БИШКЕК, 5-июл. — Sputnik. Май айында Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитети Аскарбек Шадиев менен анын жакын туугандарына таандык делген 12 компания менен беш турак жайды камакка алган болчу.
Алардын арасындагы жоопкерчилиги чектелген беш коомдун уставдык капиталынын 100 пайыз үлүшү Шадиевдерге таандык экени көрсөтүлгөн. Атап айтканда, "Боорсок плюс", "Тип-Топ", "Трейд Инвест", "Аква Инвест", "Союз Инвест" ишканалары. Андан сырткары, "Бената", "Карвен групп", "Ларель", "Аква Инвест плюс" жоопкерчилиги чектелген коомдордун уставдык капиталынын 50 пайызына дагы ээлик кылып келген. Эки компанияга — "Карвен четыре сезона", "Континенталь транс сервис" ЖЧКларында 33,33 пайыздан үлүшү бар.
Улуттук коопсуздук мамлекеттик кызматына Шадиевдерге таандык делген кайсы мал-мүлк сатылып, кайсынысы башкаларга каттатылганын сурап кайрылганыбызда учурда тергөө жүрүп жатканын жүйө келтирип, бул тууралуу маалымат тергөө аяктагандан кийин коомчулукка жарыялана турганын кабарлады.
Камакка алынган мүлктөрдүн таржымалы
100 пайыздык үлүшү Шадиевдерге таандык делген 5 компаниянын бири — "Трейд Инвест" ЖЧКсы 28-апрелге дейре кайра каттоодон өткөн. Атап айтканда, Юстиция министрлигинин сайтындагы маалымат боюнча курулуш долбоорлорун иштеп чыгуу менен алектенген "Трейд Инвест" ЖЧКсы 23-апрелде кайта каттоого алынганы айтылат. ЖЧКнын жетекчиси делип Ж.У.М., учредители катары В.Д.Ю аттуу жаран көрсөтүлгөн.
— "Боорсок плюс" ЖЧКсы 2017-жылы 15-декабрда кайра каттоодон өтүп, түрдүү товарларды дүңүнөн соодалай турганы жазылган. Ээси катары Н.Г.Ф. аттуу жаран көрсөтүлүп, учредителдердин арасында да Н.Г.Ф жана "Тип-Топ" ЖЧКсы көрсөтүлгөн. "Ачык бюджет" порталындагы маалымат боюнча ЖЧК 2016-жылы мамлекетке 26 368 сом салык төлөгөн.
— "Тип-Топ" ЖЧКсы негизинен түрдүү товарларды дүңүнөн сата турганы белгиленип, 2017-жылы 28-февралда кайра каттоодон өтүп, жетекчиси жана учредители катары Н.Г.Ф. аттуу жаран көрсөтүлгөн.
— "Союз Инвест" ЖЧКсы да турак-жай жана киши жашабай турган имараттарды салуу менен алектенет. Жетекчиси А.Д.А. аттуу жаран, учредители Ш.А.К. деген киши деп 2016-жылы 21-июлда кайра каттоодон өткөн. "Ачык бюджет" порталында эч кандай маалыматы жок.
Шадиевдердин 50 пайыз үлүшү бар делген төрт компаниянын экөө — "КАРВЕН груп" жана "Ларель" ЖЧКлары 28-апрелге чейин бир күндө кайра каттоодон өткөн.
— "KARVEN group" ("КАРВЕН груп") жоопкерчилиги чектелген коому 13-апрелде кайра каттоодон өтүп, жетекчиси катары Б.С.А. аттуу жаран көрсөтүлгөн. Ал эми учредители Б.Г.Г. экени жазылган. Сайтта бул компаниянын турак үй жана киши жашабай турган имараттарды курууга адистешкени көрсөтүлгөн. "Ачык бюджет" порталындагы маалыматка ылайык, компания мамлекеттик бюджетке 2017-жылы 2562 сом төлөсө, 2018-жылдын 1-июнуна карата 135 980 сом төлөгөн.
— "Ларель" жоопкерчилиги чектелген коому дагы 13-апрелде кайта каттоодон өтүп, ЖЧК жетекчиси катары Б.С.А. экени жазылган. Бул компания да турак үй жана киши жашабай турган имараттарды курууга адистешкен. Учредителдери Б.К.Г., Б.Г.Г. жана Б.Э.О. аттуу жарандар. "Ачык бюджет" порталындагы маалымат боюнча компания 2016-жылы бюджетке 900 (тогуз жүз) гана сом төлөгөн.
— "Бената" ЖЧКсы ишмердигин токтотту деп 2015-жылы 12-январда каттоого алынган.
Шадиевдердин үлүшү 33,33 пайыз деген "Карвэн-четыре сезона" жоопкерчилиги чектелген коому 11-апрелде кайта каттоодон өткөн. ЖЧКнын жетекчиси катары С.В.И. аттуу жаран көрсөтүлгөн. Юстиция министрлигинин сайтындагы маалымат боюнча компания турак үй жана киши жашабай турган имараттарды курат. Учредителдери деп Б.Г.Г., К.В.А., Ш.С.А. жазылган. "Ачык бюджет" порталындагы маалымат боюнча компания мамлекеттик казынага 2017-жылы 187 072 сом төлөсө, 2013-жылдан бери жалпысынан 1 миллион 620 миң 835 сом которгон.
30 пайыздан ашык үлүшү бар делген "Континенталь транс сервис" ЖЧКсы ишмердигин токтотту деп 2009-жылы 10-апрелде каттоодон өткөн.
Юрист Кайрат Осмоналиевдин айтымында, мыйзам боюнча камакка алынган мүлктүн бардык активдери тоңдурулат. Башкача айтканда, компания мүлкүн сатып, аны алып чыгып кете албайт. Ошондой эле жаңы келишимдерди түзө албайт. Эгер тергөөгө эч кандай зыян келтирбесе иштей берет. Ал эми шек жаратса тергөөчүнүн өтүнүчү менен ишкана толук жабылышы мүмкүн.
Кандай учурда мекеме кайра мамлекеттик каттоодон өтөт?
Эске салсак, мурдагы биринчи вице-премьер, Жогорку Кеңештеги "Бир Бол" фракциясынын депутаты Аскарбек Шадиевге карата үч берене боюнча кылмыш иши козголгон. Алар "кызматынан кыянаттык менен пайдалануу", "мамлекеттик чек араны мыйзамсыз кесип өтүү" жана "криминалдык жол менен табылган каражатты мыйзамдаштыруу" беренелери.