясы да кошулду. Компания полиция участоктору, өрт өчүрүү бөлүмдөрү, патрулдук автоунаалар, полиция кызматкерлеринин фигуралары жана башка укук коргоо тематикасына үндөш элементтер бар конструкторлорун жарнамалоодон баш тартты.

Батыштын жаш муунга жасаган мындай мыкаачы эксперименттери азыр эч кимди деле таң калтырбайт. Мунун баары батыш коомчулугунун бөлүп-жарылуусунун белгиси. Ошентсе да буга чейин саясий жүрүштөргө балдар тартыла элек эле.

Либералдар менен консерваторлор жаш муунга таасир тийгизүүчү күчкө ээ болуу максатында катуу тирешип келишкен, бирок алар үчүн балдардын мыйзам сыйлаган жаран болуп өсүп чыгуусу биринчи кезектеги нерсе болчу.

Дал ушундай нукта ой жүгүртүү АКШга жарандарын ымыркай кезинен тарта тарбиялоонун натыйжалуу системасын түзүүгө негиз болуп берген. Канча деген жылдардан бери Американын жетишкендиктерине басым жасалып, жаманы жашырылып, улуттук биримдик жашап келген.

Полициянын мыкаачылыгына башка мамлекеттерде деле күбө болуп жүрөбүз. Бирок укук коргоо институттары мамлекеттин таянычы жана анын маанилүү элементи болуп саналат, андыктан жай турмушта бир дагы америкалык саясатчы же коомдук-саясий күч полицияны уяткарып, абийирин төгө алмак эмес. Адатта бир же бир нече окуянын мисалында бүтүндөй системага көө жабуу туура эмес экени баса белгиленип келет. Ал эми ачыкталып калган кемчилик башкы нерсени, башкача айтканда, кызматкерлеринин көбү чын ниети менен аткарган полициянын милдетин, ишин жокко чыгарбашы кажет эле.

Протесты в США - Sputnik Кыргызстан
АКШда расизмге каршы күрөш мародерлор менен кармашка айланды
Мындай тартип бир эле АКШда эмес, дүйнө жүзүнүн баарында бар.

Ал эми балдарды реалдуулуктун көңүл чөктүргөн көрүнүштөрүнөн эки эселеп саксактоо зарыл, алардын күч түзүмдөрү тууралуу ою, ишеними, мейли ал биздин "менин милициям мени коргойт" дегенби, же америкалык "кызмат кылып жана коргоп" деген ураанынын алдында болобу, позитивдүү болушу шарт. Чоңойгон сайын ал турмуштун ак-карасын өзү ылгап алат.

Nickelodeon менен Lego компанияларынын кылган-эткени бул маселеде да кескин өзгөрүүлөр болуп жатканын көрсөттү.

Дээрлик тогуз мүнөткө жеткен ролик балдардын көңүлүн расизмге деле бурбайт. Мындай жүрөк үшүн алган видео тек гана "америка полициясы адам өлтүрүүдө" деген нерсени сиңирип жатат. Мындан улам баланын мээсине укук коргоо органдарынан коркуш керек деген ой калыптанат. Ал эми бала кездеги коркуу чоңойгондо жек көрүүгө, кыйратуучулукка айланат эмеспи.

Бирок мамлекет аны коргоп, коопсуздукту камсыздаган структураларсыз дээрлик жашай албайт. Мамлекеттик механизмдин маанилүү делген бөлүгүн олуттуу кабыл албоого тарбиялоо келечекте жагымсыз көрүнүштөрдү шарттай турганы айкын.

Мен — Жорж Флойдмун. АКШдагы акциялар дүйнөгө жайылды. Видео - Sputnik Кыргызстан
Мен — Жорж Флойдмун. АКШдагы акциялар дүйнөгө жайылды. Видео
АКШда азыркы болуп жаткан саясий тиреш Американын жалпы системасына кооптуулук жарата турганын жалкоо киши эле сөз кылган жок. Анткени анын катышуучулары өлкө таянган, оор учурлардан кабагым-кашым дебей чыгып кетүүгө негиз болгон жөнөкөй эрежелерди сактоодон баш тартып жатышат. Трамп менен каршылашкан атаандаштары ага бир катар институттарды, башкаруу сфераларын  байлап, бул аракети менен мамлекеттин өзүнө сокку урууда. Ал эми ири медиаресурс ээлери жаңы муунду ошол эле нукта тарбиялап жатышы тармактагы абалдын өтө эле курч экенин айгинелейт.

Америка өзүн өзү жек көрүүнүн, өзүн өзү жок кылуунун жолуна түшкөндөй. Эмки маселе анын токтой алаар-албасында. Эгер жаш муунду полициядан коркууга, аны жек көрүүгө тарбиялоону уланта турган болсо токтой алары, албетте, күмөн.

Жаңылыктар түрмөгү
0