БИШКЕК, 15-сен. — Sputnik. Москва менен Пекиндин тышкы саясаттагы тандеми глобалдык жана аймактык туруктуулукту камсыздоодо маанилүү ролду ойнойт. Бул тууралуу РФ лидери Владимир Путин Самаркандда Кытай төрагасы Си Цзиньпин менен жолугушууда айтты.
"Россия-Кытай мамлекеттер аралык өз ара алакасын үлгүлүү деп баалоого болот. Москва менен Пекиндин тышкы саясаттагы тандеми глобалдык жана аймактык туруктуулукту камсыздоодо маанилүү ролду ойнойт. Биз адилеттүү, демократиялуу жана көп уюлдуу дүйнөлүк тартипти түзүү керектигин биргелешип колдойбуз. Ал кимдир бирөөлөр ойлоп чыгып, эмне экендигин түшүндүрбөй туруп, башкаларга таңуулагысы келгендерге эмес, эл аралык укукка жана БУУнун борбордук ролун таянат", — деген Путин.
Путин мындан сырткары Россия, Кытай жана Монголиянын эл аралык аренадагы маанилүү бир топ суроолордо мамилеси бирдей экендигин айткан. Бул тууралуу ал Си Цзиньпин жана Монголия президенти Ухнаагийн Хурэлсух менен жолугушууда белгилеген.
"Биздин мамлекеттердин эл аралык күндемдеги өтө маанилүү маселелерди чечүү боюнча пикирлерибиз бир жана БУУнун, аймактык уюмдардын макулдашылган позицияларында туруп мамиле кылабыз", — деген Путин.
Ал аталган өлкөлөр менен биргелешип, экономика, соода, өнөр жай, илим, жогорку технологиялар, айлана-чөйрөнү коргоо жана маданий-гуманитардык жаатта өз ара алака куруп, көзгө көрүнөрлүк жыйынтыктарга жетишип жаткандыктарын белгилеген.
Путин ШКУнун саммитинде Монголиянын чыгыш бөлүгү аркылуу Россия-Кытай-Монголия транспорт коридорун кеңейтүү тууралуу ойлонууну сунуштаган.
Эске салсак, 15-16-сентябрга Өзбекстандын Самарканд шаарында Шанхай кызматташтык уюмунун лидерлеринин саммити белгиленген.
Аталган иш-чарада бир топ маселелер талкууланат. Алар: коопсуздукту камсыздоо жана туруктуулук жаатындагы уюмдун мүмкүнчүлүктөрү, экономикалык байланыштарды бекемдөө, транспорттук өз ара байланыштарды, ШКУнун алкагында маданий-гуманитардык алаканы чыңдоо.
ШКУ 2001-жылы негизделген. Ага Кытай, Кыргызстан, Россия, Казакстан, Тажикстан, Өзбекстан, Пакистан жана Индия кирген. Афганистан, Беларусь, Иран менен Монголия байкоочу болсо, Азербайжан, Армения, Камбоджа, Непал, Түркия жана Шри-Ланка өнөктөш мамлекет катары катталган.
2021-жылы сентябрда ШКУнун Душанбедеги саммитинде Иранды уюмга кабыл алуу процедурасы, Египет, Катар жана Сауд Аравиясына диалогдо өнөктөш макамын берүү кадамы башталган. Быйыл Беларусь ШКУга толук укуктуу мүчө катары кирүүгө арыз берген.