БИШКЕК, 20-окт. — Sputnik. Думскроллинг же маанай түшүргөн маалыматтарды окуй берүү адатынан кантип кутулса болот деген суроого Россиянын Мамлекеттик башкаруу университетинин профессору Татьяна Каменева жооп бергенин "Лента.ру" жазды.
Анын айтымында, жаман кабарларды күн сайын окуу адамдын эмоционалдык, жалпы эле абалына терс таасирин тийгизет. Муну көбү билгени менен кайгылуу, негативге толгон, согуш, жаңжал, дагы башка жагымсыз окуяларды камтыган видеолорду көрүп, жаңылыктарды окууга көнүп алган.
"Заманбап дүйнө бизге реалдуу коркунучтар тууралуу эмес, адамдын түрдүү сезимдерине таасир этүү үчүн иштелип чыккан, көркөмдөлгөн, атайын даярдалган жаман окуялар менен көп бөлүшүүдө. Социалдык тармактар көп көрүлгөн контентти анализдеп чыгып, үрөй учурган жаңылыктарды окугандардын жоон тобу үчүн кайра анын жаңы бөлүгүн сунуштайт", — деди Каменева.
Ал белгилегендей, ушул жылдын март-апрель айларында өткөрүлгөн изилдөөлөр думскроллинг адамды иштен алаксыткан контенттер арасында экинчи орунда экендигин аныктаган.
"Сурамжылоого катышкандардын 27 пайызы негатив маанайдагы жаңылыктарды окуп, видеолорун көргүсү келе бергенин айткан. Анын ичинен 25 пайызы окуган жаман жаңылыктарын жан дүйнөсүнөн өткөрүп, андан кийин маанайы чөгүп, психологиялык-эмоционалдык абалы начарлай турганын билдирген", — дейт социолог.
Думскроллинг адамды жаман окуялар камтылган жаңылыктарды издеп таап окуганга, ага өзү кандайдыр бир реакция кылууга көндүрүп, окуяга таасир бере албаганынан улам стресс абалга түртөт. Мунун айынан интернет колдонуучуда тынчсыздануу, депрессия болуп, коомго аралашкысы келбей, көңүлү жай албай, башы көп ооруп, уйкусу качып, тамак сиңирүүсү начарлайт.
Адис думскроллинг менен күрөшүү оңой эмес экенин айтат. Андан арылуу үчүн башкысы адам өзүн катуу көзөмөлдөп, эркин бекемдеши зарыл.
"Адам адегенде жаман маалыматтарды окуганга байланып калганын мойнуна алышы керек. Колдонуучу өзүнө жаман таасир калтырган жаңылыктарды окугандан баш тартканы дурус", — дейт ал.
Ошондой эле мастер-класс, видеосабактар, онлайн-мектеп, жакшы музыка сыяктуу видеолор жүктөлгөн интернет-контентке өтүүнү сунуштайт. Мындан тышкары, колдонуучулар өздөрү аңдабай жалаң жаман жаңылыктарды жүктөгөн каналдарга катталып алганын карап, андан чыгып кетүүнү эскертет.
"Аптасына жок дегенде бир жолу жагымсыз жаңылык окуганды токтотуп, анын ордуна паркта сейилдеп же скверде жөн эле басып, такыр болбосо короодогу отургучка отуруп жаратылышка көз жүгүртүңүз. Асманды караңыз, кыялданыңыз", — деген адис.
Каменева сейилдөөнү, жаратылышка, жашоого көңүл бурууну адатка айланткан адам өмүрдүн алда канча кызыктуу, позитивдүү экенин сезе баштаарын белгилеген.