БИШКЕК, 30-июн. — Sputnik. Бүгүнкү күндө Россия менен Кытай Жакынкы Чыгыштан Ыраакы Чыгышка чейин системалуу саясат жүргүзүп жатат деген пикири менен саясат таануучу Марс Сариев Sputnik Кыргызстан радиосунун берүүсүндө бөлүштү.
Анын айтымында, Жакынкы Чыгышта чоң геосаясий өзгөрүүлөр жүрдү.
"Бул биринчи кезекте региондо жалпы абалды өзгөрткөн Сауд Арабиясы менен Ирандын ортосундагы сүйлөшүүлөрдөн улам болду. Кавказда да кырдаал турукташып баратат, буга учурда Кытай, Россия жана Иран кызыкдар. "Кытай — Борбор Азия" саммити да региондогу абалды өзгөртүүдө", — деди эксперт.
Сариевдин айтымында, Кытай Борбор Азияда экономикалык артыкчылыкка ээ болсо, Россия экономикадан сырткары саясий жана аскерий кызыкчылыкты көздөйт. Бул кылымдап сакталган көрүнүш.
"Кытай ушу тапта экономикалык жана социалдык багыттын басымдуу бөлүгүн камтыган келишимдерден тышкары Борбор Азиянын беш өлкөсү менен коргонуу жана коопсуздукту бекемдөө жаатында да макулдашуу түздү. Анткени Афганстандагы кырдаал кооптуу бойдон калууда. Макулдашуулар региондогу туруктуулукту камсыздайт, ошону менен бирге эле мунун баары Россия менен алдын ала макулдашылганын белгилей кетели. Кытай менен Россия Жакынкы Чыгыштан тарта Борбор Азияга чейинки Евразия мейкиндигинде англосактык мегадолбоорду сүрүп чыгаруучу саясатты биргелешип жүргүзүп жатат. Бул ареалга керек болсо Түркия да кирет, себеби Анкара Европага чыгуу үчүн "Бир алкак — бир жол" долбоорунун ишке ашуусуна кызыкдар", — деп түшүндүрдү Сариев.
Саясат таануучу бүгүнкү күндө Борбор Азия Россия менен Кытайдын ортосундагы саясий, соода, экономикалык жана логистикалык хабга айланып жатканын кошумчалады.
"Батыш БА менен Россиянын ортосундагы алаканын бузулушуна кызыкдар, дал ушул максат менен регионго АКШ жана Европанын бир катар делегациялары келип кетти. Бирок Борбор Азия республикаларынын өлкө башчылары, ошондой эле Армениянын жетекчилиги Москвага ыктай турганын көрсөтүштү. Батыш да кол куушуруп отурган жок, күрөшүүгө өттү. Ар ким өз көмөчүнө күл тартууга аракет кылып жатат. Батыштын аналитиктери Борбор Азия республикаларына карата кайрадан санкция киргизүү өздөрү үчүн зыян экенин жакшы түшүнүшүүдө, кысымга алуу регионду Россия менен Кытайга азыркыдан да катуураак ыктоого мажбурлайт", — деди Сариев.
Эксперт жамааттык Батыш Москва менен Пекиндин жүргүзгөн саясаты менен эсептешип, Борбор Азия менен дыкат иштөөгө аргасыз болорун божомолдоду.